Muhafazakar Parti, bağışların geri verilmesi için baskı altında

7 Ekim 2021

The Guardian, 12 milyon belgeden oluşan, liderler, siyasetçiler ve milyonerlerin gizli servetlerini açığa çıkaran Pandora Belgeleri’ni incelemeye devam ediyor. Britanya’da gerçekleşen Muhafazakar Parti konferansında parti bağışçıları ve yolsuzlukla bağlantıları tartışmalara neden oldu.

Başbakan Boris Johnson’a yolsuzluğa karışmış bağışçıların ödemelerini geri vermesi ve partinin soruşturmaya girmesi yönünde çağrı yapıldı. Muhalefet ve Muhafazakar Parti içinden siyasetçiler, Londra’nın offshore ekonomiyle geniş bağlantıları nedeniyle hükümeti eleştirdi.

Muhafazakar Parti’nin en büyük bağışçıları arasında yer alan Lubov Chernukhin, 2012’den bu yana 1,8 milyon sterlinden fazla bağış yaptı. Sızdırılan belgeler, servetinin eşi Vladimir’den geldiğini gösteriyor.

Vladimir ise Kremlin’e yakın kişilerle ilişkili. Chernukhin’in avukatları onun bir İngiliz vatandaşı olduğunu ve parasını istediği gibi harcama hakkına sahip olduğunu söylüyor.

Bu bağışlar, 48 yaşındaki Lubov Chernukhin’e İngiliz hükümetinde pek çok bağlantı imkanı sağladı, Başbakan Boris Johnson ile tenis oynayıp Theresa May ile de başbakanlığı döneminde akşam yemeği yedi. Fakat bugüne kadar Chernukhin çiftinin servetinin nereden geldiği bilinmiyordu.

Pandora Belgeleri’nde yer alan dokümanlar, çiftin 32 off-shore şirketi ve üç tröstten oluşan bir ağ üzerinden 100 milyon sterlinden fazla varlığa sahip olduğunu gösteriyor.

Ortaya çıkan e-postalarda Lubov Chernukhin’in “ev kadını olduğu” ve “maddi olarak eşinden destek aldığı” yer alıyor.

Bir belgede Vladimir’in sahip olduğu bir off-shore şirketin Lubov’un sahip olduğu bir İngiliz şirketine 4 milyon sterlin ödediği görülüyor. Muhafazakar Parti ise bağışların yasalara uygun olduğu görüşünde.

BBC’nin konuyla ilgili sorularını yanıtlayan Başbakan Boris Johnson “Partiye yapılan tüm bağışlar, İşçi Partisi hükümetinde konulan kurallara uygun bir şekilde denetleniyor” diyor.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü ise İngiltere’deki denetim sürecinin “kutu işaretleme egzersizinden ibaret” olduğunu söylüyor: “Kuralların etrafından dolaşmak veya detaylı bir inceleme yapmamak çok kolay. Bundan daha iyisini yapabiliriz.”

Maliye Bakanı Rishi Sunak ise sızdırılan belgeleri inceleyip, çıkarabilecekleri bir ders varsa çıkaracaklarını belirtiyor. Rusya doğumlu Chernukhin çifti sonradan İngiliz vatandaşı oldu.

52 yaşındaki Vladimir Chernukhin, Vladimir Putin’in hükümetinde Maliye Bakan Yardımcısı pozisyonundayken 2004 yılında görevden alınmış ve sonrasında da Londra’ya taşınmıştı.

Pandora Belgeleri’ne göre Londra’daki Regents Park’a bakan 38 milyon sterlin değerinde bir eve sahip olan çift, Oxfordshire’da da 10 milyon sterline bir malikane almış.

Belgeler, Chernukhin’in Rusya’da bir devlet bankası başkanı olarak görev yaparken, konumunu kendi kişisel çıkarları için kötüye kullandığını gösteriyor. Belgelere göre Chernukhin, Rusya’yı terk ettikten sonra Kremlin’e yakın kişilerle iş yapmaya devam etti.

Belgelerde ortaya çıkan ve Muhafazakar Parti’ye bağış yapan iki kişi daha tartışma yaratmıştı. Bunlardan biri olan Mohammed Amersi 2018’den bugüne partiye 525 bin sterlin bağışlamış.

Amersi, Avrupa’nın en büyük yolsuzluk skandallarından birine karışmış ve bu skandalın sonucunda ABD’de yapılan yargılama sonucu Telekom şirketlerine 965 milyon dolar ceza verilmişti.

İkinci kişi ise eski petrol şirketi yöneticisi Victor Fedotov. Partiden 34 milletvekilinin kampanyasına şirketleri üzerinden bağış yaptığı ortaya çıkan Fedotov’un Rusya tarihinin en büyük yolsuzluklarından biriyle milyonlarca dolar kazandığı iddia ediliyor.