“Trump, ‘AUKUS Denizaltı Anlaşmasını’ destekleyecek”

16 Haziran 2025

İngiltere Başbakanı, ABD ile serbest ticaret anlaşmasının tamamlanmak üzere olduğunu ve Trump’ın AUKUS projesine destek vereceğinden emin olduğunu söyledi.

Başbakan Sir Keir Starmer, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın AUKUS nükleer denizaltı anlaşmasını destekleyeceğini öngördüğünü belirterek, bu hafta içinde bir ABD-İngiltere ticaret anlaşmasının da tamamlanacağına dair “çok emin” olduğunu açıkladı.

Starmer, İngiliz otomobil ihracatına uygulanan ABD tarifelerini azaltacak bir anlaşmanın “son aşamasına” geldiklerini ve bu düzenlemenin birkaç gün içinde yürürlüğe girebileceğini söyledi. Ancak Kanada ile benzer bir anlaşma için henüz müzakerelere başlanmadı. Bunun nedeni ise başta sığır eti ve peynir olmak üzere tarım ürünleri konusundaki anlaşmazlıklar. Her ne kadar Kanada Başbakanı Mark Carney ile yapılan görüşmelerin “samimi ve yapıcı” geçtiği açıklansa da resmi süreç ertelendi.

Starmer, Trump’la iyi bir ilişkisi olduğunu vurgularken, ABD ile yakın ilişkiler kurarken diğer müttefikleri dışlamamak gerektiğini de sözlerine ekledi. G7 Zirvesi için Kanada’nın Rockies bölgesine giderken yaptığı açıklamada Starmer, Trump’ın Kanada’yı ilhak edeceğine dair geçmişte yaptığı tehditlerin ardından, “Kanada’yı bağımsız ve egemen bir ülke olarak görüyorum,” demek zorunda kaldı.

The Times Gazetesi’nde yer alan habere göre, AUKUS projesi kapsamında İngiltere, nükleer tahrikli saldırı denizaltıları inşa edecek ve bu projeden yaklaşık 4 milyar sterlinlik ekonomik katkı bekleniyor. Starmer, anlaşma kapsamında İngiltere’de Derby ve Barrow-in-Furness gibi şehirlerde binlerce kişiye istihdam sağlanacağını belirtti.

Ancak ABD Savunma Bakanlığı, projeyi Biden döneminde kabul edilen haliyle gözden geçirme kararı aldı. Özellikle Çin ile artan gerilim ortamında, ABD’nin bazı denizaltıları Avustralya’ya satma planı tartışmalara yol açtı. Starmer, böyle bir incelemenin yeni hükümetler için olağan olduğunu belirterek, “AUKUS gerçekten önemli ve İngiltere bu anlaşmaya yüzde 100 bağlı,” dedi.

Trump’ın nihayetinde AUKUS’a destek verip vermeyeceği sorulduğunda Starmer, “Evet, bence verecek. Bu gerçekten önemli bir proje. Bu anlaşmanın ilerleyeceğinden hiç şüphem yok,” yanıtını verdi.

Starmer ayrıca ABD ile yürütülen ticaret anlaşmasının, İngiltere için diplomatik bir başarı olduğunu ancak teknik detaylar nedeniyle henüz uygulamaya geçmediğini söyledi. Anlaşma kapsamında ABD, İngiliz ürünlerine uygulanan tarifeleri düşürecek; karşılığında İngiltere, Amerikan sığır eti ve etanol ithalatına daha fazla alan açacak.

“Artık son aşamalardayız. Her iki tarafın da tamamlaması gereken bazı adımlar vardı. Ama uygulamaya geçeceğimiz konusunda çok eminim,” dedi.

G7’de Trump’la bu anlaşmayı el sıkışarak tamamlayıp tamamlamayacağı sorulduğunda Starmer, “Anlaşmaya çoktan el sıkıştık, artık uygulama aşamasındayız. Gerçi birkaç kez daha el sıkışacağımız kesin,” dedi.

Downing Street, İngiltere’nin ABD ve diğer müttefikleri arasında seçim yapması gerektiği yönündeki yorumları reddetti. Başbakanlık sözcüsü, Starmer’ın her iki tarafla da güçlü ilişkileri olduğunu ve “asla bir müttefiki diğerine tercih etme” anlayışına sahip olmadığını söyledi.

Kanada ile ticareti artırmak istediğini de belirten Starmer, “Dünya ticarette ve ekonomide değişiyor, tıpkı savunma ve güvenlikte olduğu gibi. Bu da hem içeride sağlam durmamız hem de yaşam maliyetiyle mücadele ederken uluslararası ticaret bariyerlerini kaldırmamız gerektiği anlamına geliyor,” dedi. Ancak Kanada ile serbest ticaret anlaşması, İngiltere’nin sığır eti ithalatına karşı direnci nedeniyle daha önce rafa kaldırılmıştı. Kanada çiftçileri de İngiliz peynirine yönelik rekabetten rahatsız.

İki liderin “ortak bakış açıları” paylaştığı belirtilse de, zorlu konuların çözümü için ortak bir çalışma grubu kurulmasına karar verildiği ve müzakerelerin resmen ertelendiği açıklandı.