16 Mart 2024
Topluluklar Bakanı Michael Gove değişiklikleri Avam Kamarasında açıkladı. Yeni aşırıcılık tanımı bazı grupların devlet fonlarından yararlanmasını ve yetkililerle görüşmesini engelleyecek.
Aşırıcılığın yeni tanımı nedir?
Buna göre aşırıcılık “şiddet, nefret ya da hoşgörüsüzlüğe dayalı bir ideolojinin desteklenmesi ya da ilerletilmesi olup aşağıdaki amaçları hedeflemektedir:
- Başkalarının temel hak ve özgürlüklerini ortadan kaldırmayı ya da yok etmeyi; veya
- Birleşik Krallık’ın liberal parlamenter demokrasi ve demokratik haklar sistemini zayıflatmak, devirmek veya değiştirmek; veya
- (1) veya (2)’deki sonuçları elde etmeleri için başkalarına kasıtlı olarak izin verici bir ortam yaratmak”
Hükümet bu tanımın 2011’de getirilen bir önceki tanıma göre “daha dar ve daha kesin” olduğunu söyledi.
Hangi gruplar aşırıcılık listesinde yer alabilir?
Tanıma uyan grupların hükümet fonlarından faydalanması ve yetkililerle görüşmesi engellenecek. Gove, yeni tanım kapsamında endişe kaynağı olduğunu ve değerlendirmeye tabi tutulacağını söylediği örgütleri şöyle sıraladı.
Patriotic Alternative (Yurtsever Alternatif)
Aşırılık karşıtı kampanya grubu Hope Not Hate, Patriotic Alternative’i, Birleşik Krallık’ın en büyük faşist grubu olarak tanımlıyor. Takipçilerinden bazıları daha sonra terörizm yasaları kapsamında yasaklanan Ulusal Eylem grubunda yer aldı.
Patriotic Alternative, Birleşik Krallık’ın vatansever bir görüşünü desteklediğini söylüyor ancak eleştirmenleri takipçilerinin düzenli olarak Nazi düşüncesini benimsediğini söylüyor.
British National Socialist Movement (Britanya Nasyonal Sosyalist Hareketi)
İngiliz Nasyonal Sosyalist Hareketi, Parlamento’da 1968 yılında ortaya çıkan beyaz üstünlükçü bir grup olarak tanımlandı.
Muslim Association of Britain (Britanya Müslüman Derneği)
Britanya Müslüman Birliği (MAB) Michael Gove tarafından uluslararası ve karmaşık bir İslamcı örgütler ağı olan Müslüman Kardeşler’in Birleşik Krallık’taki uzantısı olarak tanımlandı.
The Times haberinde, ‘İslamcılık, çoğunluğu Müslüman olan ülkelerin İslam’ın kutsal kitabı Kuran’dan alınan bir yönetim biçimine göre yönetilmesi gerektiğine inanan siyasi bir ideolojidir’ ifadelerine yer verdi.
İslamcılığın birçok kolu vardır. Bazı İslamcı gruplar o kadar aşırıdır ki aynı zamanda teröristtirler ancak bu her örgüt için geçerli değildir.
MAB kendisinin bir terör örgütü olduğunu reddediyor ve uzun süredir yasalar çerçevesinde ve polis gibi kurumlarla birlikte çalıştığını söylüyor. 2015 yılında dönemin Başbakanı David Cameron, Birleşik Krallık’taki faaliyetleri de dahil olmak üzere Müslüman Kardeşler hakkında bir rapor hazırlattı.
Cage (Kafes)
Cage, 2001 yılında ABD’ye yapılan saldırıların ardından Başkan George W. Bush tarafından başlatılan “Teröre Karşı Savaş “a karşı bir kampanya grubu olarak ortaya çıktı. Afganistan’da ve başka yerlerde Müslümanlara karşı işlendiğini söylediği ihlallere karşı açıkça kampanya yürüttü ancak eleştirmenleri çoğu zaman terör şüphelileri için hareket ettiğini söylüyor. Hiçbir zaman terörizme karışmakla suçlanmadı ve kurucularından biri şüpheli gruplara karışmakla suçlandığı davaları defalarca kazandı.
