İşçi Partisi’nin Yeni Çevre Planı: Odun sobalarında kısmi yasak ve daha sıkı hava kirliliği standartları yolda

1 Aralık 2025

Hükümetin güncellediği çevre planı, PM2.5 sınırlarını AB seviyesine çekmeyi, eski odun sobalarını kısıtlamayı ve doğa restorasyonuna £500 milyon aktarmayı içeriyor.

İngiltere’de odun sobaları için kısıtlama gündemde. İşçi Partisi hükümeti, PM2.5 hedeflerini sıkılaştırıyor ve doğa restorasyonu için geniş kapsamlı projeler başlatıyor.

İngiltere’de odun sobaları ve şömineler, hükümetin yayımlamaya hazırlandığı güncellenmiş çevresel iyileştirme planı kapsamında ciddi kısıtlamalarla karşılaşabilir. Çevre bakanı Emma Reynolds, planın önceki yönetimin hazırladığı taslaktan çok daha kapsamlı ve “inandırıcı” olduğunu belirtti.

Reynolds, Guardian’a yaptığı açıklamada, doğa restorasyonunun artık “stratejik düzeyde” yürütüleceğini ve konut/inşaat projelerinin habitatlarda net kazanç sağlayarak ilerlemesinin mümkün olduğunu söyledi.

PM2.5 Hedefleri AB Standartlarına Çekiliyor

Yeni çevre planının en önemli maddelerinden biri, PM2.5 kirlilik hedeflerinin Avrupa Birliği standartlarını yakalayacak seviyeye çekilmesi. Kaynaklara göre bu süreç, odun sobaları ve şöminelerden kaynaklanan kirliliğin azaltılması için yeni düzenlemeleri içerecek.

Değerlendirilen seçenekler arasında:

• Duman kontrol bölgelerinde daha sıkı kurallar,
• Yalnızca onaylı soba ve yakıtların kullanımına izin verilmesi,
• Eski modellerin fiilen yasaklanması,
• Bazı bölgelerde odun sobası kullanımının tamamen kaldırılması

yer alıyor.

Mevcut yıllık PM2.5 limiti 25 µg/m3 düzeyinde. İngiltere’nin hedefi 2040 yılına kadar bu seviyeyi 10 µg/m3’e düşürmek. AB ülkeleri ise aynı değere 2030 yılına kadar ulaşmak zorunda. Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği seviye 5 µg/m3.

2023 verilerine göre, PM2.5 emisyonlarının %20’si evsel yakmadan kaynaklandı; bu oran trafiğin yarattığı kirliliği geride bırakıyor.

Doğa Restorasyonuna £500 Milyon Destek

Yeni planda, mevcut departman bütçesinden £500 milyon, geniş ölçekli habitat ve ekosistem onarım projelerine aktarılacak. Hükümet, çiftçiler ve arazi sahipleriyle işbirliği içinde 250.000 hektar yaşam alanını 2030’a kadar restore etmeyi hedefliyor.

Bu plan, Çevre Yasası kapsamında hazırlanıyor ve çevrenin bir nesil içinde iyileştirilmesini amaçlayan daha geniş taahhütlerin sahaya yansımasını hedefliyor. İlk kez, hedeflere nasıl ulaşılacağını ayrıntılı biçimde açıklayan “Environment Act teslim planları” da yayımlanacak.

Reynolds, bu adımların konut üretimi nedeniyle doğanın zarar göreceği endişelerini azaltacağını söyledi.

PfAS, Yeşil Alanlar ve Atık Kaçakçılığına Karşı Yeni Önlemler

Plana dahil edilen diğer adımlar şunlar:

• PFAS olarak bilinen “sonsuz kimyasallar”ın azaltılması için ulusal strateji,
• Kaçak atık dökümüne karşı yeni önlemler,
• Her hanenin 15 dakikalık yürüme mesafesinde yeşil alan veya su yolu bulunmesini güvence altına alma hedefinin sürdürülmesi

Green Alliance’tan Ruth Chambers, güncellenen çevre planının “önemli bir dönüm noktası” olduğunu belirterek, hedeflerin hızla somut adımlara dönüşmesi gerektiğini söyledi.

Chambers, “Bu plan temiz hava, temiz su, döngüsel ekonomi ve insanların doğayla yeniden bağ kurabilmesi için kararlı eylemlere dönüştürülmelidir.” dedi.