19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Mustafa Kemal Paşa Samsun’a vardığında

23 Mayıs 2019

Kutlama programı kapsamın tarihçi ve yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı “Yüzüncü yılında Milli Mücadele’nin İlk Adımı: 19 Mayıs 1919” başlıklı konferans verdi.

19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı İngiltere’nin başkenti Londra’da Çanakkale Anma Platformu tarafından Hilton Kensington Hotel’de düzenlenen etkinlikle kutlandı. Kutlamaya, Türkiye’nin Londra Büyükelçisi Ümit Yalçın da katıldı.

Duayen tarihçi Prof Dr İlber Or­taylı 19 Mayıs 1919’un yüzüncü yıldönümü vesilesiyle verdiği me­sajda “Atatürk dünya tarihinin na­diren gördüğü dehalardandır” dedi.

Ortaylı, “Tarihin akışını değişti­ren, ona mührünü vuran veya bü­yük tehlikelere mani olan liderlere her memlekette rastlamak mümkün değildir. Atatürk dünya tarihinin na­diren gördüğü dehalardandır. Bi­rinci Dünya Savaşı’ndan sonra hiç bir mağlup milletin direniş göstere­mediği zamanda siviller ve askerler ve halkıyla dünyaya meydan oku­muştur. Muvaffakiyeti sadece bir inanç ve hakkettiğinden fazlasını is­tememek ama hakkından da hiç bir şekilde vazgeçmemek konusundaki kesin iradesinden ileridir” dedi.

Çatı örgüt Çanakkale Anma Platformu’nun düzenlediği konfe­ransta konuşan Prof. Ortaylı , 19 Mayıs’a gelinen günleri ve sonra­sını anlattı, “Mustafa Kemal Paşa Samsun’a vardığında ekibinde tüm Türkiye’yi kuracak kadro vardı. Amasya Tamimi’nin yayınlanma­sıyla Kurtuluş Savaşı başladı. “ dedi. Kurtuluş Savaşının “ İstiklal Savaşı” olarak tanımlanmaması gerektiğini savunan Ortaylı, “Buna kurtuluş sa­vaşı veya direniş savaşı denebilir” yorumunu yaptı.

Küreselleşmenin “palavra bir şey”olduğunu savunan Ortaylı, “En korkuncu Avrupa politika­sına yarı cehaletin hakim olması” dedi. Konferansa Londra Büyükel­çisi Ümit Yalçın ve eşi Gül Yalçın, KKTC Londra temsilcisi Büyükelçi Oya Tuncalı, T.C Başkonsolosu Çı­nar Ergin ile çok sayıda diplomat ve konuk katıldı.

19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Genç­lik ve Spor Bayramı, Londra’da da kutlandı. Çatı kuruluş Çanakkale Anma Platformu’nun düzenlediği etkinlikte, Prof. Dr. İlber Ortaylı, “Yüzüncü Yılında Milli Mücadelenin İlk Adımı” konulu bir konferans ve­rerek, 19 Mayıs’a gelinen günleri ve sonrasını anlattı.

Kensington Hilton Hotel’de ger­çekleşen etkinliğe T.C Londra Büyü­kelçisi Ümit Yalçın ve eşi Gül Yalçın, KKTC Londra Temsilcisi Büyükelçi Oya Tuncalı, T.C Londra Başkonso­losu Çınar Ergin, Silahlı Kuvvetler Ataşesi İsmail Candan Aşçı, Mua­vin Konsolos Gülcan Ökçün, Olay Gazetesi sahibi Nural Ezel ile çok sayıda diplomat, İngiltere’de faali­yet gösteren sivil toplum kuruluş­ları temsilcileri ve 200’e yakın ko­nuk katıldı.

ÇAP Başkanı Servet Hassan, ko­nuklara “ Hoşgeldiniz” diyerek, ko­nukları Mustafa Kemal Atatürk ve silahlı arkadaşları olmak üzere ana­vatanımız için canını feda eden tüm şehit ve gazilerimizin anısına bir da­kikalık saygı duruşuna ve ardından İstiklal Marşı’nı okumaya davet etti.

