Türkiye’nin Londra Ticaret Başmüşaviri: Birleşik Krallık ile Serbest Ticaret Anlaşması görüşmelerini sürdüreceğiz

24 Ekim 2019

Birleşik Krallık ile Avrupa Birliği arasında ayrılık sürecinin sonuna yaklaşılırken, Brexit sonrası Tür­kiye – İngiltere ilişkilerinin nasıl seyredeceği, Avrupalı Türk Marka­lar Birliği’nin (ATMB) düzenlediği toplantıda ele alındı.

Geçen Cuma akşamı Londra kent merkezindeki IOD Business Centre’de gerçekleşen toplantıya, Türkiye’nin Londra Ticaret Baş mü­şavirleri Tarık Sönmez ve H. Murat Özsoy da katıldı. Tarık Sönmez yap­tığı sunumda, Brexit sonrası Tür­kiye ile İngiltere arasında gelişmesi muhtemel ilişkileri anlattı.

ATMB Yönetim Kurulu Üyesi Ah­met Ferruh Öncü’nün “hoş geldiniz” konuşmasının ardından Başkan Ca­fer Mahiroğlu konuklara hitabede­rek, Brexit’in Türkiye için de çok önemli olduğunu kaydetti. Bu ve benzeri etkinlikleri sürdürecekle­rini belirten Mahiroğlu, programa katılan Ticaret Başmüşavirlerine teşekkür etti.Network etkinliğine, Türk İngiliz Ticaret ve Sanayi Odası Direktörü Yavuz Sökmen, ATMB Başkan Yardımcıları Vehbi Keleş, Zeynep Turudi, yönetim kurulu üye­leri Ahmet Ferruh Öncü ve Mustafa Köker’in yanısıra farklı sektörler­den iş dünyası temsilcileri katıldı.

Dr. Hüseyin Hakan Yıldırım’ın su­numunu yaptığı programda, ATMB Başkan Yardımcısı Zeynep Turudi de İngiltere’nin Brexit sonrası dış ticareti, vergilendirme ve gümrük konularında bilgi verdi.

Türkiye’nin Ticaret Başmüşa­viri Tarık Sönmez yaptığı kapsamlı sunum ile Brexit sonrası İngiltere- Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin seyredeceği güzergahı anlattı.

Türkiye’nin Brexit referandu­mundan hemen sonra İngiltere ile temaslara başladığını ve tek­nik heyet, bakanlık ve başbakanlık seviyesinde konuyu sürekli gün­demde tuttuğunu anlatan Sönmez, Türkiye’nin Gümrük Birliği üyesi­olması nedeniyle fazlamesafe alı­namadığını kaydetti. Brexit son­rası için Türkiye’nin en fazla ‘an­laşmasız ayrılık’ olduğunda nasıl etkileyeceği konusuna yoğunlaştı­ğını hatırlatan Tarık Sönmez, “An­laşmanın parlamentodan geçmesi durumunda 2020 yılına kadar Bir­leşik Krallık, AB’nin üyesiymiş gibi muamele görecek.

Yani bir anlamda Gümrük Birliği’nin devamı 31 Ocak 2020’ye kadar sürecek. Bu bizim içim önemli çünkü Türkiye Gümrük Birliği üyesi olduğu için Avrupa Birliği ülkele­riyle ticaretini Gümrük Birliği üyesi olarak yapıyor.

İngiltere de GB üyesi olduğu için sanayi ürünlerimiz AB gümrük alanlarında olduğu için bu pazara da giriyor idi. Eğer İngiltere AB’den anlaşmasız olarak ayrılsa dahi, 2020’nin sonuna kadar GB üyesi gibi muamele görecek. Ancak bu geçiş dönemi sonunda GB’yi ikame edebi­leceğimiz bir sistemi ortaya koymak için, Birleşik Krallık ile Serbest Tica­ret Anlaşması (STA) görüşmelerini sürdürmek durumundayız.

