Şirketler, son dört yılın en hızlı istihdam kesintisini yaptı

6 Ocak 2025

Her dört özel sektör firmasından biri, bütçenin istihdam maliyetlerini artırması ve güvene darbe vurmasının ardından, aralık ayında personel çıkardı.

Yakından izlenen bir ankete göre, bütçenin personel çalıştırma maliyetini artırması ve güveni sarsmasının ardından şirketler geçen ay son dört yılın en hızlı istihdam kesintisine gitti.

Pandemi hariç tutulduğunda, iş kaybı oranı 15 yıldan uzun bir sürenin en hızlısı olurken, neredeyse her dört firmadan biri personel çıkardı ve işe alımları dondurdu.

Aralık ayı S&P Global nihai bileşik satın alma yöneticileri endeksi (PMI) bir önceki ayki 50,5 seviyesinden 50,4’e gerileyerek, Ekim 2023’ten bu yana en düşük değerini aldı ve analistlerin beklentilerinin biraz altında kaldı. Rakam, büyümeyi daralmadan ayıran 50 puanlık eşiğin üzerindeydi ancak daha önceki bir tahmine göre düşüş gösterdi.

Maliye Bakanı Rachel Reeves’in bütçede açıkladığı vergi artışları, boş pozisyonlarda ve iş dünyasının duyarlılığında keskin bir düşüşe yol açarak, Birleşik Krallık ekonomisinin geçen yılın son aylarında durgunlaştığı endişelerine neden oldu. Aralık ayında İngiltere Merkez Bankası son çeyrek GSYH büyüme tahminini yüzde 0’a düşürdü.

The Times’ta yer alan habere göre bununla birlikte, ek hükümet harcamaları ve kamu yatırımlarının ekonomiye yayılması ve İngiltere Merkez Bankası’nın faiz oranlarını yüzde 4,75’ten düşürmesiyle büyümenin bu yılın ilk yarısında ivme kazanması bekleniyor. KPMG ekonomistleri Pazartesi günü yaptıkları açıklamada büyümenin 2025 yılında iki kattan fazla artarak yüzde 1,7’ye ulaşacağını belirtti.

S&P Global Market Intelligence ekonomi direktörü Tim Moore şunları söyledi: “Bütçe sonrası iş dünyası iyimserliğindeki düşüş Aralık ayında da devam etti. Artan bordro maliyetlerinin etkisine ilişkin endişelerin yanı sıra iş yatırımları ortamına ilişkin genel bir tedirginlik, 2025 yılında büyüme beklentileri üzerinde baskı yaratan ana faktörler olarak rapor edildi.”

Reeves, Ekim ayında işverenlerin ulusal sigorta katkı paylarının (NICs) ana oranını yüzde 13,8’den yüzde 15’e yükseltirken, verginin devreye girdiği eşiği 9.100 £’dan 5.000 £’a düşürerek, işletmeler üzerinde 25 milyar £’luk bir vergi artışına neden oldu.

RSM UK danışmanlık şirketinde ekonomist olan Thomas Pugh, özel sektör istihdamındaki düşüşün “firmaların işgücü maliyetlerindeki artışa işe alımları yavaşlatarak yanıt verdiğinin en açık sinyali” olduğunu söyledi.

PMI, hizmet sektörü firmalarının son altı ayın en hızlı fiyat artışını gerçekleştirdiğini gösterdi. Araştırmacılar bu davranışı daha yüksek maaş ödemeleri ve hammadde maliyetlerine bağladı. İngiltere Merkez Bankası’ndaki faiz belirleyicileri, borçlanma maliyetlerinin düşürülüp düşürülmeyeceğini belirlemek için hizmet sektörü enflasyonunu yakından takip ediyor.

Ulusal İstatistik Ofisi’ne göre, manşet TÜFE enflasyonu Kasım ayında yüzde 2,3’ten yüzde 2,6’ya yükselirken, hizmet enflasyonu değişmeyerek yüzde 5 oldu.

Avrupa Birliği’ndeki zayıf talep, Birleşik Krallık hizmet ihracatları arasında yeni yurtdışı satışların Eylül 2023’ten bu yana ilk kez düşmesine yol açarken, ABD’de Birleşik Krallık hizmet alımları toparlandı. Birleşik Krallık hizmet şirketleri arasındaki duyarlılık yaklaşık iki yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti.

Hizmet PMI Aralık ayında 50.8’den 51.1’e yükselerek 51.4’lük konsensüs tahmininin altında kaldı ve ilk flaş tahmine göre de geriledi.

İngiltere PMI rakamlarının açıklanmasının ardından sterlin dolar karşısında yüzde 0,39 artışla 1,246 dolara yükselirken, FTSE 100 yüzde 0,25 ya da 20,49 düşüşle 8.203,50 seviyesine geriledi.

Ayrı olarak, Avro Bölgesi bileşik PMI anketi, ortak para bloğunun hizmet sektöründeki artan faaliyetin etkisiyle Aralık ayında bir önceki aydaki 48,3 seviyesinden 49,6’ya yükseldi. Almanya’nın hizmetler PMI değeri 49.3’ten 51.2’ye sıçrarken, Fransa’nınki 46.9’dan 49.3’e yükseldi.

Hamburg Commercial Bank’ın baş ekonomisti Cyrus de la Rubia şunları söyledi: “Aralık ayı PMI verileri 2025 yılında hizmet sektöründe bir patlama yaşanması için harika bir temel oluşturmuyor, ancak en azından gelen işlerdeki düşüş durdu ve sipariş birikimlerindeki düşüş yumuşadı. Genel olarak, hizmet işletmeleri endüstriyel zayıflığın 2025 yılında tüm ekonomiyi tamamen aşağı çekmemesini sağlamaya yardımcı olmalıdır.”

Çin’in hizmet sektöründeki faaliyetleri takip eden Caixin PMI, 51,5’ten 52,2’ye yükselerek 50 puanlık sınırın oldukça üzerine çıktı. Pantheon Macroeconomics danışmanlık şirketinin analistleri, konsensüsün üzerinde gerçekleşen artışın hizmet işletmelerinin “yılı yüksek bir seviyede bitirdiği” anlamına geldiğini söyledi.