Ev değerlerinde 3 yılın en yüksek artışı gerçekleşiyor. Şok verici yeni rapor, ev fiyatlarındaki yükselişi yavaşlatmak için Bank of England’a %5 depozitli mortgageleri yasaklama çağrısında bulundu.
Britanya’nın önde gelen kurumlarından Royal Institution of Chartered Surveyors (RICS), gecen hafta Bank of England’a benzeri görülmemiş bir çağrı yaparak yıllık konut fiyatı enflasyonuna %5 oranında sınırlandırma getirmesini istedi.
RICS ev fiyatlarındaki yükselişi kontrol altına almak için gerekli müdahale yapılmadığı taktirde Britanya’daki ev fiyatlarının yeniden zirve yapabileceği ve ev borçlanmalarının tehlikeli boyutlara ulaşabileceği konusunda uyarıda bulundu. Fakat yapılan müdahalenin hala hazırda ev almakta zorlanan gençlerin protestosuna sebep olma riski bulunuyor.
Ortalama olarak 170,000 pound olan ev fiyatları full-time maaşların yedi katına denk geliyor. Buna ek olarak %20 gibi zorunlu depozit oranları genç nesil için ev alımını daha da zor hale getireceğe benziyor. Eleştirmenler konut piyasasının yedi ayda bir gerçeklesen artışlarla birlikte hala hazırda aşırı kızıştığını ve ‘Help to Buy’ gibi hükümet destekli programların bu durumu daha da kötüleştirdiğini savundu.
Ev fiyatları yine zirvede Konut fiyatlarındaki bu artışa ‘Help to Buy’ programının katkısı büyük. ‘Help to Buy’ programı insanları %5’lik bir depozit oranı ile ev almaya teşvik ediyor. Programla birlikte ev alıcıları Bank of England’an çok düşük faizle borç çekebiliyor. RICS “merkez bankası mali politika komitesi ev fiyatlarındaki enflasyonu kontrol altına almalıdır” dedi.
RICS görevlileri ayrıca ev fiyatlarındaki artış oranının yılda %5’i geçmesi halinde, merkez bankasının mortgage’lerdeki %5’lik depozit oranını yükseltmesi gerektiğini bildirdi. İş sekreteri Vince Cable ‘Help to Buy’ programının Ocak’ta yayınlanacak olan ikinci aşamasının konut fiyatlarında krize sebep olabileceğini ve başbakanın bunu ertelemesi gerektiğini söyledi. Programın ikinci aşaması vergi mükellefi destekli mortgage garantisi verilmesini sağlayacak.
Bu uyarı Council of Mortgage Lenders’in geçen günkü raporunda brüt borç oranının Temmuz ayında %29’luk bir artışla 16,7 milyar pound’a yükseldiği yayınlandıktan sonra gerçekleşti. İlk kez ev alanlara verilen borçların 3,5 milyar pound’a yükselerek beş buçuk yılın en yüksek rakamına ulaştığı belirtildi. Halifax’in son araştırması ev fiyatlarının gecen yaz %5 arttığını gösterirken, ev satış sitesi Rightmove Londra’da fiyat soranların önceki yıl %10 daha fazla olduğunu bildirdi.
Soru & Cevap: Konut Piyasasında Düzenleme Ev fiyatları nasıl kısıtlanacak? RICS Bank of England’in bunu gerçekleştirebilmesi için elinde yeterli araç ve gerecin olduğunu savunuyor. Bank of England ticari bankaların mortgage borçlandırmalarını sıkılaştırmasını isteyebilir. Örneğin alıcıların daha fazla depozit ödemelerini şart koşabilir.
Bu düzenleme insanların yeni mortgage alabilmesini engellemeyecek mi? Evet. Fakat amaç bu. RICS ve diğerleri piyasadaki ev oranına göre ev taleplerinin çok yüksek olduğunu ve bunun ev fiyatlarını yükseltme riskini artırdığı görüşünde. İnsanlar ev alabilmek için kendilerini aşırı zorlayabilir.
Bu düzenlemenin başka bir istenmeyen sonucu olacak mı? Bu yıl konut piyasasındaki gelişme ekonomideki gelişme ile ayni zamana rastladı. Bu iki gelişmenin birbiriyle bağlantılı olduğu muhtemel, çünkü insanlar konut değerlerinin artmasıyla birlikte daha fazla para harcamaya yönelebiliyor. Treasury eğer Bank of England mortgage alımını zorlaştırsa, ekonomide daha kapsamlı bir iyileşme gerçekleşmemesinden korkuyor.
Bank of England yöneticisi Mark Carney bankanın Britanya’daki ev piyasasında yaşanan krizi yatıştırmak için Merkez bankasının yeni düzenlemelere açık olduğunu söyledi.
“Bu politika aileleri uygun fiyatları kaçıracakları endişesiyle aşırı borçlanmamaya ve kredi sağlayan mali firmaları da pazar payını artırmaya çalışırken kendi kredilendirme standartlarını esnetmemeye teşvik eder”
RICS