İngiltere genelindeki büyük bankalar, müşterilerin daha yüksek faiz oranı sunan dijital rakiplere yönelmesiyle 100 milyar sterlinlik mevduat kaybı yaşadı.
KPMG’nin yayımladığı yeni verilere göre, geleneksel bankaların tasarruf piyasasındaki payı 2019 yılında %84 iken 2024 itibarıyla %80’e geriledi.
Uzmanlar, bu düşüşün arkasında challenger bankalar (yeni nesil dijital bankalar), özel kredi kuruluşları ve yapı kooperatiflerinin sunduğu cazip faiz oranlarının yer aldığını belirtiyor. KPMG’ye göre, bu eğilim geleneksel bankacılık sektöründe önemli bir dönüşüm baskısı yaratıyor.
Öte yandan, sektördeki toplam vergi öncesi kârlar 2023’te 3,7 milyar sterlin düşüş göstererek pandemi sonrası toparlanma döneminden bu yana ilk büyük gerilemeye sahne oldu. Bankacılık sektöründe ortalama öz sermaye getirisi 2023’te %13 iken, 2027’ye kadar %8’e düşmesi bekleniyor. Bu da yılda yaklaşık 11 milyar sterlinlik kâr kaybı anlamına geliyor.
KPMG İngiltere Bankacılık Stratejileri ortağı Peter Westlake, “Bankalar, düşük büyüme ve yüksek maliyet ortamına hızlıca adapte olmak zorunda. Bu yıl genel olarak kârlılığın korunması beklenebilir, ancak tüm sektörün gelecek zorluklara nasıl hazırlandığını ortaya koyması gerekiyor,” dedi.
Bankacılık maliyetleri 2024 yılında %6 oranında artarken, çalışan verimliliğindeki düşüş de kârlılığı tehdit ediyor. Westlake, bankaların bu zorluklara karşılık sadece geleneksel tasarruf önlemlerine başvurmak yerine iş modellerini dönüştürmeleri gerektiğini vurguladı. Özellikle yapay zekânın daha etkin kullanımıyla farklı çözümler üretilebileceğini belirtti.
Son dönemde büyük bankalar, yükselen faiz oranlarına rağmen tasarruf sahiplerine düşük getiri sunmaları nedeniyle “aşırı kâr elde etmekle” suçlanmıştı. 2023 yılında Lloyds, NatWest, HSBC ve Barclays gibi önde gelen bankaların yöneticileri, düşük faiz uygulamaları nedeniyle milletvekilleri ve düzenleyici kurumlarla görüşmeye çağrılmıştı.
The Guardian’da yer alan habere göre bu durum, hayat pahalılığı krizine karşı bankalara yönelik bir tür ek vergi yani “beklenmedik kâr vergisi” getirilmesi tartışmalarını gündeme getirdi. Bu tür politikalar Çekya, Litvanya ve İspanya gibi ülkelerde uygulanırken, Birleşik Krallık henüz benzer bir adım atmadı.