Avrupa Konseyi, düzensiz göç bağlamında AİHS’in uygulanışını gözden geçirme kararı aldı

10 Aralık 2025

46 üye ülkenin onayladığı plan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin günümüz göç ve güvenlik sorunlarına nasıl uyarlanabileceğini değerlendirecek.

Avrupa Konseyi üye devletleri, düzensiz göç ve ciddi suçlardan hüküm giymiş yabancılar bağlamında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin uygulanışının gözden geçirilmesi için siyasi deklarasyon hazırlama kararı aldı. Çalışmalar, Mayıs 2026’da Moldova’da devam edecek.

The Guardian’da yer alab habere göre, Avrupa Konseyi’ne üye 46 ülkenin bakanları, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) düzensiz göçün yarattığı çağdaş zorluklar bağlamında nasıl uygulandığının değerlendirilmesine yönelik yeni bir süreci onayladı. Strasbourg’da gerçekleştirilen toplantıda, bu amaçla hazırlanacak siyasi deklarasyon için çalışmalara başlanması kararlaştırıldı.

Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Alain Berset, deklarasyonun hazırlanma sürecinin Mayıs 2026’da Moldova’da düzenlenecek bakanlar toplantısında ilerletileceğini duyurdu.

“Sözleşme yaşayan bir enstrümandır”

Berset, yaptığı konuşmada AİHS’in değişen siyasi ve toplumsal koşullara uyum sağlamak zorunda olduğunu söyleyerek şu ifadeleri kullandı:

“Son haftalarda ve aylarda, sözleşme birçok üye devletin siyasi gündeminin ön sıralarına taşındı.
İkinci dünya savaşının ardından ortaya çıkan bu enstrümanın günümüzün karmaşık gerçeklerine uygun olup olmadığı sorgulanıyor.
Benim cevabım net: Sözleşme yaşayan bir enstrümandır.
Nesilden nesile aktarılmış, büyük siyasi değişim dönemlerinde bile bireysel hak ve özgürlüklerin son güvencesi olmuştur.”

Berset, AİHS’in Avrupa hukuk düzeninin anayasal niteliğe sahip bir temel taşı olduğunu ve kıta genelinde bireylerin haklarının korunması için hayati önem taşıdığını vurguladı.

Ülkelerin üzerinde anlaştığı eylem maddeleri

Toplantıda kabul edilen uzlaşı metni, Avrupa Konseyi’nin aşağıdaki adımları atmasını öngörüyor:

a) Düzensiz göç ve ağır suçlardan hüküm giymiş yabancıların durumu bağlamında, üye devletlerin ulusal güvenlik ve kamu güvenliğini sağlama sorumluluğunu da dikkate alarak, AİHS kapsamındaki hak ve özgürlüklerin etkili biçimde korunmasını yeniden teyit eden bir siyasi deklarasyon taslağı hazırlanması.

b) Göçmen kaçakçılığını caydırmaya ve bununla mücadele etmeye yönelik, insan haklarına tam saygı içeren yeni bir Avrupa Konseyi tavsiye kararı hazırlanmasına verilen desteğin yinelenmesi.

c) Avrupa Konseyi’nin, gerektiğinde hükümetler arası yeni bir komite kurulması da dahil olmak üzere, acil göç konularını ve ilgili politikaları en iyi şekilde nasıl ele alabileceğinin değerlendirilmesi.

d) Genel Sekreter’in, göç konularına ilişkin uluslararası düzeydeki görüşmelere daha aktif şekilde katılmasının teşvik edilmesi.