1 Mayıs 2024
Nitelikli çalışanlar, sağlık ve bakım personeli ve öğrencilere verilen vizeler geçen yıla kıyasla dörtte bir oranında azaldı.
İngiltere’ye gelen yabancı işçi ve öğrenci sayısında keskin bir düşüş olduğunu gösteren rakamlarla birlikte, İngiltere’nin rekor düzeydeki göçü düşüyor. Hükümetin vize kısıtlamalarının yasal göçmenlerin sayısını azalttığına dair ilk işaretler, vasıflı işçi, sağlık, bakım ve eğitim vizelerinin bu yılın ilk üç ayında dörtte bir oranında düştüğünü gösteriyor.
İçişleri Bakanlığı tarafından salı günü yayınlanan verilere göre, ocak ayından bu yana Birleşik Krallık bu gruplara 139.100 vize verirken, geçen yılın aynı döneminde bu sayı 184.000’di. Bu üç grup Birleşik Krallık’a yönelik göçün çoğunluğunu oluşturuyor ve geçen yıl toplam 1.13 milyon vize aldı.
Yabancı öğrencilerin yanlarında aile üyelerini Birleşik Krallık’a getirmelerine ilişkin kuralların sıkılaştırılması, geçen yılın aynı dönemine kıyasla bu yılın ilk üç ayında, bu tür bağımlı vizelerinde yüzde 80’lik bir düşüşe yol açtı.
Hükümetin tartışmalı sınır dışı etme politikasından ayrı olan gönüllü sınır dışı etme programına katılan ilk yasadışı göçmen Ruanda’ya gönderildi. Hükümet kaynakları, söz konusu kişinin 3,000 £’a kadar bir ödeme karşılığında Ruanda’ya gönderilmeyi kabul ettiğini doğruladı.
Göç rakamlarındaki düşüş, hükümetin ocak ayında uluslararası öğrencilerin sadece lisansüstü araştırma kursları ve devlet tarafından finanse edilen burslu kurslarda eğitim görmeleri halinde aile üyelerini yanlarında Birleşik Krallık’a getirebileceklerini açıklamasının ardından geldi.
Geçen yılın ilk üç ayında 72.800 olan öğrenim vizesi sayısı bu yılın ilk üç ayında 40.700’e düştü. Öğrencilerin bakmakla yükümlü oldukları kişiler için verilen vize sayısı ise 32.900’den 6.700’e düştü. Ancak değişikliklerin tam etkilerinin, bir sonraki akademik yıl için öğrenci başvurularının en yoğun olduğu ağustos ve eylül aylarına kadar görülmesi beklenmiyor.
Bakım çalışanlarının bakmakla yükümlü oldukları kişileri Birleşik Krallık’a getirmelerine yönelik benzer bir yasağın 11 Mart’ta yürürlüğe girmesiyle, hem ana başvuru sahiplerine hem de aile üyelerine verilen vize sayısı da düşmeye başladı. Aynı gün getirilen bir başka önlem de bakım hizmeti veren kuruluşların göçmenlere sponsor olabilmeleri için Bakım Kalite Komisyonu’na kayıt yaptırmaları zorunluluğuydu.
Değişikliklerin yürürlüğe girdiği Mart ayında sağlık ve bakım çalışanlarına verilen vize sayısı, geçen yılın aynı ayında verilen 14.300 vizenin yüzde 83 altında kalarak 2.400 oldu. Sağlık ve bakım alanında bakmakla yükümlü olunan kişi sayısı da aynı dönemde 16.700’den 13.200’e düştü.
Veriler, sağlık ve bakım vizesi verilen yabancı çalışanların ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin sayısının geçen yıl Ağustos ayında 41.600 ile zirve yaptığını gösteriyor. O zamandan bu yana toplam sayı genel bir düşüş eğiliminde ve kasım ayından bu yana her ay düşüyor.
Verilen vasıflı işçi vizelerinin sayısı büyük ölçüde değişmedi çünkü gerekli asgari maaştaki artış sadece 4 Nisan’da yürürlüğe girdi. The Times’ın haberine göre, rakamlar, hükümetin net göçü azaltma çabalarının meyvelerini vermeye başladığını gösterse de yıllık 300,000 kişi azaltma hedefinin başarıya ulaşıp ulaşmayacağı henüz belli değil.
Rishi Sunak, aralık ayında göçü azaltmaya yönelik beş maddelik bir planı onaylamış, daha önce daha radikal tedbirler alınmasını isteyen eski içişleri bakanı Suella Braverman ve eski göç bakanı Robert Jenrick tarafından ayak sürümekle suçlanmıştı.
Net göçün 2022 yılında 745,000 ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşmasının ardından başbakan harekete geçmesi için artan bir baskıyla karşı karşıya kaldı.
İçişleri Bakanı James Cleverly, salı günü yayınlanan rakamların hükümetin kısıtlamalarının etkisini göstermeye başladığına işaret ettiğini ancak sayıları azaltmak için daha fazla önlem alınacağını söyledi. Şu anda yabancı öğrencilerin iş bulma zorunluluğu olmadan iki yıla kadar Birleşik Krallık’ta kalmalarına izin veren mezun rotası için kuralların sıkılaştırıldığını duyurması bekleniyor.