MEND
Mend, Muslim Engagement and Development, insanları siyasete daha fazla katılmaya teşvik etmeye çalışan ve eleştirmenlerin onlar ve biz kurban zihniyetini sürdürdüğünü söylediği politikalara karşı aktif olan bir Müslüman kampanya grubudur. Örgüt, Britanyalı Müslümanların haklarını korumak için meşru bir şekilde kampanya yürüttüğünü söylüyor ve aşırılık yanlısı olarak adlandırılması halinde hükümeti mahkemeye vereceğini belirtiyor.
Gove’un açıklamasına yanıt veren MEND, yeni tanımın “sivil özgürlüklere yönelik bariz bir saldırı” olduğunu söylerken, Britanya Müslüman Birliği de bunu “muhalif sesleri bastırmaya yönelik bariz bir çaba” olarak nitelendirdi.
Cage, bunun “hükümetin otoriterliğe derin dalışına meydan okuyacağını” söyledi. Patriotic Alternative ise bunun “totaliter bir devlete doğru atılan tehlikeli bir adım” olduğunu söyledi.
Hükümet, aşırılık yanlısı olarak sınıflandırılmak için “yüksek bir çıta” olacağını ve politikanın “özel, barışçıl inançları” olanları hedef almayacağını söyledi. Aşırılık yanlısı olarak etiketlenen gruplar ve bireyler yeniden değerlendirme talep etme ve bir incelemeye yeni kanıtlar sunma hakkına sahip olacak.
Terörist gruplardan farklı olarak, listeye eklenen örgütler ya da bireyler kriminalize edilmeyecek. İstihbarat toplamak ve aşırılık yanlısı grupları tespit etmek üzere yeni bir Aşırılıkla Mücadele Mükemmeliyet Merkezi kurulacak.
Neden aşırıcılığın yeni bir tanımı var?
Milletvekillerine Birleşik Krallık’ın değerlerinin gençleri radikalleştiren aşırılık yanlısı gruplar tarafından “tehdit altında” olduğunu söyleyen Gove, İsrail ile Hamas arasındaki çatışmanın antisemitik ve Müslüman karşıtı nefret suçlarında “korkunç bir artışa” yol açtığını da sözlerine ekledi.
Bu ayın başlarında Başbakan Rishi Sunak, demokrasinin aşırılık yanlıları tarafından hedef alındığı ve “bizi parçalamaya çalışan güçler” olduğu uyarısında bulundu.
İşçi Partisi lideri Keir Starmer, Sunak’ın “birliği savunmakta ve kabul edilemez ve korkutucu davranışları kınamakta haklı olduğunu” söyledi.
Eleştirmenler aşırıcılık tanımı hakkında ne dedi?
Yeni tanımın bölünmeleri derinleştirebileceği yönünde endişeler dile getirildi.
Britanya Müslüman Konseyi Başkanı Zara Mohammed BBC Newsnight’a verdiği demeçte, bunun “Müslüman toplulukların haksız yere hedef alınmasına” yol açabileceğini söyledi.
Londra Belediye Başkanı Sadiq Khan BBC Radio 4’te yayınlanan World at One programına verdiği demeçte şunları söyledi: “Bunun toplulukları bölmesinden ve bizim onlarla tartışma, onları eğitme ve doğru yola getirme fırsatına sahip olmamız yerine insanları yeraltına göndermesinden korkuyorum.”
Bazı Muhafazakar milletvekilleri kürtaj karşıtı kampanyacılar ya da toplumsal cinsiyet eleştirisi yapan görüşlere sahip olanlar gibi kişilerin yeni tanımın kapsamına girebileceğini öne sürdü.
Ancak Gove “bu ülkede ifade özgürlüğüne değer veriyoruz” dedi ve muhafazakar dini inançların, çevresel protesto gruplarının ya da trans karşıtı veya trans yanlısı aktivistlerin ihlal edilmeyeceğini söyledi.
Diğerleri ise yeni tanımın cezai bir suç yaratmadığına dikkat çekti.
Hükümetin bağımsız terörizm mevzuatı denetçisi Jonathan Hall KC, istenmeyen sonuçların ortaya çıkabileceğini söyledi; Örneğin, aşırılık yanlısı olarak kabul edilmeyen gruplar, hükümet tarafından “aklandıklarını” söyleyebilir.
Aşırıcılığı yeniden tanımlama hamlesi, genel seçim yılında siyasi puan toplamak için aşırıcılığın kullanılmasına karşı uyarıda bulunan üç Muhafazakar eski İçişleri Bakanı tarafından da eleştirildi.