İşçi Partisi milletvekillerinin çoğu Reeves’in mali kurallarına karşı çıkıyor

2 Haziran 2025

Parti içindeki görüş ayrılıkları gün yüzüne çıktı: Milletvekillerinin üçte ikisi, Maliye Bakanı’nın mali planlarına karşı. Yeni bir ankete göre, İşçi Partili milletvekillerinin üçte ikisi Maliye Bakanı Rachel Reeves’in mali kurallarına karşı çıkıyor; yüzde 20’si ise harcama kesintileri yerine vergi artışlarını tercih ediyor.

Gelecek haftaki harcama incelemesi öncesinde hükümet sıralarındaki hoşnutsuzluğu gözler önüne seren araştırma, Sir Keir Starmer’ın arka sıralardaki milletvekillerinin büyük çoğunluğunun hükümetin ekonomik politikasında köklü bir değişim istediğini ortaya koydu.

The Times’a özel olarak paylaşılan Survation anketine göre, İşçi Partili milletvekillerinin yüzde 65’i Reeves’in mali politikasını değiştirmesi gerektiğine inanıyor. Benzer şekilde, yüzde 64’ü Reeves’in koyduğu mali kuralların, hükümetin yaşam standartlarını yükseltme, kamu hizmetlerini iyileştirme ve iklim değişikliğiyle mücadele vaatlerini yerine getirmesini zorlaştırdığını düşünüyor.

Maliye Bakanı’nın politika yönüne yönelik genel destek eksikliğiyle birlikte, milletvekillerinin yaklaşık üçte biri bu kuralların reforme edilmesi gerektiğini söylüyor. Yüzde 20’den fazlası ise kuralların, kamu harcamalarını artırmak ve ek vergi almak için değiştirilmesi gerektiğini savunuyor; bu öneriler ise Hazine tarafından kamuoyuna açık şekilde reddedilmiş durumda.

Economic Change Unit düşünce kuruluşunun Invest in Britain projesi adına yapılan anket, bazı İşçi Partili milletvekillerinin, Hazine’nin harcama kısıtlamalarındaki sert yaklaşımının bir sonraki seçimde koltuklarına mal olabileceği yönündeki artan kaygılarını yansıtıyor. Reform UK partisinin hedefinde olan Red Wall (kuzeydeki geleneksel İşçi Partisi bölgeleri) milletvekilleri, Reeves’in mali kurallarını bu ayki kesintiler yerine değiştirmesini talep etti.

Kabine içinden de gizli destek gelen bu muhalefet, örneğin Başbakan Yardımcısı Angela Rayner gibi bazı bakanların hâlâ Reeves ile bütçeleri konusunda anlaşmaya varamamış olmalarıyla kendini gösteriyor.

Invest in Britain için YouGov tarafından yapılan ayrı bir kamuoyu araştırması, İşçi Partisi seçmenlerinin de milletvekilleriyle benzer düşündüğünü gösteriyor: Geçen yıl İşçi Partisi’ne oy verenlerin yüzde 59’u, kamu hizmetlerindeki kesintiler yerine vergi artışlarını veya borçlanmayı tercih ettiklerini söyledi. Sadece yüzde 13’ü kesintileri destekliyor.

The Times, Reeves’in daha önce sermaye harcamaları için 100 milyar sterlinden fazla borçlanmayı mümkün kılmak adına mali kuralları değiştirdiğini ve harcama incelemesiyle aynı gün hükümetin yatırım kurallarında köklü değişiklikler açıklayacağını yazdı. Hazine’nin altyapı projeleri için katı maliyet-etkinlik kuralları içeren “Green Book” incelemesi, İngiltere’nin bölgelerinde daha fazla sermaye harcaması yapılması gerektiği sonucuna varacak.

Reeves’e yakın kaynaklar, kendisinin özellikle Leeds çevresindeki banliyöler gibi kent bölgelerine yakın kasaba ve köylere daha fazla kaynak yönlendirmeyi planladığını belirtiyor. Bu hamle, Reform Partisi tehdidini hafifletme girişimi olarak yorumlanıyor.

Ancak Reeves, bu yeni finansman modelinin bazı Red Wall bölgelerini “geride bırakabileceğinden” endişe duyan İşçi Partili milletvekillerinin şüpheleriyle karşı karşıya. Leigh & Atherton milletvekili Jo Platt, eski madencilik bölgesi olan Greater Manchester’daki seçim bölgesinin “anlamlı yatırımlara” ihtiyacı olduğunu belirterek şunları söyledi:

“Demiryolu, yol ve köprü gibi altyapı projeleri değerlidir, ancak tek başlarına en izole bölgelerimize ulaşamayabilirler.”

Durham’daki Bishop Auckland milletvekili Sam Rushworth da Maliye Bakanı’nın yaklaşımını memnuniyetle karşıladığını söyledi ancak şu uyarıda bulundu:

“Temsil ettiğim bazı toplulukların bu yatırımlardan faydalanıp faydalanmayacağından emin değilim… Hazine, dezavantajlı bölgelerin içinde daha da dezavantajlı alanlar olduğunu anlamalı. Büyük altyapı projeleri büyüme rakamlarını iyi gösterebilir, ancak temsil ettiğim insanların hayatlarını gerçekten değiştirmek için ultra-yerel düzeyde sosyal altyapıya yatırım yapmamız da şart.”

Survation, 23 Nisan ile 13 Mayıs tarihleri arasında 100 milletvekiliyle çevrim içi anket gerçekleştirdi. Invest in Britain kampanyasının direktörü Louis Willis şunları söyledi: