Belediyelerin dörtte biri hesaplarını dengelemek için konut satmak zorunda kalabilir

19 Ocak 2025

Sosyal konut finansmanı ‘krizi’ şimdiden yerel yönetimlerin %37’sinin onarım ve bakımda kesintiye gitmesine neden oldu.

İngiliz belediyelerinin dörtte birinden fazlası konut bütçelerini dengelemek için konut satmak zorunda kalmayı beklerken, üçte birinden fazlası da sosyal konut finansmanında kriz olarak nitelendirilen onarım ve bakım çalışmalarında kesintiye gitti.

Kendi sosyal konutlarını yöneten 76 stok belediyesinden gelen yanıtlara dayanan araştırmaya göre, her 10 belediyeden dokuzu önümüzdeki birkaç yıl içinde hesaplarını dengelemek için acil durum fonlarını kullanmayı beklerken, %71’i devam eden konut projelerini erteleyebileceklerini veya iptal edebileceklerini söylüyor.

The Guardian’da yer alan haberde, ‘bu önlemlere rağmen, belediyelerin üçte ikisinin yine de dengeli bir bütçe belirleyememe riskinin olduğunu söylediği’ kaydedildi.

Güney Londra’daki Southwark belediyesi tarafından derlenen ve 870.000’den fazla konutu kapsayan çalışma, sosyal konutları yeniden canlandırma sözü veren konut, topluluklar ve yerel yönetimler sekreteri Angela Rayner’ın karşı karşıya olduğu görevin büyüklüğünü vurguladı.

Aynı zamanda başbakan yardımcısı olan Rayner, mevcut parlamentonun beş yılı boyunca 1.5 milyon yeni konut inşa edilmesine yönelik daha geniş bir planın parçası olarak sosyal konutlara daha fazla merkezi hükümet harcaması yapılması için bastırdı.

Kasım ayında, belediye kiracılarının evlerini önemli bir indirimle satın alabildiği ve 1980’lerden bu yana sosyal konutların mevcudiyetini ciddi ölçüde azaltan satın alma hakkı programını kısıtlamanın yolları üzerine bir istişare duyurdu.

Southwark, ankete verilen yanıtların, bu gibi önlemlere rağmen, belediye konut bütçelerinin önümüzdeki birkaç yıl içinde “çöküşün eşiğinde” olduğunu gösterdiğini söyledi.

Anket, belediyelerin %61’inin yeni inşaatları şimdiden durdurduğunu ya da ertelediğini, %68’inin ise sosyal konut inşa etmek ya da yenilemek için daha geniş çaplı taahhütlerini azaltmak zorunda kalmayı beklediğini ortaya koydu. Toplamda %37’si ise onarım ya da bakım çalışmalarını azalttı.

Bütçeleri dengelemeye yönelik diğer çabaların bir parçası olarak, belediyelerin %28’i mevcut konut stokunu satmayı beklediklerini söylerken, %45’i günlük harcamaları karşılamak için halihazırda rezervleri kullanıyor. 76 belediyeden 71’i konut konusunda en az bir mali stres belirtisi olduğunu vurguladı.

Bazıları eksiklikleri azaltmak için şimdiden önemli önlemler almaya başladı; toplamın %13’ünü oluşturan 10 belediye bunu yapmak için çoktan ev sattıklarını ve %11’i de borç aldıklarını söyledi.

Rayner, hükümetin uygun fiyatlı evler programı aracılığıyla sosyal konutlar için Hazine’den 500 milyon sterlin almayı başarsa da, bu bazılarının önceden tahmin ettiği 1 milyar sterlinden daha azdı, belediyeleri temsil eden kuruluşlar daha fazlasının yapılması gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor.

Geçen yıl Eylül ayında İngiltere’deki 109 belediye, sosyal konut harcamaları ve gelirleri için kendi kendini finanse ettiği varsayılan 2012 Konut Gelir Hesabı’nın (HRA) değiştirilmesi de dahil olmak üzere, durumu iyileştirmeyi amaçlayan bir dizi önlem önerisini ortaklaşa imzaladı.

Diğer fikirler arasında mevcut sosyal konutları modernize etmek için bir yatırım planı ve yenilerini inşa etmek için gerçekçi bir bütçenin yanı sıra daha sonra açıklanan satın alma hakkı değişiklikleri de yer alıyor.

Konut, Topluluklar ve Yerel Yönetimler Bakanlığı sözcüsü, 1.5 milyon yeni konut hedefine ulaşmak için belediyelerle birlikte çalışacaklarını söyledi.

Sözcü şunlarıkaydetti: “Yerel yönetimlerin yıllardır kısa vadeli kararlardan muzdarip olduğunu biliyoruz, bu nedenle ihtiyacımız olan konutları teslim etmelerine yardımcı olacak önemli adımlar attık. Bu adımlar arasında satın alma hakkı programında gecikmiş reformlar ve uygun fiyatlı evler programı için 500 milyon sterlinlik ekstra bir kaynak yer alıyor. Yakında başka tedbirler de belirleyeceğiz.”