Çiftler ve yalnız ebeveynler artık haftada 500 sterlinden fazla yardım almayacak. Yalnız insanlarsa haftada en fazla 350 sterlin alabilecek. Universal Credit olarak isimlendirilen yardım sınırlaması, 16-64 yaşları arasında olan ve aşağıdaki yardımları alma hakkı bulunanlara uygulanacak:
– Gelir Yardımı (Income Support)
-Gelir Bazlı İşsizlik Yardımı (Income Based Jobseeker’s Allowance)
-Kira Yardımı (Housing Benefit)
-Çocuk Vergisi Yardımı (Child Tax Credit)
– Gelirle İlişkili İşe Girme Destek Yardımı (Income-Related Employment Support Allowance)
Üst sınır uygulaması, Disability Living Allowance isimli ya da onun devamı niteliğindeki Personel Independece Paymet isimli engelli yardımından faydalananlarla birlikte İş Kazaları Yardımı (Industrial Injuries Benefits) alanlar için de geçerli olmayacak. Yeni tektip ödemenin ilk denemesi, 25 Nisan 2013’te başladı. Sistemin ilk pilot uygulaması ise Manchester şehrinde bulunan Ashton-Under-Lyne’de başlayan denemelerde, iş arayanlar üzerinde gerçekleştirildi.
Uygulamanın nisan ayından bu yana dört Londra belediyesinde – Haringey, Enfield, Croydon ve Bromley- daha uygulandığı belirtiliyor. Ekim ayından itibaren, çocuk doğumu ya da iş bulmak gibi önemli durum değişiklikleri yaşandığında, yardım alan daha fazla sayıda kişi tektip ödeme sistemine dahil edilecek. Daha sonra Nisan 2014’ten Ekim 2017’ye kadar olan süre içinde, yardım alanların geri kalanı da aşamalı olarak yeni sisteme dahil edilecek. Yardım sistemindeki köklü değişiklik, çok sayıda insanın yardımlara sıkışıp kaldığını savunan Çalışma ve Emeklilik Bakanı Ian Duncan Smith tarafından yürürlüğe sokuldu.
Bakan, değişimlerin insanların aldıkları yardımın kesilmesi ya da düşük ücretli işlere taşınması yerine, çalışmayı teşvik etmek için tasarlandığını söyledi. Uygulama aynı zamanda tüm çalışma yaşı yardımları ve vergi yardımlarını tektip bir ödeme kapsamında birleştirerek, var olan sistemi de basitleştiriyor. Tektip ödeme sisteminin, maliyeti senede milyar sterlinleri bulan sahteciliği ve sistem hatalarını da azaltması bekleniyor. Hükümet yetkilileri de yardımların vergi mükelleflerine artan maliyetleri düşürme ve bütçe açığını düşürmede zorunlu olduğunu savunuyor.
Ne var ki hayır kuruluşları ve muhalefet, uygulamanın ödenmemiş kira sayısının artması ve evsizliğin yükselmesine neden olacağını savunuyor. Eleştiriler ayrıca yardımlara getirilen yeni üst sınırın, altta yatan sorunlarla mücadelede başarısız olduğunu savundu. Bu temel sorunlar arasında İngiltere’deki bölgesel farklılıklar ve kira maliyeti de bulunuyor. Yardım sınırlaması, hükümetin yardım sisteminde 1940’tan beri gittiği en büyük değişiklik. Uygulamadan sekiz milyon kişinin etkilenmesi bekleniyor.
Çalışma ve Emeklilik Bakanı Duncan Smith şunları söyledi: “Yardım sistemine getirilen limit, sistemin adil olmasını sağlayacak. Vergi ödeyenlerin sisteme güvenebilmesini sağlar ve insanların işe dönmesini imkansız kılan yüksekten uçan yardım başvurularını durdurur.” “Haftada 500 sterlinlik limit, kimsenin ortalama bir aileden daha fazla gelir elde etmemesini sağlar. Ayrıca, insanların iş bulması için açık bir neden var: çünkü Çalışma Vergisi Yardımı (Working Tax Credit), yeni sistemden etkilenmeyecek.” Duncan’ın bakanlığı, 2009-10’da çalışma yaşındaki insanlara ve ailelerine 90 milyar sterlin ödedi. Üst limit, yılda ancak 110 milyon sterlinlik bir tasarruf sağlayacak.
Nasıl işleyecek?
Altı çalışma yaşı yardımı, bir yardım altında birleştirilecek. Böylece gelir yardımı (income support); gelir-bazlı işsizlik yardımı (income based jobseeker’s allowance); kira Yardımı (housing benefit); çocuk vergisi yardımı (child tax credit); gelirle ilişkili işe girme destek yardımı (income-related employment support allowance) alanlar tüm ödemelerini tek kalemde alacak.
Bunlar, şu anda yardımların ödenme şekline ilişkin büyük değişimler.Ödeme haftalık ya da on beş günlük değil, aylık olarak yapılacak ve doğrudan bir banka hesabına gidecek. Eğer siz ve partnerinizin her biri bu yardımları alıyorsa, ödeme ev için tek kalemde yapılacak. Buna ek olarak, şu anda kira yardımı alanların faydalandığı yardım parası doğrudan ev sahibine giderken, yeni uygulamaya göre para kiracıya yatacak ve kirayı ödemek de onun sorumluluğu olacak.
Başvurunun başlangıç aşamasında bir internet sistemi kullanılacak ve sistem, ödemeleri kontrol ve bütçeyi organize etmek için de kullanılmaya devam edecek. Eğer internet erişiminiz yoksa, bu ihtiyacı yerel kütüphanelerde karşılayabilirsiniz. Ayrıca yerel jobcentre büroları da bu konuda size yardımcı olabilir.İşverenlerin İngiltere vergi otoritesini, çalışanlarının kazançlarıyla ilgili bilgiler konusunda sürekli güncel bilgilerle bilgilendirilecek. Bilgi akışı, gerçek zamanlı bilgi isimli bir sistemle aktarılacak.
Bu yöntem, insanların ne kadar ücret aldığı ve ne düzeyde bir ‘Universal Credit’ yardımı almaya hakkı olduğunu gösterecek.Örneğin, şu anda, bir ajans çalışanı haftada 16 saatten az çalışıyorsa, imzaya gitmesi gerekiyor. Bir sonraki hafta bu kişi, 16 haftadan fazla çalışması durumunda işsizlik yardımı alamıyor ve ertesi hafta yeniden 16 saatten az çalışıyorsa yeni başvuru yapmak zorunda kalıyor. Universal Credit isimli yeni sistem kapsamında, kazançların artması ya da azalmasına göre yardımlar otomatik olarak hesaplanacak.
Universal Credit’le ilgili daha fazla bilgi almak isteyenler, Department for Work and Pensions’ın http://www.dwp. gov.uk/ adresinde hizmet veren internet adresini ziyaret edebilir.