Kasım Bütçesinde, ‘İki Çocuk Yardımı’ sınırını kaldırmaya hazırlanıyor

3 Ekim 2025

Maliye Bakanı Rachel Reeves’in, çocuk yoksulluğunu azaltmak için uzun süredir tartışılan “iki çocuk kuralını” kaldırmaya hazırlandığı bildirildi. Karar, 1.7 milyon çocuğu etkileyen politikada köklü bir değişikliğe işaret ediyor.

Çocuk Yoksulluğu ile Mücadelede Kritik Adım

Kasım ayında açıklanacak bütçede, evrensel kredi (Universal Credit) ve çocuk vergisi kredilerinde (Child Tax Credit) iki çocuk sınırının kaldırılması bekleniyor. Bu adım, İşçi Partisi milletvekilleri ve çocuk yoksulluğu kampanyacıları tarafından uzun süredir talep ediliyordu.

The Guardian’da yer verilen habere göre Başbakan Keir Starmer ve Maliye Bakanı Rachel Reeves, çocuk yoksulluğu görev gücünün (Child Poverty Taskforce) önerilerine bütçede yanıt vereceklerini açıkladı. Görev gücünün raporunun, iki çocuk sınırının kaldırılmasının yüz binlerce çocuğu yoksulluktan çıkaracak en etkili yöntem olduğunu vurgulaması bekleniyor.

Sistemde Hangi Değişiklikler Gündemde?

Reeves ve Hazine yetkilileri, bütçedeki mali yükü dengelemek amacıyla çeşitli seçenekleri değerlendiriyor: Yardımların yalnızca ilk üç ya da dört çocuk için verilmesi Kademeli (tapered) sistem ile ilk çocuk için en yüksek desteğin sağlanması, sonraki çocuklarda oranın düşürülmesi,

Yardımın yalnızca çalışan ebeveynler için geçerli olması

Tamamen kaldırılmayan her formül, çocuk yoksulluğu kampanyacıları tarafından eleştiriliyor. End Child Poverty Coalition şu açıklamayı yaptı: “Bu politika tamamen kaldırılmalıdır. Aksi halde bazı aileler hükümetin tercihlerinden dolayı yoksullukta kalmaya devam edecektir.”

Maliyet ve Ekonomik Zorluklar

İki çocuk sınırının kaldırılması yıllık yaklaşık 3.5 milyar sterlin ek maliyet getirecek. Hazine, mali yükü azaltacak alternatifleri değerlendirirken, mevcut bütçede 30 milyar sterlinlik açık beklendiği için baskı daha da artıyor.

Mart ayında yayımlanan Resolution Foundation raporu, kısmi kaldırma veya kademeli sistemin, tam kaldırmaya kıyasla 120.000 ile 350.000 arasında daha fazla çocuğu yoksullukta bırakabileceğini ortaya koydu. Buna karşılık bu yöntemler, yılda 900 milyon ile 2.3 milyar sterlin tasarruf sağlayabilir.

Siyasi Tepkiler

• Eğitim Bakanı Bridget Phillipson, uygulamayı “kindar bir politika” olarak nitelendirdi.

• Eski Başbakan Gordon Brown, iki çocuk sınırının “zalimce” olduğunu belirterek, kumar endüstrisine ek vergi getirilip gelirlerin bu amaçla kullanılmasını önerdi.

• Save the Children Direktörü Dan Paskins: “Zaman daralıyor. İki çocuk sınırı mutlaka tamamen kaldırılmalı.”

• Liberal Demokratlar da tam kaldırmayı desteklerken, Muhafazakâr Parti’nin Gölge Maliye Bakanı Mel Stride, “Sınırın kaldırılması sorumsuzca olur” diyerek karşı çıktı.

Starmer ve Reeves’in Mesajı

Konferans konuşmasında Starmer, hükümetin attığı ilk adımların — ücretsiz okul yemeklerinin genişletilmesi ve aile destek paketleri — çocuk yoksulluğuyla mücadelede başlangıç olduğunu söyledi: “Hiçbir çocuğun aç kalmadığı, yoksulluk nedeniyle geride bırakılmadığı bir Britanya inşa edeceğiz.”

Reeves ise Times’a verdiği demeçte, Kasım bütçesinde net bir yanıt verileceğini belirtti: “Bir İşçi Partisi Maliye Bakanı olarak çocuk yoksulluğunu azaltmak istiyorum. Çocukların yoksulluk içinde büyümesini görmek istemiyorum. Bu bütçede yanıt vereceğiz.”