Starmer: Çalışan insanlar paralarını hisse senetlerinden kazanmıyor

25 Ekim 2024

Başbakan, kendi tanımının ‘geçimini sağlamak için çalışan’ kişiler olduğunu söylüyor, bu da gelecek haftaki bütçede hisse senedi sahiplerinin vergilerinin artabileceği anlamına geliyor.

Sir Keir Starmer’ın “çalışan insanlar” tanımına uymadıklarını söylemesinin ardından, hisse senetleri ve paylardan para kazananlar bütçede vergi artışları ile karşı karşıya kalabilir.

Başbakan Sky News’e yaptığı açıklamada, bu yolla para kazananların “çalışan insan” tanımına uymayacağını belirtti.

The Times’ın haberine göre bu tanım önemli çünkü; Starmer ve Maliye Bakanı Rachel Reeves, gelecek haftaki bütçede “çalışan insanlara” vergi artışı yapmayacaklarını söyledi. Başbakan’ın resmi sözcüsü daha sonra Reeves’in “gelirlerini esas olarak varlıklarından elde eden” kişileri kastettiğini ve hisse senetlerinde “az miktarda birikimi olan kişileri engellemediğini” açıkladı.

Reeves yaklaşık 40 milyar sterlin ekstra gelir elde etmeye çalışıyor ancak İşçi Partisi’nin manifestosu, hükümetin gelirinin üçte ikisinden fazlasını oluşturan üç vergiyi dışlamış görünüyor.

Partinin manifestosunda; “İşçi Partisi çalışan insanların vergilerini arttırmayacak, bu nedenle ulusal sigortayı, temel, yüksek veya ek gelir vergisi oranlarını veya KDV’yi arttırmayacağız” denildi.

Reeves , işverenlerin ulusal sigorta katkı paylarında bir artışın yanı sıra gelir vergisi eşiklerinin daha da dondurulmasını düşünüyor, bu da insanların maaşlarının daha fazlasını Hazine’ye ödeyecekleri anlamına geliyor. Önümüzdeki hafta yapılacak mali açıklamada artırılması düşünülen diğer vergiler ise sermaye kazancı vergisi, veraset vergisi ve akaryakıt vergisi.

Starmer, İngiliz Milletler Topluluğu zirvesi için Samoa’ya giderken gazetecilere, çalışan kişi tanımının “geniş bir tanım olarak, dışarı çıkıp geçimini sağlamak için çalışan ve bu yolla gelir elde eden kişi” olduğunu söyledi.

Başbakan, “Tanım çok geniş ama aldığımız kararları verirken aklımda kimler var? Benim için bu insanlar, genel anlamda, hayatlarını kazanmaya çalışan ve birikimleri olan insanlardır, çünkü çoğu insan biraz birikim yapmaya çalışır, ancak kendilerini zorluklardan kurtarmak için sadece bir çek yazmalarına izin verecek türden birikimleri yoktur. Kararlarımızı verirken aklımda en çok onlar var” dedi.

Başbakan tarafından daha önce yapılan tanımlar, bu tanımın tasarruf sahiplerini kapsamadığını gösteriyordu. Ancak diğer üst düzey bakanlar, çalışan insanların kim olduğu konusunda farklı fikirlere sahipti. Hazine Müsteşarı James Murray Cuma sabahı yaptığı açıklamada “insanların paralarını nereden kazandıklarına odaklanmanın önemli olduğunu” söyledi. Murray, Sky News’e verdiği demeçte: “Çalışan kişi, işe giden ve gelirini işten elde eden kişidir” dedi.

Sağlık Bakanı Wes Streeting, bu ifadenin düşük ya da orta gelirlileri kastettiğini düşündüğünü belirterek, Reeves’in bütçesinin altı haneli geliri olanları dikkate almayacağını açıkça söyledi.

Reeves şöyle dedi: “Çalışan insanlar, gelirlerini her gün işe giderek elde eden insanlar ve aynı zamanda hayatları boyunca çalışmış ve şimdi emekli olan, emekli maaşlarını çeken emeklilerdir.”

Starmer Sky News’e şunları söyledi: “Muhtemelen bana pek çok örnek verebilirsiniz… Benden kimin çalışan kişi olduğuna dair bir tanım istiyorsunuz ve sonra da bu verginin neyle ilgili olabileceğine dair varsayımlarda bulunuyorsunuz.”

Murray, çalışan bir kişinin hisse senetlerinden ya da mülkten de gelir elde edip edemeyeceği sorusuna şu yanıtı verdi: “İnsanların paralarını nereden kazandıklarından bahsediyoruz; çalışan insanlar paralarını işe giderek kazanır. Gelir vergisi ve ulusal sigorta konusunda verdiğimiz taahhütler açısından sözünü ettiğimiz para da bu paradır. Odaklanmamız gereken önemli nokta da bu, insanların paralarını nereden kazandıkları; dışarıda çalışarak kazandıkları para.”

Murray ayrıca BBC Radio 4’ün Today programında sorulan ev sahiplerinin çalışan insanlar olup olmadığı sorusunu; “Burada çok fazla varsayıma girmeyeceğim … ancak manifestoda çalışan insanlara yönelik taahhüdümüz konusunda çok netim ve bu nedenle doğrudan gelir vergisi oranlarına, ulusal sigortaya, KDV’ye işaret ettik. Bunun ötesinde Maliye Bakanı önümüzdeki hafta bütçede tam paketi ortaya koyacak” diye yanıtladı.

BBC’ye verdiği demeçte bütçede “güverteyi temizleyeceğini” söyleyen Starmer şunları kaydettii: “Bu çok önemli bir bütçe çünkü ekonominin gerçekten büyümediği ve ağır hasar gördüğü 14 yıl geçirdik. Son hükümetin bıraktığı 22 milyar sterlinlik bir kara deliğimiz var ve bunu temizlememiz gerekiyor. Yeni hükümetin zihniyetini burada görebilirsiniz, çünkü ben bu kurguyu sürdürmeye hazır değilim. Bu yüzden her şeyi temizleyeceğiz. Bu 22 milyar sterlinlik açığı kapatacağız. Bunu hemen yapacağız.”