Maliye Bakanı Rachel Reeves, İşçi Partisi’nin hükümeti devraldıktan sonra gerçekleştirdiği ilk Bütçe açıklamasında, 40 milyar sterlin değerinde vergi artışları yapılacağını duyurdu.
BBC’nin habere göre, çoğunlukla işverenler ve varlıklı kişilerin üstleneceği bu vergiler, sağlık, eğitim ve ulaşım gibi kamu hizmetlerine yapılan yatırımları arttırmak için kullanılacak. NHS için toplamda 25 milyar sterlinlik ek kaynak yaratılacağı ve bunun, 2010 yılından beri NHS fonunda yapılacak en büyük artış olacağı belirtiliyor.
BBC’ye açıklamalarda bulunan Maliye Bakanı Reeves, “Bu, tekrarlamak istediğimiz cinsten bir bütçe değil” dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü: “Ancak yeni bir sayfa açabilmemiz ve kamu hizmetlerini yoluna koyabilmek için gereken bütçe açıklaması buydu.” Reeves, seçmenlere verdikleri sözü tutarak, ekonomik büyümeyi desteklemek için yatırım yapmayı sürdüreceklerini söyledi.
Buna rağmen, hükümetin mali gözlemcisi Office for Budget Responsibility (OBR) kurumu, açıklanan ekonomik önlemler sonrasında, gelecek beş yıl içindeki büyüme rakamlarına yönelik beklentilerde fazla bir değişiklik olmadığını duyurdu.
OBR tahminlerine göre, ekonomi 2025 yılında yüzde 2 oranında büyüyecek ve bu, önceki tahminlerden yalnızca yüzde 0,1 daha yüksek. Ayrıca, ekonomik büyümenin, 2028 yılına kadar yüzde 1,5’e gerilemesi bekleniyor. İşletmelerin ödediği vergilerde yapılacak artışların, özel yatırımları azaltabileceği belirtildi.
Bunun yanında, Bütçe açıklamasında yapılan değişikliklerin enflasyonu bir miktar yükseltebileceği ve bunun da İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) faizleri daha uzun süre yüksek tutmasına yol açabileceği ifade edildi.
Maliye Bakanı Rachel Reeves, Bütçe açıklaması sırasında milletvekillerine şöyle seslendi: “Britanya için çok önemli bir seçim yapma zamanı. Ben, seçimlerimi yaptım. Sağduyulu seçimler yaptım. Ülkemizde istikrarı yeniden sağlayacak, çalışan insanları koruyacak seçimler.
“Okullarımızda daha çok öğretmen olacak. NHS daha fazla randevu alacak. Daha fazla ev inşa edilecek. “Ekonomimizin temelleri onarılacak. Geleceğimize yatırım yapılacak. Değişim sağlanacak. Britanya yeniden inşa edilecek.”
Ülkenin önde gelen ticari grupları ise Bütçe açıklamasının işletmeler açısından oldukça “sert” olduğunu ve işletmelerin yatırım yapmasının önüne geçebileceğini söylüyor.
BÜTÇE AÇIKLAMASINDAN DİĞER ÖNEMLİ NOKTALAR
Kişisel vergiler
İşçiler tarafından ödenen gelir vergisi ve “National Income” ücretleri değiştirilmedi. Gelir vergisi bandı 2028 sonrasında enflasyonla uyumlu olarak artacak. Böylelikle maaşlar arttıkça daha çok insanın daha yüksek vergi bandına çıkması engellenmiş olacak.
İşletme vergileri
İşletmelerin ödediği “National Insurance” ücretleri artacak. İşletmeler, 9,100 sterlinden yüksek maaşlar için yüzde 13,8 “National Insurance” katkısı ödüyordu. Değişikliklerle birlikte, Nisan ayından itibaren 5 bin sterlinden yüksek maaşlar için yüzde 15 “National Insurance” katkısı ödenecek. Böylelikle Hazine’ye yılda 25 milyar sterlin ek para girmiş olacak.
Maaşlar
21 yaşın üzerinde olan işçilerin alacağı yasal asgari ücret, Nisan ayından itibaren saat başına 11,44 sterlinden 12,21 sterline çıkacak. Emeklilik maaşları, gelecek yıl yüzde 4,1 oranında artacak.
Devlet harcamaları ve kamu hizmetleri
İngiltere’deki NHS ve eğitimdeki günlük harcamalar, bu yıl reel anlamda yüzde 4,7 artacak. Gelecek yıl ise daha küçük artışlar olacak. Savunma harcamaları gelecek yıl 2,9 milyar sterlin artacak. İçişler Bakanlığı’nın bütçesi reel anlamda bu yıl yüzde 3,1 ve gelecek yıl yüzde 3,3 azalacak. Gelecek yıl yerel belediyelere 1,3 milyar sterlinlik ek fon sağlanacak.