Temiz hava bölgesi uygulaması genişletiliyor

2 Şubat 2023

İngiltere’de kentler tek tek “Temiz Hava Bölgesi (Clean Air Zone)” uygulamasına geçerek motoru Euro 6 olmayan dizel araçların şehir merkezlerine girmesini yasaklıyor

Hem hava ve gürültü kirliliğini hem de trafik yoğunluğunu azaltmak için başkent Londra’da başlayan uygulama, Bath, Birmingham, Bradford, Bristol ve Portsmouth’un ardından 30 Ocak’ta Newcastle ve Gateshead şehirlerinde de başladı.

Standardı düşük dizel araçlara ceza kesiliyor

Uygulama ile Temiz Hava Bölgesi’ne giren standardı düşük dizel araçlara para cezası veriliyor. Amaç, daha fazla hava ve gürültü kirliliğine sebep olan bu araçların sayısını azaltıp elektrikli araçları teşvik etmek. Kentte yaşayanların bu araçları elden çıkarmaya çalışması ile dizel araçların fiyatlarında düşüş yaşanırken, yeni araç alacaklar ise elektrikli ya da hibrit araçları tercih ediyor. Böylece İngiltere 2030 yılında benzinli ve dizel araçların satışını tamamen yasaklama hedefine bir adım daha yaklaşıyor.

Tüm şehirler sırayla uyguluyor

Dizel araçların şehir merkezine girmesi, ilk olarak başkent Londra’da yasaklandı. Londra’da şehir merkezine giren araçlara ilk aşamada trafik yoğunluğu cezası veriliyor. Hafta içi 07.00-18.00, hafta sonu 12.00-18.00 saatleri arasında şehir merkezine giren sürücüler 15 Sterlin ödeme yapıyor. İkinci aşamada ise araç dizel ise sürücüler Ultra Düşük Emisyon Bölgesi (ULEZ) uygulaması kapsamında 12.5 Sterlin daha ödemek zorunda kalıyor. Böylece sürücüler, bir gün için toplamda 27.5 sterlin ödemiş oluyor. Londra’daki uygulama zamanla Bath, Birmingham, Bradford, Bristol ve Portsmouth şehirlerine yayıldı. 27 Şubat 2023’te Sheffield da Temiz Hava Bölgesi listesine dahil olacak. Uygulamanın yakın bir tarihte Manchester’da da başlaması bekleniyor.

İlk etapta otobüs, taksi ve ağır vasıtaları kapsayacak

Kuzey Doğu İngiltere’de Tyne Nehri’nin kıyısında birbiriyle iç içe olan Newcastle ve Gateshead şehirlerinde 30 Ocak’ta başlayacak olan Temiz Hava Bölgesi uygulaması ilk etapta otobüs, taksi ve ağır vasıtaları kapsayacak. Zamanla bu uygulamanın tüm dizel araç kategorilerini kapsaması planlanıyor. Bu uygulamaya, özellikle teslimat şoförlüğü (delivery driver) ve taksicilik yapanlar masraflarının artacağı gerekçesiyle karşı çıkıyor.

Temiz Hava Bölgesi uygulaması yapılan şehirler

Bath: C Sınıfı temiz hava bölgesine sahip

Birmingham: D Sınıfı temiz hava bölgesine sahip

Bradford: C Sınıfı temiz hava bölgesine sahip

Bristol: D Sınıfı temiz hava bölgesine sahip

Portsmouth: B Sınıfı temiz hava bölgesine sahip

Manchester: Uygulama üzerinde çalışılıyor

Sheffield: 27 Şubat 2023’te ücret almaya başlayacak.

Newcastle ve Gateshead: 30 Ocak 2023’te ücretlendirmebaşladı.

Temiz hava bölgeleri türleri İngiltere’de A’dan D’ye kadar 4 tip temiz hava bölgesi bulunuyor.

A: Otobüsler, yolcu otobüsleri, taksiler, özel kiralık araçlar,

B: Otobüsler, yolcu otobüsleri, taksiler, özel kiralık araçlar, ağır vasıtalar,

C: Otobüsler, yolcu otobüsleri, taksiler, özel kiralık araçlar, ağır vasıtalar, kamyonetler, minibüsler,

D: Otobüsler, yolcu otobüsleri, taksiler, özel kiralık araçlar, ağır vasıtalar, minibüsler, arabalar (yerel yönetimin motosikletleri dahil etme seçeneği var)

Asgari emisyon standartları

Her araç tipinin bir minimum emisyon standardı bulunuyor. Temiz Hava Bölgesi belgesinde şarj edilmekten kaçınmak için araçların minimum şu standartları karşılaması gerekiyor:

Otobüsler, yolcu otobüsleri, ağır vasıtalar: Euro 6

Minibüsler, minibüsler, taksiler, özel kiralık araçlar: Euro 6 (dizel), Euro 4 (benzin)

Motosikletler: Euro 3