Servet Hassan, konuşmasında, ÇAP’ın 9 dernekten oluşan bir çatı örgüt olarak kurulduğunu ve baş­lıca amacının Türk tarihini yeni ne­sillere tanıtmak ve toplumda birlik ve beraberliği sağlayacağına inan­dıkları Çanakkale Ruhu’nu yaşat­mak olduğunu söyledi. 19 Mayıs’ın, asırlardır hür yaşamış bir milletin zulme ve sömürüye başkaldırışının sembolleştiği bir gün olduğunu de vurgulayan ÇAP Başkanı, “Bugün adını tarihe altın harflerle yazdır­mış büyük önderimiz Mustafa Ke­mal Paşa ve silah arkadaşlarının vatan topraklarından işgal güçlerini def’etmek ve bağımsızlığını ilan et­mek üzere kurtuluş mücadelemizi başlattığı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun müjdelendigi gün. Bayramımız kutlu olsun” diye de­vam etti.

Servet Hassan, daha sonra ko­nuşmasını yapmak üzere Büyükelçi Ümit Yalçın’ı mikrofona davet etti. Büyükelçi Yalçın, sadece Kurtuluş Savaşı’nın 100’üncü yıldönümünü değil, aynı zamanda “Benim dogum günüm 19 Mayıs’tır” diyen ulu ön­der Mustafa Kemal Atatürk’ün de 138’İnci yılını kutladıklarını belirte­rek, şöyle devam etti;

“Öncelikle böyle anlamlı bir günde bu etkinliği düzenleyen Ça­nakkale Anma Platformu yönetici­lerini candan kutluyorum. Anlamlı günlerde değerli hoca ve bilim adamlarımızın tarihi bilgileri pay­laşmasının önemi büyüktür. Büyü­kelçilik olarak desteklediğimizi ve yanınızda olduğumuzu bilmenizi is­tiyoruz. Yurt dışında yaşarken farklı ideoloji, inanç, politikaya bağlı ol­sak da belli tarihin etrafında birleş­meliyiz. İngiltere ülke tarihimizde önemli yeri olan bir ülke. Tarihimiz Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Sa­vaşı’mızda değişik şekillerde kesişti. Bunları gençlerimizin, çocuklarımı­zın bilmesi gerekiyor. Çocuklarınızı Milli Eğitim Bakanlığı’nın öğretmen gönderdiği okullara gönderin. Onla­rın Türk dili, kültürü ve tarihini öğ­renmesini sağlayın. Hem birey ola­rak, hem STK olarak İngiltere’nin siyaset, ekonomi hayatına katkıda bulunmanızdan dolayı memnunluk duyuyorum. “

Büyükelçiden sonra kürsüye al­kışlar arasında Prof. Dr. İlber Or­taylı geldi. Londra’ya üçüncü defa konferans vermek üzere geldiğini ve büyük memnunluk duyduğunu belirten Ortaylı, Birinci Dünya Sa­vaşına giden süreçte dünyanın çok garip şekilde savaşı beklediğini be­lirterek, şunları söyledi;

İngiltere’de yaşayan her Türk’ün Birinci Dünya Savaşı’na giden ta­rihini bilmesi gerekir.İngiltere Donanması’nın başındaki Winston Churchill, o devirde Almanya’dan korkuyordu. Almanya ise diğer Av­rupa devletleri gibi Afrika’da kendi­sine koloniler istiyordu. Almanlar denizci millet değildi, donanma­ları zayıftı. İngilizler ise denizciydi, ancak buna rağmen Almanlardan korkuyordu. İngiliz donanması Çanakkale’de savaştı ve büyük bir yenilgi aldı. “Çanakkale Geçilmez” lafını biz değil, onlar çıkardılar. Kaleye, donanma ile saldırmak ah­maklıktır. Türkler o dönem mühen­dis yetiştirmiştir. O zamanlar topçu sınıfına mühendis denirdi.

