Birleşik Krallık’ta tüm pandemi kısıtlamaları kaldırıldı ve ülkede normalleşme süreci hızlı bir şekilde başladı.
Pandemi sırasında devlet destekleriyle ayakta durmayı başaran Türk işletmeciler, pandemi sonrası yüksek enflasyon, benzin ve dizelin yanı sıra gıda ve enerji fiyatlarında artışlarıyla karşı karşıya kaldılar.
Londra’nın en turistik mekanlarından Covent Garden’ın gözalıcı mekanlarından Buns&Buns Restaurant zincirlerinin Genel Müdürü Özgür Karakaş, İngiltere’de yükselen enflasyon, gıda fiyatları, işçi sıkıntısı ve İngiltere’ye yatırım konularındaki sorularımızı cevaplandırdı.
Şirketiniz ve hedefleriniz hakkında bilgi verir misiniz?
Sirketimiz genç ve dinamik bir yapıya sahip. Şu anda bünyemizde 3 marka bulunuyor. Önümüzdeki aylarda öncelikle Buns And Buns markasına yoğunlaşarak yeni lokasyonlarla Londra genelinde büyümeyi hedefliyoruz. Daha sonrasında ürünsel segmentasyona yönelmeyi düşünüyoruz.
Na Na markamız gelişmekte olan yeni yatırımımız. Nisan ayı itibarıyla Covent Garden da faaliyete geçireceğiz. Orta Doğu ve Türk mutfağını farklı bir yaklaşımla açık hava restoranımızda müşterilerimize sunacağız.
Na Na’ nin benim içinde farklı bir yeri var. İlk defa Türk mutfağı konseptinde bir yatırım olacak. Böyle güzel bir lokasyonda Türk mutfağını sergilemek beni gururlandırıyor.
Brexit işlerinizi nasıl etkiledi?
Brexit öncelikle iş gücü marketini etkiledi. Zaten en zorlandığımız alan kaliteli iş gücü bulmaktı. Brexit’le beraber Avrupa vatandaşlarının da Ingiltere’de çalışmak için vize işlemlerine tabi tutulması ve basvuru süreçlerinin zorlasması Avrupa’dan gelen iş göçünü durdurdu.
Bu da sektörel olarak herkesi sıkıntıya soktu. Bunun haricinde ilk aylarda tedarik sıkıntılarıyla karşılaştık. Bir çok tedarikçi ilk aylarda ürünleri gümrükten çıkartmakta zorlandılar. Özellikle meyve sebze ve süt ürünleri tedariklerinde zorluklar yaşadık.
İngiltere ithalata bağlı yapısından kaynaklı çok sıkıntı yaşadı. Ama şu anda bu zorluklara karşı bir çok önlem alındı.
Özellikle şirketler aracılığıyla yeni sipariş sistemleri ve stoklama düzenlemeleri ile şuan daha mantıklı ve düzenli bir oluşumdayız. İlk şokları atlatıyoruz.
Aradığınız niteliklerde eleman bulabiliyor musunuz?
Malesef, biraz önce belirttigim gibi zaten en zorlandığımız konu olan nitelikli iş gücü bulmak.
Bu sıkıntı Brexit ve pandemi ile kat ve kat arttı. Bence restoran sektöründe sirketlerin en onemli yatırımı kaliteli iş gücü. Bu noktada yurt içinde bulamadığımız tecrübeli kişileri yurt dışından getiriyoruz.
Bir kaç sene önce aldığımız Sponsorship Lisansı’ ile gerekli pozisyonlara sektörde başarılı kişilerin vize ve çalışma izinlerini sağlayarak Londra’ya getiriyoruz.
Enflasyondaki artış sizi endişelendiriyor mu?
Herkes kadar bizide etkiliyor tabi.Ama bu sadece İngiltere’nin sorunu degil; bütün dünya da pandemi dönemi boyunca devletler para bastı ve vatandaşlarına, şirketlere yardımlarda bulundular. Pandemi sonrası bu yüksek enflasyona neden oldu. Maliyetlerimizin artmasına rağmen şuan için biz restoranlarımız da fiyatlarımızı sabit tutuyoruz. Ama artışlar bu şekilde devam ederse bizim de bunu fiyatlarımıza yansıtmamız gerekecektir. Gıda fiyatlarındaki artış gelir ve giderlerinizi nasıl etkiliyor? Biraz önce belirttiğim gibi şuan için aradaki artış farkını kendi bünyemizde muhafaza ediyoruz. Çeşitli kalemler de yüzde 40’ a varan artışlar oldu. Bu artışların da devamı gelecek gibi gözüküyor…
Gelecek 5 yıl için öngörülerde bulunabilir misiniz?
İngiltere ve sektörel olarak önümüzdeki yılların çok başarılı geçeceğine inanıyorum.
Öncelikle pandemi insanların alışkanlıklarını tekrar gözden geçirmelerine sebep oldu. İnsanlar daha çok sosyalleşip, birikimlerini farklı yönler de değerlendirmeye yöneldiler.
Bu konu, pandemiden en çok zarar gören restoran sektörünü önümüzdeki yillarda pozitif etkileyecektir. Ayrıca İngiltere’nin Avrupa Birligi’nden ayrılması her ne kadar ilk yıllarda sancılı olsa da, önümüzdeki yıllarda ekonomik olarak çok farklı faydalar sağlayacaktır.
Türk vatandaşlarına İngiltere’ye yatırım yapmalarını tavsiye eder misiniz?
İngiltere her zaman yatırım için dunyadaki en güvenilir ve kazançlı ülkelerin başında gelir. Bu durum pandemi döneminde de kendini tekrar gösterdi. Yatırım sadece bizim sektörümüz için değil bütün sektörler bazında kesinlikle İngiltere genelinde tavsiye edeceğim bir durumdur.
Yeni yatırımcılara tavsiyeleriniz var mı?
Girecekleri sektörde gerekli fizibiliteyi yapmalarını ve yatırım yapacakları sektördeki tecrübeli kişilerden faydalanmalarını öneririm.
Özellikle ülkede yada sektörlerinde yeni olanlar hata yapma olasılığı artmakta ve bu üzücü sonuçlara yol açmaktadır.
Yatırımlarını, şirketlerini, dinamik yapı da, yeni teknolojilere açık ve tecrübeli kişilerce destekleyerek yapmaları, organizasyonlarını güçlü ve başarılı kılacaktır.