AB vergi muafiyeti sağlanamadı: Sanayisini ihracatta evrak yükü bekliyor

22 Aralık 2025

İngiltere’nin, AB ile yeşil vergiler konusunda muafiyet sağlayamaması, Ocak 2026’dan itibaren ihracatçılara Brexit benzeri ağır bürokratik yükler getiriyor. CBAM kapsamında 7 milyar sterlinlik ihracat etkilenecek.

İngiltere’nin, Avrupa Birliği’nin yeni çevre vergileri kapsamında beklenen muafiyeti sağlayamaması, sanayi sektörünü Brexit dönemini hatırlatan kapsamlı evrak süreçleriyle karşı karşıya bıraktı. European Union yetkilileri, Noel öncesinde sağlanması umut edilen istisnanın hayata geçirilmeyeceğini doğruladı.

The Guardian’da yer alan habere göre bu gelişmeyle birlikte, ocak ayından itibaren İngiliz üreticiler Karbon Sınır Ayarlama Mekanizması (CBAM) kapsamında, AB’ye yapılan yaklaşık 7 milyar sterlinlik ihracat için detaylı karbon emisyonu belgeleri hazırlamak zorunda kalacak.

CBAM muafiyeti Noel’e yetişmedi

İngiltere, CBAM kapsamında geçici bir muafiyet elde etmeyi hedefliyordu. Ancak Brüksel, bu yönde bir karar alınmadığını ve uygulamanın planlandığı şekilde devreye gireceğini açıkladı. Yeni düzenleme; çelik ve alüminyum kullanılan çok sayıda ürünü, beyaz eşya ve otomotiv parçalarından gübre, çimento ve enerji ihracatına kadar geniş bir alanı kapsıyor.

UK Steel: Muafiyet Paskalya’dan önce zor

Sektör temsilcileri, muafiyetin Paskalya’dan önce yürürlüğe girmesinin düşük ihtimal olduğunu belirtiyor. UK Steel, ihracatçıların üretim süreçlerinde ortaya çıkan karbon emisyonlarına dair ayrıntılı bir “kâğıt izi” sunmak zorunda kalacağını ve bunun ciddi bir idari yük yaratacağını vurguladı.

UK Steel Enerji ve İklim Politikaları Direktörü Frank Aaskov, “Evrak yükü kesinlikle çok ağır olacak. Özellikle KOBİ’ler için bu durum ciddi bir maliyet ve zaman baskısı yaratacak” dedi.

Ton başına küçük vergi, rekabette büyük fark

Aaskov, örnek olarak inşaat ve mühendislikte kullanılan sıcak haddelenmiş tel için ton başına 13 avroluk (yaklaşık 11 sterlin) bir verginin öngörüldüğünü belirtti. Bir ton çeliğin yaklaşık 650 avroya mal olduğunu hatırlatan Aaskov, “Çelik sektörü son derece acımasız bir rekabet ortamında. Çin gibi ülkelerden gelen ucuz ithalat karşısında, ton başına 5 avroluk fark bile bir ihalenin kazanılıp kaybedilmesini belirleyebiliyor” ifadelerini kullandı.

Make UK: Evrak yükü işletmeleri zorlayacak

İmalat sektörünün çatı kuruluşu Make UK, CBAM kapsamında istenecek belgelerin “son derece kapsamlı” olacağını ve işletmeler üzerinde ağır bir baskı oluşturacağını açıkladı.

AB süreci yavaş ilerliyor

Sektör kaynaklarına göre, Noel öncesi bir anlaşma ihtimali başından beri siyasi gerçeklikten uzaktı. AB’nin müzakere yetkisini ancak Aralık ayı başında onaylaması, 27 üye ülkenin tamamını kapsayan üst düzey bir siyasi uzlaşı olmadan hızlı bir çözümü imkânsız hale getirdi.

AB’nin İklim Komiseri Wopke Hoekstra, İngiltere ile görüşmelerin “iyi ilerlediğini” savunurken, 1 Ocak son tarihinin önemini küçümsedi. Hoekstra, İngiltere’de karbonsuzlaşma çalışmalarının ileri aşamada olduğunu belirterek, “Ödenecek bedel aslında oldukça sınırlı” dedi.

Çelikte ek baskılar

CBAM süreci, İngiliz çelik sektörünün karşı karşıya olduğu tek sorun değil. AB’nin, Donald Trump döneminde uygulanan çelik tarifelerine karşılık olarak üçüncü ülkelerden yapılan ithalata yönelik vergileri yüzde 50’ye çıkarması, İngiliz çelik üreticileri tarafından “varoluşsal bir tehdit” olarak nitelendiriliyor.

Hükümet: Şirketler hazırlıklı olmalı

Bir hükümet yetkilisi, işletmelerin Ocak ayından itibaren CBAM’in yürürlükte olacağı varsayımıyla hazırlık yapmasının en ihtiyatlı yaklaşım olacağını söyledi. Şirketlere destek ve rehberliğin Department for Business and Trade tarafından sağlanacağı belirtildi.

Bir hükümet sözcüsü ise, “Önceliğimiz, İngiliz sanayisini 7 milyar sterlinlik ihracatta bu vergilerden kurtaracak bir karbon bağlantı anlaşmasını mümkün olan en kısa sürede güvence altına almaktır” açıklamasını yaptı.