Her üç yetişkinden biri yüksek tansiyona sahip

20 Ekim 2025

İngiltere’de yapılan yeni araştırmalar, her üç yetişkinden birinin yüksek tansiyona sahip olduğunu ortaya koydu.

Tıbbi adıyla hipertansiyon, kalp krizi, felç, böbrek yetmezliği ve hatta bunama riskini önemli ölçüde artırıyor.

Ancak uzmanlara göre, erken teşhis ve küçük yaşam tarzı değişiklikleri bu riskleri önemli ölçüde azaltabiliyor.

Hipertansiyonun en büyük tehlikesi, çoğu zaman belirti göstermemesi. Çoğu kişi, ciddi organ hasarı oluşana kadar hastalığın farkına varamıyor. İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS) verilerine göre, genç hipertansiyon hastalarının dörtte biri tansiyonlarını kontrol altına alamazken, yaşlılarda bu oran yedide bire düşüyor.

DailyMail’de yer alan habere göre; Newcastle Üniversitesi’nden Kardiyoloji Uzmanı Prof. Vijay Kunadian, durumun ciddiyetine dikkat çekerek şunları söyledi: “Kan basıncı, kalp krizine neden olan en yaygın rahatsızlıktır ancak genellikle teşhis edilememektedir. İnsanlar evde tansiyonlarını düşürmek için adım atma konusunda kendilerini güçlü hissetmelidir; çünkü basit değişiklikler büyük fark yaratabilir.”

FERMENTE GIDALAR TANSİYONU DÜŞÜRÜYOR

Uzmanlara göre, fermente gıdalar yüksek tansiyonla mücadelede etkili bir rol oynayabilir. Kimchi, kefir, lahana turşusu ve miso gibi fermente yiyeceklerin bağırsak sağlığı üzerindeki olumlu etkileri biliniyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar ise, bu gıdaların sistolik (üst) ve diyastolik (alt) tansiyonda belirgin düşüşler sağladığını gösteriyor. Prof. Kunadian, “Fermente gıdalar, dengeli bir beslenmeyle birlikte kan basıncını düşürmede faydalı olabilir” diyerek şu bilgileri ekliyor: “Bağırsak bakterileriyle kalp sağlığı arasında güçlü bir ilişki var. Liflerin parçalanmasıyla oluşan kısa zincirli yağ asitleri, kalp sağlığını destekleyen en önemli faktörlerden biri”

LİFLİ BESİNLERLE KALP SAĞLIĞINI GÜÇLENDİRİN

Yüksek tansiyon riskini azaltmanın bir diğer yolu da lif açısından zengin gıdalar tüketmek. Tam tahıllar, baklagiller, sebze ve meyveler, sindirim sistemini destekleyerek metabolik sağlığı koruyor. Prof. Kunadian, “Lif sadece bağırsak sağlığı için değil, kalp-damar sistemi için de önemlidir” diyor. Geçen yıl yapılan bir araştırmaya göre, günde fazladan 5 gram lif tüketmek, sistolik tansiyonu 2,8 mmHg, diyastolik tansiyonu ise 2,1 mmHg azaltabiliyor. Uzmanlar, “Hipertansiyon tedavisinde yaşam tarzı değişiklikleri öneriliyor, ancak lif alımı konusundaki öneriler hâlâ yetersiz” uyarısında bulunuyor.

KISA EGZERSİZLER BÜYÜK FARK YARATIYOR

Düzenli egzersiz, kalp kasını güçlendirir, kan basıncını düşürür ve fazla yağın azalmasına yardımcı olur. NHS, yetişkinlere haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta aktivite öneriyor. Ancak araştırmalar, günde sadece iki kez beş dakikalık egzersizlerin bile kalp sağlığını iyileştirdiğini gösteriyor. Prof. Kunadian, “Düzenli egzersiz yapmak beş tablet almak gibidir,” diyerek, kısa süreli ancak istikrarlı hareketin önemini vurguluyor. British Medical Journal’da yayımlanan bir çalışmaya göre, bu kısa egzersiz araları, zaman eksikliği ve düşük motivasyon gibi engelleri ortadan kaldırarak günlük yaşama kolayca entegre edilebilir.

SİGARAYI BIRAKIN

Araştırmalara göre, kalp hastalıklarına bağlı ölümlerin üçte biri sigara ile ilişkili. Uzmanlar, sigaranın damarlarda iltihaplanma, plak oluşumu ve pıhtı riskini artırarak felç ya da kalp krizine yol açtığını söylüyor. Prof. Kunadian uyarıyor: “Sigara içmek ateşe benzin dökmek gibidir. Vücudunuza yapabileceğiniz en kötü şeylerden biridir; çünkü soluduğunuz zehirli kimyasallar kalp sağlığınızı doğrudan etkiler.”

ALKOLÜ SINIRLANDIRIN

Yüksek tansiyonla mücadelede bir diğer önemli adım da alkol tüketimini sınırlamak. 20.000 kişinin katıldığı geniş çaplı bir araştırma, günde yalnızca bir kadeh şarabın bile kan basıncını artırabileceğini ortaya koydu. Prof. Kunadian, “Alkolü tamamen bırakmak herkes için mümkün olmasa da, her içkiyle risk artıyor. Bu yüzden ölçülü tüketim çok önemli” diyor.

Alkolün azaltılması aynı zamanda kilo kontrolüne de katkı sağlıyor; bu da dolaylı olarak tansiyonu düşürüyor. Uzmanlar, yüksek tansiyonun sessiz ilerlediğini ve bu nedenle düzenli ölçümün hayati olduğunu vurguluyor. Evde tansiyon ölçmek, yaşam tarzında küçük ama kalıcı değişiklikler yapmak ve risk faktörlerini azaltmak, kalp sağlığını korumanın en etkili yolu olarak öne çıkıyor.