İki çocuk sınırının kaldırılması, enerji faturalarının düşürülmesi ve mali kurallar için bırakılan tampon, konut vergisi ek ücretleri ve vergi eşiklerinin dondurulmasıyla finanse ediliyor.
Rachel Reeves, 26 milyar sterlinlik vergi artışı içeren bütçeyle en zenginleri hedef aldı; iki çocuk sınırını kaldırıyor, enerji faturalarını düşürüyor.
OBR’nin erken sızıntısı gölgesinde bütçe: En zenginler hedefte
The Guardian’da yer alan habere göre, Birleşik Krallık Maliye Bakanı Rachel Reeves, iki çocuk fayda sınırının kaldırılmasını ve hane halkı enerji faturalarının düşürülmesini finanse etmek için toplam 26 milyar sterlinlik vergi artışı içeren bütçesini açıkladı. Bütçenin detayları, olağan dışı bir gelişmeyle OBR tarafından kazara erken yayımlanınca gün boyunca siyasi tartışmaların odağı oldu.
Reeves, kamu maliyesini “onarmak” için herkesin katkı sunması gerektiğini ancak “en fazla katkıyı en varlıklıların yapacağını” söyledi. Bütçede, konut vergisinden gelir vergisi eşiklerine kadar geniş bir yelpazede yapılan değişiklikler, en zengin kesimleri doğrudan hedef alıyor.
Vergi yükü beş yıl içinde GSYİH’nın %38’ine çıkıyor
Reeves, tehlikeli borçlanma ve keskin harcama kesintilerinden kaçındığını vurgulasa da bütçe, vergi yükünü beş yıl içinde GSYİH’nın %38’i ile modern tarihin en yüksek seviyesine çıkaracak.
Vergi eşiklerinin üç yıl daha dondurulmasıyla:
- 1,7 milyonun üzerinde kişi ilk kez gelir vergisi verecek veya
- daha yüksek vergi dilimine geçecek.
Bu önlemin 2030–31’e kadar 12,4 milyar sterlin gelir getirmesi bekleniyor.
OBR’ye göre dondurma sonucu:
- 780.000 kişi temel gelir vergisi mükellefi olacak,
- 920.000 kişi daha yüksek vergi oranına girecek,
- 4.000 kişi ek vergi oranına geçecek.
Bazı İşçi Partisi milletvekilleri bütçenin “sıkışmış orta sınıfı” — hemşireler, öğretmenler, polis memurları — fazlasıyla ağır vurduğunu belirterek kaygılarını dile getirdi.
Zenginleri hedefleyen vergi önlemleri: Konut vergisi ek ücreti ve yatırım gelirlerine zam
Bütçede yüksek gelir grubunu hedefleyen önlemler şunlar:
- 2 milyon sterlinin üzerindeki mülkler için yeni belediye vergisi ek ücreti
- Temettü, tasarruf ve mülk gelirlerine 2 peni vergi artışı
- Maaş fedakârlığı yoluyla yapılan emeklilik katkılarına 2029’dan itibaren 2.000 sterlin tavan
- Bu adımın yılda 4,7 milyar sterlin gelir getirmesi bekleniyor.
İki çocuk sınırı tamamen kaldırılıyor: 450.000 çocuk yoksulluktan kurtulacak
Reeves’in açıkladığı bütçenin en çok konuşulan unsurlarından biri, iki çocuk fayda sınırının tamamen kaldırılması oldu. Bu düzenlemenin:
- yılda 3 milyar sterline mal olacağı,
- 450.000 çocuğu yoksulluktan çıkaracağı açıklandı.
Reeves, Avam Kamarası’nda “Doğum koşulları nedeniyle çocukları cezalandıran bir statükoya liderlik etmeyeceğim” diyerek İşçi Partisi sıralarından alkış aldı.
Yaşam maliyeti önlemleri: Enerji faturalarına 150 sterlin indirim, tren biletleri donduruldu
Hane halkının üzerindeki baskıyı hafifletmek için açıklanan önlemler:
- Enerji faturalarındaki çevreci ücretler kaldırılıyor.
- Bu ücretler artık genel vergilerden karşılanacak.
- Ortalama faturaların gelecek Nisan’dan itibaren 150 sterlin düşmesi bekleniyor.
- Tren biletleri donduruluyor.
Ancak OBR, vergi artışlarının yaşam standartlarını baskılayacağını ve reel kullanılabilir gelirin önümüzdeki yıllarda yılda yalnızca %0,25 artacağını öngörüyor.
Piyasalar olumlu tepki verdi: Tahvil getirileri düştü
OBR’nin yanlışlıkla erken yayımlanan belgeyi piyasaların değerlendirmesiyle, 10 yıllık devlet tahvili getirileri düşerek %4,41’e geriledi. Uzmanlar, bütçenin “beklenenden daha az kötü haber” içerdiğini ve maliye bakanının mali kurallar için 21,7 milyar sterlinlik tampon bırakmasının yatırımcıları rahatlattığını söyledi.
Ek vergi kaynakları: kumar vergisi, elektrikli araç vergisi ve yakıt vergisi
Reeves’in açıkladığı diğer gelir artırıcı önlemler:
- Online kumar vergisinde 1,1 milyar sterlin artırıma gidiliyor.
- Elektrikli araçlara mil başına 3 peni vergi getiriliyor.
- Rishi Sunak’ın akaryakıtta uyguladığı 5 peni indirim gelecek yaza kadar uzatılıyor,
- ancak gelecek Eylül’den itibaren vergi yeniden artmaya başlayacak.
Parti içi dengeler: soldan memnuniyet, sağdan tepki
Bütçe, İşçi Partisi’nin sol kanadında büyük memnuniyet yarattı. Pek çok milletvekili bunun “İşçi Partisi değerlerini gösteren bir İşçi Partisi bütçesi” olduğunu söyledi.
Muhafazakâr Parti lideri Kemi Badenoch ise bütçeyi “Yardım Sokağı bütçesi” olarak nitelendirdi ve Reeves’i “sıradan insanlara bedel ödetmekle” suçladı.
Parti içindeki bazı eleştiriler ise ekonomideki “temel zayıflığın devam ettiği” ve bu bütçenin Starmer liderliğine yönelik kaygıları yatıştırmayacağı yönünde.
OBR’den yılda bir değerlendirme: istikrarsızlıkları önleme adımı
Reeves, OBR’nin kendisini artık mali kurallara karşı yılda yalnızca bir kez — sonbahar bütçesinde — değerlendireceğini duyurdu. Bu, piyasada yeni bir istikrarsızlık dalgasını önlemeyi hedefliyor.
OBR’nin tahminlerine göre Birleşik Krallık ekonomisi önümüzdeki beş yılda ortalama %1,5 büyüyecek, bu da daha önceki tahminlerden 0,3 puan daha düşük.
Sonuç: “Şimdi bu bütçeyi seçmene anlatma zamanı”
Reeves, milletvekillerine hitaben: “Şimdi argümanı kazanmamız gerekiyor, her gün. Bütçe için kampanya yürütmeliyiz” dedi.



ENFIELD
HACKNEY
HARINGEY
ISLINGTON











