Türkiye’de emeklilik koşulları hakkında bilinmesi gerekenler

31 Ağustos 2020

Saygıdeğer okurlarım, emeklilik konusu birçok insanın maddi menfaatlerini yakından ilgilendirdiği gibi sizler gibi yıllarca yabancı ülkede çalışmış ve emekli olmaya hak kazanmış vatandaşlarımızı da Türkiye’ deki mevcut haklarının kapsamı bakımından da yakinen ilgilendirmektedir.

Bu konuda sizler bakımından iki grup söz konusudur. Öncelikle Türkiye’ de belirli bir süre çalışmış ve sigortası ödenmiş kişinin sonrada yurt dışına gitmesi ile orada da çalışmaya devam etmiş olması durumunda emeklilik hali ne olacaktır sorusu akıllara gelmektedir. Bir diğer yandan ise Türkiye’ de çalışma hayatı olmadan yurt dışına giden ve orada yıllarca çalışan kişinin emeklilik durumu ne olacaktır? Her iki durumda oldukça önemlidir. Çünkü insanların yıllarca emek vererek üstelik ülkelerinden ayrı yaşamak zorunda kalarak, geçim şartları nedeni ile çalışmasındaki yegâne amaçlarından birisi de en nihayetinde emekli olabilme durumudur.

Bu bir anlamda yıllarca gösterdikleri çabanın bir ödülü gibidir. Bu durumda sizlere bu konuda faydalı bilgiler vereceğimi düşünerek biraz daha konuyu açacağım. Türkiye’ de ve yurtdışında emekli olabilmenin ilk koşulu Türk vatandaşı olabilmektir. Bunun yanı sıra sizlerin de çok iyi bildiği “çifte vatandaşlığı” olan kişiler de aynı şekilde emekli olabilmenin ilk koşulunu sağlamış olurlar. Burada erkek/kadın şeklinde bir ayrım söz konusudur. Şöyle ki; Kadınların 18 yaşından sonra yurt dışında çalışıp çalışmadıklarına bakılmaksızın sadece yurt dışında geçirdikleri süreyi emeklilik süresi olarak saydırabilme hakları söz konusudur.

Erkeklerin ise 18 yaşından büyük çalıştıkları süreleri ve 1 yıldan fazla olmayan işsizlik sürelerini borçlanarak yine emeklilik süresi olarak Türkiye’ de saydırabilme hakları mevcuttur. Hepinizin sıklıkla duyduğu “yurt dışı borçlanması” ifadesi mevcuttur. Peki, yurt dışı borçlanması nedir sizlere bu konuda kısa bir bilgi vermek istiyorum.

3201 sayılı “Yurtdışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun” kapsamına göre, yurt dışı hizmet borçlanması, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının yurt dışında geçirdikleri süreleri Türkiye’ de ki sigorta süresine sayılması için yapılan bir borçlanma türüdür. Buna göre yurt dışında geçirdikleri sürenin Türkiye’ de ki sigorta primlerine saydırılması neticesinde sosyal güvenlik kuruluşlarından emekli olabilmeye hak kazanırlar.

Yurt dışı borçlanması hakkından faydalanabilmek için Türk vatandaşı olma şartının yanı sıra doğumla Türk vatandaşı olup çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını kaybedenler de Türkiye’de emeklilik için yurtdışı borçlanması yapabilirler. Başvuru, Türkiye’de ki ilgili Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı bir dilekçe ve bu dilekçe ekine istenilen tüm resmi belgelerin eklenmesi ile yapılmalıdır. Sizler için çok önemli olan diğer bir hususu da belirtmek isterim ki; Kişinin emekliliğe hak kazanılabilmesi için, anlaşmalı olunan ülkelerde işe başlama tarihi ilk işe giriş tarihi olarak kabul edilir. Bu sayede yurtdışında çalışan kişilerin erken emekliliklerinin yolu da aslında bir anlamda açılmış olur.

Anlaşmalı olan ülkelerde çalışan Türk vatandaşlarının ilk işe başladıkları tarih Türkiye’de de ilk işe başlama tarihi olarak kabul edilmektedir. Sevgili okurlarım buraya kadar sizlere özet bir bilgi vererek birazda olsa kafanızdaki soru işaretlerinize cevap bulmaya çalıştım. Pek tabii ki bu başvurunun şekli, şartları, usulü gibi konuların oldukça teknik olması nedeniyle bu konuda ehil avukatlardan profesyonel destek almanızın faydalı olacağını düşünüyorum.

Sizlere son olarak Türkiye’ nin emeklilik konusunda sosyal güvenlik anlaşmasının olduğu ülkeleri de bildireceğim. Bu ülkeler şunlardır; Lüksemburg , Arnavutluk, Romanya, Libya, Avusturya, Hollanda Azerbaycan, Belçika, Almanya, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti, Norveç, Makeonya Danimarka, Gürcistan, Fransa, , İngiltere, İsveç, İsviçre, K.K.TC., Kanada, Kebek, Sırbistan’dır. “Yaş almanızın sonucunda hak ettiğiniz bir kazancınızın olduğunu bilmenizi ve bu kazanca erişmenizi temenni eder, esenlikler dilerim.”

(Bu makalenin her türlü yasal hakkı Av. Sinem Tosun’ a aittir.)

İLETİŞİM: Kozyatağı Mah. Kocayol Cad. Ege Apt. No:27/2 Bostancı İSTANBUL/ TURKİYE

av.sinem@arashukukdanismanlik.com

GSM: 0090 0532 068 80 58