İngiltere’nin plastik atıkları Adana’ya nasıl ulaşıyor?

3 Kasım 2022

İngiliz gazeteci Londra’dan yola çıkıp Adana’ya ulaşan Tesco poşetlerinin izini sürdü. Bloomberg için çalışan araştırmacı gazeteci Kit Chellel, Londra’daki Tesco poşetlerine çip taktı ve plastik atıklar iki ay sonra Adana’da açıklık bir alanda sinyal verdi

Gazeteci Kit Chellel, İngiltere’deki plastik atıkların izini sürdü ve bu atıkların hangi rotayı izleyerek Türkiye’ye ulaştıklarını buldu. Tesco’nun plastik atıkları, iki aylık bir yolculuğun ardından Avrupa’nın tonlarca plastik atığının biriktiği Adana’daki açıklık bir alana ulaşıyor.

TESCO POŞETLERİNİN UZUN YOLCULUĞU

Çöplerin rotasını takip etmek için üç farklı TESCO poşetine GPS takip cihazı yerleştiren Kit Chellel, bu poşetlerin üç dört gün içerisinde yerlerinin değişmeye başladığını gözlemliyor. Çöplerin nereye gittiğini dijital haritadan takip eden Kit Chellel, cihazlardan birinin Londra’nın doğusuna gittiğini ve Thames nehrinin kenarında kaybolduğunu diğer ikisinin ise Londra çevresindeki TESCO lojistik merkezine gittiklerini fark ediyor.

Buradan Harwich uluslararası taşımacılık limanına ulaşan çöpler daha sonra Hollanda’ya geçiyorlar. Hollanda’da çok beklemeden karayolu ile Almanya üzerinden Polonya’ya ulaşan plastik poşetler farklı günlerde aynı noktada buluşuyor. Bu noktanın adı Polonya’da yer alan Zielona Gora tesisi. TESCO poşetindeki cihazla bu tesiste sinyal kesiliyor, ancak bir süre sonra cihazın Adana’da bir sanayi bölgesinde sinyal verdiği görülüyor.

GERİ DÖNÜŞÜM TESİSİ YOK BİNLERCE TON ÇÖP VAR

Chellel, yaptığı araştırmada bu bölgede herhangi bir geri dönüşüm şirketi ya da tesisi tespit edemiyor.

Bunun üzerine alanın iyice araştırılması için gazeteciler yerinde gözlem yapıyor ve Kit Chellel tespitinde haklı çıkıyor; çünkü herhangi bir geri dönüşüm tesisi bulunmayan bu bölgede, Avrupa’dan gelen tonlarca plastik çöpün üst üste yığıldığı görülüyor.

Kit Chellel, 2.000 millik plastik çöp takibine ilişkin şunları söylüyor: “Şimdiye değin üretmediğimiz kadar plastik üretiyoruz ve bunların bir yere gitmesi gerekiyor. Bu yüzden kullandıktan sonra bunların nereye gittiğini bilmemiz gerekiyor.

Benim kendi mahallemdeki TESCO süpermarkette beyaz geri dönüşüm kutuları dikkatimi çekti. Bunların tam olarak nereye gittiğini görmek için elektronik olarak takibe aldım. Bunu yaparken en önemli hedefim kötü plastiklerin nereye gittiğini öğrenmekti.”

ALMANYA’DAKİ PLASTİK ATIKLAR DA ADANA’YA GİDİYOR

Benzer bir deney aylar sonra Alman’da gerçekleştiriliyor. Gazeteci Torsten Misler ve arkadaşları Berlin’de 42 plastik atığa GPS vericisi yerleştiriyor. Bir süre sonra bu atıklardan 15 tanesi yurt dışında sinyal veriyor. Bu sinyalleri takip ettiklerinde ise tıpkı İngiltere örneğinde olduğu gibi çöplerin Adana’ya ulaştığını görüyorlar.

Misler, Adana’ya gelerek durumu yerinde tespit etmek istiyor ve çöplerin Adana’nın güneyindeki Bestplast firmasına geldiğini fark ediyor. Yapılan araştırmada söz konusu firmanın Türkiye Çevre Bakanlığı’ndan atık ithalatı lisansı almadığı tespit ediliyor.