Reçeteli ilaçlarda iade oranı üçte bir oranında düşürüldü

10 Aralık 2025

Hükümet, 2026 yılı için geri ödeme oranını %22,9’dan %14,5’e indirerek yenilikçi ilaçlara erişimi hızlandırmayı ve klinik araştırmaları Birleşik Krallık’a çekmeyi hedefliyor.

İngiltere hükümeti, 2026 yılı için ilaç iade oranını üçte birden fazla düşürdü. Yeni oran, yenilikçi tedavilere erişimi artırmayı, klinik araştırmaların ve ilaç lansmanlarının Birleşik Krallık’a taşınmasını teşvik etmeyi amaçlıyor.

Birleşik Krallık hükümeti, yenilikçi ilaçların hastalara daha hızlı ulaşmasını sağlamak amacıyla ilaç şirketlerinin NHS’e yaptıkları geri ödeme oranını 2026 yılı için önemli ölçüde düşürdüğünü açıkladı. Voluntary Scheme for Branded Medicines Pricing, Access and Growth (VPAG) kapsamında belirlenen yeni oran, 2025’teki %22,9’dan %14,5’e indirildi—bu da üçte birden fazla bir düşüş anlamına geliyor.

Hükümete göre oran düşüşü, özellikle bazı ilaçların patentlerinin sona ermesiyle maliyet baskılarının azalması sonucu mümkün oldu ve mevcut bütçeler içinde yönetilebilir hale geldi.

Birleşik Krallık’ı klinik araştırmalar ve ilaç lansmanları için cazibe merkezi yapacak

Daha düşük iade oranı, ülkeyi:

• klinik araştırmalar,
• ilaç üretimi,
• yeni ilaçların erken lansmanı

için daha çekici bir merkez haline getirmeyi amaçlıyor. Böylece NHS hastaları yenilikçi tedavilere daha erken erişebilecek, aynı zamanda ülkenin yaşam bilimleri sektöründe ekonomik büyüme desteklenecek.

Bu adım, 1 Aralık’ta duyurulan tarihi Birleşik Krallık–ABD ilaç anlaşmasının ardından geldi. Anlaşmayla İngiltere, ABD’ye ihracatta markalı ilaçlarda %0 gümrük tarifesine sahip tek ülke oldu; bu durum sektörde rekabet gücünü önemli ölçüde artırıyor.

“Hastalar için dönüştürücü tedavilere erişimi hızlandıracağız”

Sağlık İnovasyon Bakanı Dr Zubir Ahmed, düzenlemenin önemini vurgulayarak şunları söyledi:

“Bir cerrah olarak, hastaların en yeni ve yenilikçi tedavilere erişmesinin ne kadar kritik olduğunu çok iyi biliyorum.
ABD ile yaptığımız anlaşma zaten on binlerce hastanın daha hızlı erişim elde etmesini sağlayacak.
Geri ödeme oranındaki düşüş ise sektör liderlerinin uzun süredir talep ettiği daha düşük ve istikrarlı bir ödeme yapısını sağlamlaştıracak.”

Bakan, bu adımların yatırım çekme kapasitesini artıracağını, Birleşik Krallık’ın yaşam bilimlerinde bir “güç merkezi” olmaya devam edeceğini belirtti.

VPAG nedir ve neden önemli?

VPAG sistemi, NHS’in ilaç bütçesini sürdürülebilir tutmayı amaçlayan bir mekanizma.
Yeni ilaçlar için şirketlerin yaptığı geri ödemeler, her yıl aralık ayında belirlenen başlık ödeme yüzdesi (headline rate) üzerinden hesaplanıyor.

Yeni oranla birlikte:

• NHS’in ilaç harcamaları daha öngörülebilir hale gelecek,
• yenilikçi ilaçların pazara girişi hızlanacak,
• ilaç şirketlerinin Birleşik Krallık’a yatırım motivasyonu güçlenecek.

Tıbbi araştırma ve veri erişimi hızlandırılıyor

İnovatif ilaçlara yapılan bu destek, hükümetin tıbbi araştırmaları “turbo hızına” çıkarma hedefiyle uyumlu.
Yeni Health Data Research Service (HDRS) ile araştırmacılar:

• NHS verilerine daha hızlı,
• bürokrasiden arındırılmış,
• daha verimli

bir erişim sağlayacak. Bu da klinik araştırmaların geliştirilmesini ve yeni tedavilerin daha hızlı onay sürecinden geçmesini kolaylaştıracak.

Yaşam bilimleri sektörü ve hasta kuruluşlarından güçlü destek

Bilim Bakanı Lord Vallance yeni oranın önemini şu sözlerle değerlendirdi:

“Yenilikçi ilaçlar HIV, kalp hastalıkları ve bazı kanser türlerini yönetilebilir hatta bazı durumlarda tamamen tedavi edilebilir hale getirdi.
Bu oran, yeni ilaçların daha hızlı keşfedilip NHS hastalarına ulaştırılmasını sağlayacak.”

Charity Medicines Access Coalition Başkanı Dr Scott Purdon ise kararın hasta erişimini güçlendireceğini belirtti:

“Rebate oranındaki düşüş, Birleşik Krallık’ın yenilikçi ilaç geliştirme ve lansmanı için çekiciliğini artıracaktır.
Bu adım, daha geniş ve hızlı tedavi erişimi sağlandığında hastalar için büyük anlam taşıyacak.”

Sektör temsilcileri, düzenlemenin yaşam bilimleri ekosistemini güçlendireceğini ve kanıta dayalı tedavi yeniliklerinin hastalara daha hızlı ulaşmasını sağlayacağını ifade ediyor.

kaynak: GOV