İngiltere bu bir yıllık geçiş dö­nemi için ithalata bir vergi muafiyeti getirdi. İngiltere ithalatının yüzde 88’ini oluşturan bir grup için, bir yıl süreyi değerlendirmiş oluyor. Bu, içerdeki tedarikte sıkıntı yaşa­mamak için alınan bir karar süreci. Türkiye olarak çıkış durumunda ne yapılacağı konusunda birtakım fa­aliyetler gerçekleştirdi. İlk olarak 2016 yılında Ticaret Bakanı’nın (o zaman Ekonomi Bakanlığı idi) ziya­retinde üst düzeyde konu gündeme getirildi. Bunun yerine ikame edi­lebilecek bir anlaşma için baskı uygulamaya çalıştık. Akabinde Başbakan’ın 2017 ziyaretinde dö­nemin başbakanı Theresa May ile yaptığı görüşmeler yapıldı. Daha sonra İngiltere Uluslararası Ticaret Bakanı 2018 başında Türkiye ziyare­tinde konu yine ele alındı. Cumhur­başkanımızın Mayıs 2018 ziyaretin konu çok daha farklı ve daha genel çerçeve de ilgili bir ekip muhatap­ları ile görüşmeler gerçekleştirdi.

12 Eylül 2018’de de Türkiye Bir­leşik Krallık Jetco (Joint Economic Trade 6. Dönem Toplantısı) yapıldı. Bu çerçevede Türkiye, konunun uzmanlarından oluşan bir Çalışma Grubu ile yürütüyoruz. AB ve Güm­rük Birliğini oluşturan temel çerçe­veyi, İngiltere ile de oluşturmak için farklı alanlarda çalışma grupları tek­nik toplantılar gerçekleştiriyor.

Bu görüşmeler uzantıları olarak 2016’da başladı. Son olarak Hazi­ran 2019’da da 6.sı yapıldı” diye konuştu.Tarık Sönmez, Birleşik Krallık’ın, Türkiye AB üyesi olma­makla birlikte, Gümrük Birliği içinde olduğu için malların dolaşımı bakı­mında AB üyesi ülkelerden hiçbir farkı olmadığı teziyle, herhangi bir konuda Türkiye ile açılım yapılırsa, bütün verilen tavizleri AB ile olan ticarette de uygulamak zorunda ka­lacağı gerekçesi ile ağırdan aldığını belirttiği konuşmasında şu görüş­lere yer verdi: “Çünkü ana uygula­malar bunu gösteriyor. İngiltere, ‘AB ile işimi bitireyim, oradan ne taviz alırsam size de bunu uygula­rım’ diyerek AB ile olan pazarlığın bitmesini tercih ediyor. Ticaret za­manı beklemiyor onun için Türkiye olarak Gümrük Birliği sonlandığının ertesi günü, onun yerine geçebile­cek bir mekanizmanın kurulmasını arzu ediyoruz ve üzerinde duruyo­ruz. Bu temaslar bir satranç oyunu çerçevesinde yürüyor. İki ülke ara­sındaki durumun anlaşılması için Ticaret Çalışma Grubumuzun top­lantıları çerçevesinde İngiltere’nin bu tavrı ve bizim pozisyonumuzu bu şekilde ifade etmiş olduk.”

Sönmez, iki ülke arasındaki itha­lat – ihracat dengeleri ile ilgili de ayrıntı bilgi verdiği sunumun so­nunda, Türk firmalarının yurtdışı ihracat, marka, tanıtım, kira, depo destekleri ile ilgili de katılımcılara bilgi verdi.

ATMB Başkan Yardımcısı Zey­nep Turudi ve Marka Uzmanı Dr. H. Hakan Yıldırım ise network et­kinliğinde Birleşik Krallık’ın Brexit sonrası yapmaya hazırlandığı uy­gulamalarla ilgili katılımcıları bil­gilendirdi.

Zeynep Turudi, İngiliz kurum ve kuruluşlarının konuyla ilgili ha­zırladığı yeni düzenlemeleri ekran görüntüleri ile anlatarak, gümrük­leme, verdi düzenlemeleri gibi ko­nularda hangi kuruluşlardan bilgi alınacağı konularını anlattı.

Program, katılımcıların tanışma bölümü ile son buldu.