Kwasi Kwarteng, daha önce Muhafazakârların anketlerdeki kötü oy oranlarının kısmen sorumlusu olduğunu kabul etmiş, ancak Sunak’ın kampanya hatalarını ve bahis skandalını eleştirmişti.
Muhafazakârların genel seçimleri kazanması halinde 6 milyar sterlinlik acil vergi indirimi sözü veren Maliye Bakanı Jeremy Hunt, Rachel Reeves’e, İşçi Partisi’nin ilk bütçesinde vergi artışlarını hariç tutmasına yönelik meydan okudu.
Hunt, Muhafazakâr manifestoda vaat edilen beş vergi indirimini önümüzdeki yılın Nisan ayından itibaren uygulamaya koyacağını ve sonbahar bütçesini sunmak üzere görevde kalması halinde başka hiçbir verginin artmayacağı sözünü verdi.
The Times’ın haberine göre Hunt, gölge maliye bakanına yazdığı bir mektupta, Reeves’ten “İşçi Partisi’nin bir sonraki genel seçimi kazanması halinde, ilk mali etkinliğinde manifestosunda belirtilenlerin ötesinde herhangi bir vergi artışına yer vermeyeceğini teyit etmesini” istedi.
İşçi Partisi bu talebi “saçmalık” olarak nitelendirerek reddetti. Sir Keir Starmer gelir vergisi, ulusal sigorta ya da KDV oranlarını yükseltmeyeceğine dair söz vermiş ve bir dizi başka vergiyi yükselteceğini de defalarca reddetmişti.
Muhafazakârlar, Starmer’ı acil bir vergi artışı planlamakla suçlarken, Starmer planlarının, okul ücretlerinden alınan KDV, non-dom statüsünün kaldırılması ve petrol ve gaz şirketlerine yönelik genişletilmiş bir talih kuşu vergisi dışında vergi artışı gerektirmediğinde ısrar ediyor.
Hunt, çalışanların ulusal sigortasında 2 penny daha indirim, serbest meslek sahipleri için katkı paylarının kaldırılması, devlet emeklilik maaşının temel gelir vergisi oranına dahil edilmemesi, kiracılarına satış yapan ev sahiplerine vergi indirimi sağlanması ve ilk kez ev alacakların çoğu için damga vergisinin kaldırılması vaatlerinde bulunuyor.
Bir İşçi Partisi sözcüsü şunları söyledi: “Jeremy Hunt’tan saklandığı yerden çıkıp bu saçmalığa imza atmasını istemeleri Muhafazakarların kampanyasının ne kadar çaresiz olduğunu gösteriyor. Değişim zamanı geldi.”
Daha önce Kwasi Kwarteng, Muhafazakârların anketlerde aldığı kötü sonuçlardan “kısmen sorumlu” olduğunu kabul etti ancak bir dizi hatanın ardından nihai olarak Rishi Sunak’ın sorumlu olduğunda ısrar etti.
‘Felaket’ diye tanımlanan mini bütçesini sunduktan sonra Liz Truss tarafından görevden alınan kısa ömürlü eski Maliye Bakanı, Muhafazakarların seçim kampanyasını John Major’ın 1997’deki “yorgun” çabasına benzetti ve İşçi Partisi’nin zafere doğru ilerlediğini söyledi.
Sunak, ikili 2022’de parti liderliği için yarışırken Truss’un vergi indirimlerini erken ve sesli bir şekilde eleştirdiğini belirtmeye giderek daha istekli hale geldi. Sunak, pazartesi günü The Sun’da yayınlanan Never Mind the Ballots programında şunları söyledi: “O zaman Liz Truss hakkında uyarıda bulunduğumda haklıydım ve bu yüzden şimdi Keir Starmer’ın ekonomimize vereceği zarar konusunda da uyarıda bulunduğumda hepiniz bana güvenebilirsiniz.”
Truss’un kaotik başbakanlık döneminde Tory’nin oy oranı düşerken, Sunak yönetimindeki ilk toparlanma uzun sürmedi ve partinin popülaritesi seçim kampanyası sırasında rekor düşük seviyelere ulaştı.
Kwarteng, GB News’e verdiği demeçte; kendisinin ve Truss’un sorumlu olup olmadığı sorusuna şu yanıtı verdi; “Kendimi kısmen sorumlu hissediyorum, ancak D-Day’den erken ayrıldığım için, Ekim 2022’de yüzde 4’te olan Reform partisinin şu anda neredeyse yüzde 20’de olmasından, seçim bahisleri skandalından ve bu seçimin kimsenin beklemediği kadar önce gerçekleşmiş olmasından da kendimi sorumlu hissetmiyorum.”
Sunak’ın erken seçim kararı almasını eleştiren Kwarteng, bunun Muhafazakâr yetkilileri ve adayları tarih konusunda bahis oynamaya teşvik etmiş olabileceğini öne sürdü. Kwarteng, “Açıkçası çok az insan biliyordu ve bu yüzden 5/1’di ve bahislerden para kazanabiliyorlardı, çünkü kimse bunu düşünmüyordu, bu çok uzak bir ihtimaldi. Açıkçası, bunlar iddialar ve ne olduğunu görmek zorundayız ama bu çok beklenmedik bir durumdu ve beklenmedik seçimlerin sorunu, partinizi diğerlerinden daha fazla şaşırtabilmeleridir.”
Siyasi ortamın Sunak için “çok zor” olduğunu kabul eden Kwarteng sözlerini şöyle sürdürdü: “Hatırlayabildiğim benzer tek şey İşçi Partisi’nin kazanacağını bildiğiniz 1997 yılıydı. John Major ve kabine oldukça yorgun görünüyordu, kampanyaya çıkıyorlardı ve herkes sonucun ne olacağını biliyordu. Bu yıl da biraz öyle hissediyorum.”
Kwarteng, milletvekilliğinden istifa etmeye karar verdikten sonra seçimlere katılmıyor.