Hükümetin toprak ve kaya atıklarına yönelik “gizli vergi” planı, konut inşaatlarını ve ülke genelindeki altyapı projelerini tehlikeye sokabilir
İngiltere’de yeni bir çevre vergisi planı, ev inşa etmenin maliyetini konut başına 50 bin sterline kadar artırabilir. Hazine’nin hazırladığı plan, inşaat sektörünün toprak ve kaya atıklarını sahalardan kaldırma sürecine uygulanacak çevre vergisinde dramatik bir artış öngörüyor.
Uzmanlara göre, bu adım hükümetin 1.5 milyon yeni konut hedefini zora sokabilir ve büyük altyapı projelerinde milyonlarca sterlin ek maliyet yaratabilir.
Vergi artışı milyonlarca sterlinlik ek yük getirecek
Halihazırda geliştiriciler, inşaat sahalarında temizlenen toprak ve kaya atıkları için ton başına 4,05 sterlin ödüyor. Ancak Hazine, bu rakamı önümüzdeki beş yıl içinde 126 sterline çıkarmayı planlıyor. Bu, yüzde 3.000’e yakın bir artış anlamına geliyor.
The Times’ta yer alan habere göre yetkililer, artışın “çöplüklere gönderilen atıkların yanlış sınıflandırılmasını azaltmak” ve geri dönüşümü teşvik etmek amacıyla yapıldığını savunuyor. Ancak sektör temsilcileri bunun, devlete 2030’a kadar en az 1 milyar sterlin gelir sağlayacak gizli bir vergi olduğunu söylüyor.
Ev İnşaatçıları Federasyonu (HBF) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, yeni vergi oranı şu anda inşası süren 8.300 konutta uygulansaydı, her evin maliyeti ortalama 15.000 sterlin, zorlu arazi koşullarına sahip bölgelerde ise 50.000 sterlini aşacaktı.
Bu durum, özellikle mevcut yapıların yıkılması ve zemin temizliği gereken brownfield (önceden geliştirilmiş) alanlarda yeni konut inşaatlarını ekonomik olarak uygulanamaz hale getirebilir.
Sanayi temsilcileri: “Ekonomik intihar”
Çelik sanayisini temsil eden UK Steel, planın sanayi üretimini tehdit ettiğini belirterek, “Vergi artışı her şirkete yılda ortalama 1 milyon sterlin ek maliyet getirecek. Bu, çelik üretimini yurt dışına taşınma riskiyle karşı karşıya bırakır” açıklamasında bulundu.
HBF CEO’su Neil Jefferson, “Son yıllarda hükümetin getirdiği yeni vergi ve politika yükleri nedeniyle konut projelerinin fizibilitesi ciddi şekilde sarsıldı. Bu yeni vergi, binlerce konutun inşasını imkânsız hale getirir, konut arzını azaltır ve uygun fiyatlı konut hedeflerini baltalar” dedi.
Tees Valley Belediye Başkanı Ben Houchen ise planı “gerçek dünyadan kopuk” olarak nitelendirerek, “Bu tür politikalar inşaat sektörünü adım adım durma noktasına getiriyor. Ev başına 50 bin sterlinlik ek maliyet, kentsel dönüşüm projelerini öldürür ve ekonomik intihar olur” ifadelerini kullandı.
Hazine: ‘Ev sahibi olma hayalini yeniden canlandıracağız’
Bir Hazine sözcüsü ise eleştirilere yanıt vererek, “Barınma bakanı ‘yap, yap, yap’ sözü verdi ve insanlara ihtiyaç duydukları evleri sağlamak için hiçbir taşı yerinde bırakmıyoruz. Ülke genelinde 1,5 milyon ev inşa ederek ev sahibi olma hayalini yeniden canlandıracağız” dedi.
Ancak inşaat sektörü temsilcileri, %3.000’lik vergi artışının yalnızca çevreyi değil, ülke ekonomisini de derinden etkileyeceği konusunda uyarıyor.