Vergi indirimlerini genel seçimlerde İşçi Partisi ile aralarındaki temel ayrım çizgisi haline getirmeye çalışan Muhafazakârların, bir dizi indirim sözü vermeleri bekleniyor. Rishi Sunak, Muhafazakâr manifestoda ulusal sigortada 2 penny daha indirim vaat etmeye hazırlanırken, İşçi Partisi herhangi bir vergi indirimi yapmayı taahhüt etmeyecek.
Sir Keir Starmer, İşçi Partisi’nin manifestosunda gelir vergisi, KDV ya da ulusal sigortanın artırılmayacağı taahhüdünün yer alacağını ve böylece Muhafazakârların vergi faturalarını artıracağı yönündeki iddialarını boşa çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. İşçi Partisi lideri, bağımsız uzmanların birçok alanda mevcut planlara göre büyük kesintiler yapılabileceği uyarısında bulunmasının ardından kamu hizmetlerinde herhangi bir kesinti yapılmasını reddetmesine rağmen “kemer sıkma politikalarına geri dönmeyeceği” konusunda ısrar etti.
Starmer, planlarının hiçbirinin vergi artışı gerektirmediğini söyledi. The Times’ta yer alan habere göre, İşçi Partisi perşembe günü manifestosunu yayınladığında kamu maliyesinin herhangi bir vergi indirimi sözü veremeyeceği anlamına geldiğini kabul ettiği anlaşılıyor.
Muhafazakârların ise vergi indirimlerini seçimleri bölen bir çizgi haline getirmeye çalışırken bir dizi indirim sözü vermesi bekleniyor. The Times gazetesi hafta sonunda Muhafazakârların ilk kez ev alacaklar için kalıcı bir damga vergisi indirimi vaat edeceğini duyurdu.
Parti, Sunak’ın daha önceki iki kesintiden sonra vergiyi yarıya indirdiğini söylemesine olanak tanıyacak şekilde ulusal sigortada 2p’lik bir indirim daha yapmayı planlıyor.
Mart bütçesinde Sunak ve Maliye Bakanı Jeremy Hunt, geçen yılki sonbahar açıklamasında yapılan 2p’lik indirimden sonra ulusal sigortada 2p’lik bir indirime gitmişti. Oranın 12p’den 8p’ye düşürülmesinin ardından bakanlar, “çalışma üzerinden alınan çifte vergi” olarak adlandırdıkları bu vergiyi tamamen kaldırmaya yönelik uzun vadeli hedeflerini dile getirdiler.
Tory manifestosunun şimdi bu planın bir sonraki aşamasını ortaya koyması bekleniyor ki bu da muhtemelen 2p’lik bir kesinti daha olacak ve çalışan indirim oranını 6p’ye çıkaracak.
Daha önceki iki kesinti Muhafazakar Parti’nin oy oranlarında herhangi bir artışa yol açmamış olsa da, parti stratejistleri yeni bir kesintinin, çalışanların daha iyi durumda olmalarını sağlama konusunda ciddi olunduğunun bir işareti olacağına inanıyor.
Üst düzey bir Muhafazakar kaynak şunları söyledi: “Strateji, çalışan insanları daha iyi bir duruma getirmektir. Bu yolda ilerlemeye devam etmeliyiz. İnsanların aradığı şeylerin bir kısmı kesinlik, istikrar ve strateji duygusudur. Ulusal sigorta bizim izlediğimiz çizgidir. Eğer dönüp gelir vergisini düşürseydik, insanlar ‘ne?’ derdi.”
Bu kesinti yaklaşık 10 milyar sterline mal olurken, Muhafazakârların hafta sonu 12 milyar sterlin tasarruf sağlayacağını tahmin ettikleri refah reformlarıyla bunu ödeyebileceklerini savunmaları bekleniyor. Ancak Mali Araştırmalar Enstitüsü böyle bir tasarruf hedefinin “aşırı derecede zor göründüğünü” söyledi.
Habere göre, İşçi Partisi, vergi kesintisi vaatlerinin karşılanamaz olduğunu ve daha önce destekledikleri iki kesintinin aksine Bütçe Sorumluluk Ofisi tarafından imzalanmadığını söyleyerek, Muhafazakarların politikasına uyma sözü vermeyecek gibi görünüyor.
Geçtiğimiz hafta Starmer, başbakanın İşçi Partisi’nin çalışan ailelerin vergilerini bir sonraki parlamentoda 2,000 sterlin arttıracağını iddia etmesinin ardından Sunak’ı yalancılıkla suçladı.
Cuma günü Essex’i ziyaret eden Starmer şunları söyledi: “Bu konuda çok net olmama izin verin. Çalışan insanların vergilerini arttırmayacağız. Bu da gelir vergisini, ulusal sigortayı ya da KDV’yi arttırmayacağımız anlamına geliyor. Manifestomuzu çok yakında açıklayacağız ve içinde hiçbir vergi sürprizi olmayacak çünkü tüm planlarımız tamamen finanse edildi, maliyetlendirildi ve hiçbiri halihazırda açıkladığımızın üzerinde vergi artışı gerektirmiyor.”
Gölge bakanların kamu hizmetlerine kaynak yaratmak için bir dizi vergi artışı önermesine rağmen Starmer, partisinin vergi planları hakkında “çok fazla yalan söylendiğini” belirtti; “Planlarımızın hiçbiri, özel okullar, özel sermaye boşlukları, non-dom statüsü ve petrol ve doğalgaz vergisi gibi halihazırda ortaya koyduklarımızın ötesinde vergi artışları gerektirmiyor” dedi.
Ancak harcamalarda kesintiye gidip gitmeyeceğini söylemekten kaçınarak sadece; “kemer sıkma politikalarına geri dönmüyoruz” demekle yetindi.