Gelibolu yarımadası haritada ko­lay görülür, ancak çok zordur. Al­man orgeneralı Liman Von Sanders , Çanakkale’ye mareşal rütbesiyle geldı. Von Sanders bizim kurmay­ları dinledi. Bizde Enver Paşa kur­maydı ve iyi bir askerdi ama çok gençti. Kazım Karabekir, İsmet İnonü, Esat Paşa, Mustafa Kemal Çanakkale’dedir. Mustafa Kemal burasını ezbere bilmektedir, hari­tadan değil. İyice araştırmış öğren­miş, Gelibolu’yu çok iyi biliyor, bazı insanlar böyledir bu konuda bir üs­tünlük vardı. Burada karşı ordular gaz kullanmadı, yoksa kendileri de ölürdü. Uzun bir savaş oldu. Anzak­ları kullandılar ve ilk defa sömürge askerleri olarak Çanakkale’de kul­lanıldıklarını anladılar, onların İs­lam düşmanlığı yoktur. Öte yandan İngiltere, Avusturya, Danimarka, Hollanda’nın İslama bakışı farklıdır. İngiltere’nin üstün askeri bilgisiyle Çanakkale’den çekilmesi büyük skandaldır. İngiltere’de Churchill bu yenilgiyle büyük prestij kay­betti.

Biz Balkan Savaşı’nı diplomasi­nin sıfıra indiği bir dönemde kay­bettik. Balkan Savaşı’nı, diploma­siyi takip edemeyişimiz, iptidai si­yasetçilik yaptığımız için kaybettik.

Mustafa Kemal, bu şartlar al­tında 19 Mayıs’ta Samsun’a gel­miştir. Oradan Havza’ya, sonra da Amasya’ya geçiyor. 25 Haziran’da meşhur tamimi yayınlıyor ve işte bu Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcı­dır. Ben İstiklal Harbi tabirini kul­lanmıyorum. Kurtuluş savaşı de­nebilir, direniş savaşı denebilir. Ancak İstiklal Harbi denemez. Bu­nun sonu, demiryolu ve eşrafı ne­deniyle Ankara’da bitti ve bu işin merkezi oldu. 19 mayıs Samsun’a çıkış, Ankara’da bitmiştir. Mec­lis, o dönemde Rusya’dan daha modern, devrimci, konvansiyonel meclistir.“

Konukların büyük ilgi ve sevgi gösterdiği Prof. Dr. İlber Ortaylı, soru-cevap bölümünde, bir soruya verdiği yanıtta, Avrupa’daki İslam karşıtlığının, her ülke için ayrı ayrı tesbit edilmesi gerektiğini, kıta Av­rupasının İngiltere’den daha farklı olduğunun altını çizdi, “Burada ya­şıyorsunuz, bunları sık sık sorun, tesbit edin ve bilin” dedi.

Bir başka soruda ise Ortaylı, “Bu­günkü aşırı sağın Atatürk milliyet­çiliği ile ilgisi yok. Cahil insanlar, yarı cehalet var. İngiltere’de de­ğil ancak kıta Avrupa milliyetçiliği farklı. Lugat ve ansiklopedi karış­tırma adetini unuttuğumuzda, dur­duğumuzda medeniyet bitiyor. İn­sanlar birşey bakarken, başka bir­şey öğrenir. İnternette tek başına dolaşan mahlukat, orada dolaşıp duruyor ama bir şey öğrenmiyor. Küreselleşme palavra birşey. Rö­nesans insanının bilgi öğrenmesini bilmelisiniz. Ticari, örgütlenme yö­nüyle küreselleşme var. Ancak en korkuncu Avrupa politikasına ce­haletin hakim olması. Burda, hiç bir ükede eski politikacıların kapa­sitesini görmüyorsunuz. Bizde de öyle, burada da. Dini kuru kuruya suçlamayın. Naziler hiç dindar de­ğildiler, kiliseye falan gitmezlerdi.”

Konuşmadan sonra Diyanet İş­leri Ataşesi Mahmut Özdemir’in duasıyla iftar yemeğine geçildi. Gecede İstanbul’dan esintiler gu­rubu Baha Yekin, Melisa Yıldırım, Harun Korkmaz’ın müziğiyle ses­lendi. Ayrıca Yağız İlhan’ın piya­sonu eşliğinde Mehmet Ertuğrul Kuva-yi Milliye Destanını seslen­dirdi. Yine piyano eşliğinde tenor Ethem Demir vatan şarkı ve marş­larını seslendirdi.

Gece sonunda Prof. Ortaylı’ya Çanakkale Anma Platformu plaket verdi.