“Bu bir hizmet hükümetidir. Bugün ülkenin her köşesinde değişimi sağlamak için yeni yasalar belirledik.”
Sir Keir Starmer, elektrik üreten bir devlet şirketini de içeren müdahaleci bir hükümet programı hazırlarken, çalışanlar hastalık maaşı ve esnek çalışma konusunda daha fazla hak elde edecek ve demiryollarının kamulaştırılmasına hemen başlanacak.
https://x.com/Keir_Starmer/status/1813220329675976905
The Times’ta yer alan habere göre, demiryolu imtiyazlarını yeniden kamu mülkiyetine alma yetkisi, yeni hükümetin kamulaştırmayı “sadece son çare değil, varsayılan pozisyon” haline getirme taahhüdüyle perşembe günü sunulan ilk yasa tasarıları arasında yer alacak. Bakanlar sonbahardan itibaren güzergahların kontrolünü ele almaya başlamak istiyor.
Başbakan ilk Kral Konuşmasını Britanya’nın “temellerini onaracak” sabırlı bir “yeniden inşanın” başlangıcı olarak tanımlarken, “popülizmin yılan yağı cazibesini”, “bu ülke için bir çıkmaz sokak” olarak reddetti.
Starmer büyümeyi artırmak için konut ve altyapı inşa etmeye bel bağlarken, bir planlama tasarısı devletin “aşırı” tazminat ödemeden zorunlu olarak arazi satın almasını kolaylaştıracak.
Yeşil teknolojiye 8.3 milyar sterlinlik kamu yatırımı yapmak üzere Great British Energy adlı bir devlet şirketi kurulacak. Bunun sadece bir yatırım aracı olacağı düşünülüyordu, ancak şimdi “ülkenin her yerinde temiz enerji projelerine sahip olacağı, yöneteceği ve işleteceği” konusunda ısrar eden yetkililer, amaçlarının, özel yatırımcılara uzun vadeli bir ortaklık sunarak onları yeşil teknolojilere para yatırmaya teşvik etmek olduğunu söylüyor.
Başbakan yardımcısı Angela Rayner, “sömürücü” sıfır saat sözleşmeleri ve “işten çıkar ve yeniden işe al” uygulamalarını yasaklayacak ve istihdam haklarını uygulamak için bir Adil Çalışma Kurumu oluşturacak bir istihdam hakları tasarısının uygulanmasını denetleyecek bir kabine komitesine başkanlık edecek.
Tasarı, grev oylamalarında asgari katılımı zorunlu kılan 2016 tarihli yasaları yürürlükten kaldıracak ve daha fazla işverenin sendikaları tanımasını sağlayacak. İşçi Partisi kaynakları, patronların sendikalarla müzakere etmesini zorunlu kılmanın endüstriyel eylemleri azaltacağını savunarak bunun grevlerde artışa yol açacağı endişelerini reddediyor.
İşçiler, işe başladıkları ilk günden itibaren hastalık tazminatı ve haksız işten çıkarılmaya karşı korunma hakkı kazanacak. Patronlar ayrıca, “makul olduğu ölçüde” esnek çalışmaya uyum sağlama gereklilikleri kapsamında, personelin sıkıştırılmış saatlerde (daha az güne yayılmış) veya evden çalışma taleplerini geri çevirmeyi gerekçelendirmek zorunda kalacak. İşçi Partisi, iş dünyası liderleri arasında endişe yaratan planlar konusunda “tam istişare” sözü veriyor ancak diğer bazı önlemlerin aksine, Starmer 100 gün içinde hazır olacağı konusunda ısrar ettiği için istihdam tasarısı taslak halinde sunulmuyor.
İşverenler, deneme sürelerine hala izin verileceği sözlerine rağmen, daha geniş bir hastalık maaşı hakkının maliyetinden ve mahkemeye başvurulardan korkuyor.
Küçük İşletmeler Federasyonu’ndan Tina McKenzie, şirketlerin “gelişen istihdam hakları paketi konusunda giderek daha fazla endişelendiğini” söyledi ve “artan maliyetler ve riskler” konusunda uyarıda bulundu. Buna karşın, İşçi Sendikaları Kongresi Genel Sekreteri Paul Nowak, tasarının “hayati önem taşıdığını” belirterek, “iş kalitesinin iyileştirilmesinin siyasi yelpazenin her tarafındaki seçmenler arasında son derece popüler olduğunu ve İşçi Partisi’nin yaşam standartlarını yükseltme planının merkezinde yer alabileceğini” sözlerine ekledi. Demiryolu ve enerji planlarının yanı sıra işçi haklarına da değinen Nowak, Kral’ın Konuşması’nı “ciddi bir niyet beyanı” olarak nitelendirdi.
Yasalar devlet gücünde büyük bir genişleme içerecek olsa da Starmer’ın sözcüsü yasaların büyük devlete “ideolojik” bir dönüş anlamına geldiğini reddetti. Sözcü, “Konut, demiryolları ve enerji piyasalarımızla ilgili önemli zorluklar olduğu açık… Starmer bu zorluklara ideolojik değil pragmatik bir şekilde çözümler getiriyor” dedi.
Bütçe Sorumluluk Ofisi tarafından değerlendirilmeden “kalıcı ve önemli” vergi ve harcama değişikliklerini önleyecek bir bütçe sorumluluk tasarısı da Perşembe günü sunulacak. Liz Truss’un mini bütçesinin tekrarlanmasını önlemek için tasarlanan tasarı, eski başbakanın King’s Speech belgelerinde kendisine yönelik eleştirilere yer verilmesinin “kamu hizmeti kurallarının açık bir ihlali” olduğunu söyleyerek, şikayette bulunmasına neden oldu.
Ebeveynlerin ve meclis üyelerinin çocuklarla cinsiyet kimliği üzerine konuşabilmelerini engelleyeceği endişelerine rağmen dönüşüm terapisinin yasaklanacağı da vaat ediliyor. Starmer’ın sözcüsü, “herhangi bir yasağın, öğretmenlerin, dini liderlerin, ebeveynlerin ve bakıcıların cinsel yönelimlerini veya cinsiyet kimliklerini keşfedenleri desteklemede sahip olabilecekleri önemli role saygı duyması gerektiğini” taahhüt etti. Yasak, “meşru psikolojik destek ve tedavinin sağlanmasını, yönlendirici olmayan danışmanlığı, çocuklar ve bakıcı rolünde olanlar arasındaki pastoral ilişkiyi koruyacaktır” dedi.