Seçim sonrası harcama planları kamu harcamalarında yıllık yüzde 1 reel artış öngörüyor. Mali Araştırmalar Enstitüsü, NHS, okullar, yardım ve savunmaya ilişkin vaatlerin yerine getirilmesi halinde, diğer kamu hizmetlerinin yılda yaklaşık yüzde 4’lük bir kesintiyle karşı karşıya kalacağını tahmin ediyor ki bu da George Osborne’un kemer sıkma politikasının yaklaşık yarısı anlamına geliyor.
Enstitünün direktörü Paul Johnson, ana partilerin “karşı karşıya oldukları zorluğun boyutu hakkında gerçekten konuşmak istemediklerini” söyledi. Johnson, Sky News’e verdiği demeçte: “Keşke bazı şeyleri göz ardı etmeyi bıraksalar çünkü göreve geldiklerinde bundan pişmanlık duyabilirler.”
İşçi Partisi’nin vergi eşiklerini 2028’e kadar dondurma planını tersine çevirme sözü vermediğine dikkat çeken Johnson, “Bu, elde edeceğimizden oldukça emin olduğumuz 11 milyar sterlinlik bir vergi artışı anlamına geliyor” dedi.
Johnson, ana vergilerdeki artışları göz ardı ettikten sonra, “gerek şirketlere, gerek yatırımlara, gerek insanların göremediği karmaşık ve aslında ekonomik açıdan oldukça zarar verici vergilerle karşı karşıya kalacağımızdan endişe duyduğunu” söyledi.
Case partileri kamu hizmetlerini İşçi Partisi’nin vergi tartışmalarının dışında tutmaya çağırdı
İngiltere’nin en üst düzey kamu görevlisi, her iki ana partiyi de kamu hizmetlerini seçim kampanyasının dışında tutmaya çağırırken, Hazine’yi, İşçi Partisi’nin, Rishi Sunak’ın, Sir Keir Starmer’in vergi planları hakkında yalan söylediği iddialarından uzaklaştırdı.
Kabine sekreteri Simon Case, Starmer’ın vaatlerinin resmi maliyetleri konusunda çıkan tartışmada Hazine’nin başbakanı yalan söylemekle suçladığı yönündeki iddiaları redederken, Sunak’ın “bağımsız Hazine yetkililerinin” İşçi Partisi’nin vergileri hane başına 2.000 sterlin artıracağı sonucuna vardığı iddiasını da reddetti.Case, Hazine maliyetlerinin Muhafazakar bakanlar için çalışan “özel danışmanlar tarafından sağlanan varsayımlara göre üretildiğini” vurguladı.
Sunak, ilk liderler tartışması sırasında İşçi Partisi’nin vergileri aile başına 2,000 sterlin artıracağı iddiasını tekrarlayarak İşçi Partisi liderine darbe indirirken, Starmer bunu yalanlamakta yavaş kaldı.
Muhafazakar bakanlar bu rakamı defalarca devlet memurlarına atfetti ancak hazine daimi sekreteri James Bowler İşçi Partisi’ne gönderdiği mektupta Muhafazakarların verdiği rakamın “devlet memurları tarafından sağlananların ötesinde maliyetler içerdiğini” söyledi. Bu maliyetlerin “kamu hizmeti tarafından üretilmiş gibi sunulmaması gerektiğini” söyledi.
Tartışmanın ardından Starmer, Sunak’ı “yalana başvurmakla” suçlarken, gölge bakan Rachel Reeves de “hazine daimi sekreterinden gelen mektubun İşçi Partisi’nin dün gece söylediklerini, yani başbakanın tartışmada yalan söylediğini doğruladığını” söyledi.
Muhafazakar Parti Başkanı Richard Holden, Case’e bir mektup yazarak bunu reddetmesini istedi. Case konuyu Bowler ile görüştüğünü ve Hazine mektubunda “başbakana atıfta bulunulmadığını” kabul ettiğini söyledi.
Hazine’nin maliyet hesaplaması yaptığını doğruladı ancak bu tür hesaplamalar için muhalefet politikalarının belirlenmesinden bakanların sorumlu olduğunu belirten kılavuza işaret etti. Case, “Devlet memurlarının bu maliyetlendirmeleri yaparken bu rehbere uyduklarını ve özellikle de bakanların bunları istediğini ve bakanlar adına özel danışmanlar tarafından sağlanan varsayımlara göre üretildiklerini teyit edebilirim” diye yazdı.
Case, Holden’a “kamu hizmetinin tarafsızlığını korumanın hem kamu hizmetinin kendisi hem de tüm siyasi partiler tarafından haklı olarak paylaşılan bir görev olduğunu” hatırlatırken, bunun “kamu hizmetinin bu konudaki rolünün tam ve nihai bir açıklaması olduğunu” söyledi.
Case sözlerini şöyle tamamladı: “Bu nedenle, seçim döneminde tarafsızlığımızın korunması konusunda sizin ve diğer partilerdeki mevkidaşlarınızın devam eden yardımları için minnettar olacağım.”
Muhafazakar bir kaynak ise, “İşçi Partisi’nin kampanyanın bu kadar erken bir döneminde yalanlara başvurması utanç verici. Devlet memurlarını bu şekilde karalamak ve onları siyasetin içine çekmeye çalışmak tamamen yanlış” dedi.
Ancak İşçi Partili bir kaynak Sunak’ın, “bir yalancı olarak yakalandığını” söyledi. Kaynak; “Saklanmasına şaşmamalı. Rishi Sunak vergileri son yetmiş yılın en yüksek seviyesine çıkardı. İşçi Partisi çalışan insanların vergilerini arttırmayacaktır” ifadelerini kullandı.