Cleverly şunları söyledi: “Bu, göçü azaltma planımızda yolun sonu anlamına gelmiyor, daha yapılacak çok şey var. Önümüzdeki aylarda, halkın haklı olarak beklediği kontrolü sağlarken ilerleme hızımızı göstermeye devam edeceğiz.”
Uzmanlar etki konusunda şüphe duyuyor
Ancak göç uzmanları, sayıların bu politikalar uygulanmadan önce düşmeye başladığını ve düşüşün büyük kısmının bu politikalar olmadan da gerçekleşeceğini söyledi.
Oxford Üniversitesi Göç Gözlemevi Direktörü Madeleine Sumption, bakım işçilerindeki düşüşün, sektörde vize veren şirketlere yönelik kuralların güçlendirilmesi, örneğin kanıt gerekliliklerinin artırılması gibi önlemlerden de kaynaklanacağını kaydetti. Ayrıca denizaşırı çalışanlara olan talebin geçen yaz zirve yapmış olabileceğini söyledi.
Sumption, “Yeni kısıtlamalar bu bahar yürürlüğe girmeden önce de vizeler zaten düşüyordu. Özellikle, Sağlık ve bakım çalışanlarındaki keskin düşüş ve diğer düşüşlerin çoğu yeni politikalar açıklanmadan önce gerçekleşti. Bunun nedeni İçişleri Bakanlığı’nın geçen yılın sonlarında bakım sektöründeki işverenlerin işçi taleplerine daha katı bir yaklaşım sergilemeye başlaması ya da belki de işverenlerin denizaşırı işçilere yönelik ‘bastırılmış’ taleplerinin bir kısmının zaten karşılanmış olması olabilir.
“İşçi Partisi’ne göre çok geç kalındı
Labour, politika değişikliklerinin çok geç kaldığını ve işgücü açığını kapatmak için yerel işgücündeki becerileri artırmaya yönelik eşlik eden önlemlerin eksik olduğunu söyledi.
Gölge İçişleri Bakanı Yvette Cooper şunları söyledi: “Muhafazakarlar manifestolarında göçü azaltacaklarını vaat etmelerine rağmen net göçün üç katına çıkmasını sağladılar. Bu, sınırlarımızı ve işgücü piyasamızı yönetmedeki beceriksizliklerinden kaynaklanıyor.
“Net göçün azalması gerekiyor; İşçi Partisi bu nedenle hükümeti eksik işler için yüzde 20 indirimden vazgeçmeye zorladı ve bakmakla yükümlü olunan kişilerle ilgili kuralları sıkılaştırmaya yönelik önlemleri destekledi. Ancak becerileri ve eğitimi geliştirmek için gereken kapsamlı önlemleri almakta hala başarısızlar, sağlık ve sosyal bakım dışında vasıflı işçi vizelerinin verilmesinde çok az değişiklik oldu.
“Üniversite sektörü salı günkü rakamların hükümetin aldığı önlemlerin sayıları azaltmada zaten önemli bir etkisi olduğunu ve yabancı öğrencileri hedef alan daha fazla kısıtlamanın gereksiz olduğunu gösterdiğini söyledi” dedi.
Birleşik Krallık Uluslararası Üniversiteler Direktörü Jamie Arrowsmith, hükümeti yabancı mezunların Birleşik Krallık’ta kalabilecekleri süreyi kısıtlamaktan kaçınmaya çağırdı. Arrowsmith şunları söyledi: “Araştırmalarımız uluslararası öğrenci sayısının önemli ölçüde düştüğünü gösteriyor. Mezuniyet rotasını kısıtlamaya yönelik söylentiler, hükümetin bu politikayı kamuoyuna açıklamasının üzerinden bir yıl geçmeden üniversitelerimizin mali sürdürülebilirliğini tehdit edecektir.”
Yemek dağıtım firmaları kontrolleri sıkılaştıracak
Bu arada Deliveroo, Uber Eats ve Just Eat, binlerce yasadışı göçmenin yemek dağıtarak para kazanmak için yasal işçi olarak ek iş yapmasını engellemek amacıyla uygulamalarında gelişmiş güvenlik kontrolleri yapmayı kabul etti.
İş kanunu, teslimat şirketleri için çalışmak üzere resmi olarak kaydolan sürücülerin “yedek” bir işçiye hesaplarına erişim izni vermelerine ve onların adına işleri yürütmelerine izin veriyor. Bu durum, binlerce teslimat sürücüsü hesabının Birleşik Krallık’ta çalışma hakkına sahip olmayan göçmenler tarafından kullanılmasına yol açtı.
Bakanlarla yapılan bir toplantının ardından şirketler, her yedek işçinin yasal olarak çalıştığını göstermek üzere çalışma hakkı belgelerini ibraz etmesini zorunlu kılacak kurallar getirmeyi kabul etti.