Birleşik Krallık (BK) hükümetinin üst düzey bilim danışmanlarından biri, koronavirüsün yer yüzünde kalıcı biçimde dolaşımda kalabileceğini ve pandeminin yayılımının durdurulmasını sağlayacak uygulanabilir aşıların geliştirilmesi için fazladan 8 milyar dolar finansmana ihtiyaç duyulduğunu söyledi.
BK hükümeti Acil Durumlar Bilimsel Danışma Grubu (SAGE) üyesi ve küresel yardım kuruluşu Wellcome Trust’ın direktörü Jeremy Farrar, koronavirüse karşı işe yarar aşıların geliştirilmesi için paraya ihtiyaç duyulacağını ifade etti. Ancak Farrar, tüm dünyaya yetecek kadar aşı üretiminin milyarlarca dolar gerektireceği uyarısında bulundu. Farrar, şunları kaydetti: “Gerçekleşeceğinden emin olmasak bile en azından bunun tek seferlik münferit bir hadise olmadığını varsaymalı ve hazırlıklı olmalıyız.
Bunun artık endemik bir insan enfeksiyonu olduğuna inanıyorum. Halihazırda milyonlarca insan bunu taşıyor ve virüs muhtemelen insan ırkının geleceğinde de var olacak. Virüsün insan nüfusu arasında kalıcı olmazsa bile çok uzun yıllar boyunca dolaşmayı sürdüreceğine inanıyorum.”
Toplumların sosyal mesafe ve maske kullanımı gibi halk sağlığı önlemleriyle enfeksiyonla mücadele yolları bulması gerekeceğini belirten bilim danışmanı, “ileriye yönelik gerçek adımın” ise yeni test ve tedaviler olacağının altını çizdi: “Bu enfeksiyon yine gelecek ve hastalanan insanlar olacak. Bu yüzden tedavisi için ilaçlarımız olmalı. Aşı geliştirmemiz çok önemli. Bu sayede gelecekte kaçınılmaz olduğunu varsaymamız gerektiğini düşündüğüm dalgaları engelleyebiliriz.”
Şu ana kadar dünya genelinde 100’den fazla potansiyel aşı üzerinde çalışılırken, üç tanesinin insan üzerinde test aşamasına geçildi. Oxford’daki 4. aşı da perşembe günü insan üzerinden denenmeye başlayacak.
Farrar, tecritlerin ekonomik ve sosyal etkilerinin hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde yaygın olarak görüleceği uyarısında bulundu. Virüsün daha geniş kapsamda halk sağlığı üzerindeki etkisi de hafife alınmış olabilir. Danışman, tüm aşıların “bir avuç insana verilen şişeler” veya gücü yetenin alabildiği ürünler değil, küresel boyutta erişilebilir olmasını sağlamanın hayati önem taşıdığını vurguladı. “Dünyadaki herkesi korumanın” zorunluluk olduğuna değinen Farrar, “Bu bir eylem çağrısı. Maliyeti çok büyük olacak ve ucuza gelmeyecek. Gerçekleşmesi için milyarlarca ama milyarlarca dolar gerekecek. Bu amaca ulaşmak için hala yaklaşık 8 milyar dolar kadar finansman açığı olduğuna inanıyoruz. Dünya genelindeki 7 milyar kadar kişiye dağıtım yapabilecek ölçekte üretici için çok daha fazlası gerekecek” diye devam etti. BK, küresel aşı çalışmalarına 250 milyon sterlin finansman ayırırken, Wellcome Enstitüsü’ne göre 13 Nisan itibarıyla toplamda 1,9 milyar sterlin taahhüt edildi.
Farrar, Welcome Trust’ın Avrupa Komisyonu’nca fon toplama amacıyla 4 Mayıs’ta gerçekleştirilecek bağış konferansını desteklediğini ifade etti: “Daha önce benzeri yaşanmamış bir salgına benzeri görülmemiş bir yanıt vermek gerekir. Son yüz yılda buna benzer bir şey yaşamadık ama bilim bu durumdan çıkış için bir yol olabilir”.