8 alışkanlık sperm kalitesini düşürüyor!

4 Ekim 2024

En şaşırtıcı gerçeklerden biri, her 8 çiftten 1’inin hamile kalma sürecinde zorluklarla karşılaşmasıdır. Üstelik bu zorluklar sadece kadınlarla sınırlı değil; erkeklerin üreme sağlığı da önemli bir rol oynamaktadır.

Erkeklerde sperm sayısı, hareketliliği ve kalitesi gibi faktörler, çiftlerin çocuk sahibi olma şansını büyük ölçüde etkileyebilir. Guardian’da yer alan habere göre birçok erkek farkında olmadan sperm kalitelerine zarar verebilecek alışkanlıklar edinebiliyor.

Günlük eylemler farkında olmadan doğurganlığını tehlikeye atabilir. Sağlık uzmanlarının ve bilimsel araştırmaların da desteklediği bunun gerçekleşmesine yol açabilecek 8 yaygın nedeni bir araya getirdik.

DAR İÇ ÇAMAŞIRI

Dar iç çamaşırı giymek skrotum sıcaklığını artırır ve bu da sperm üretimini olumsuz etkileyebilir. Harward Üniversitesi’nde yapılan araştırma, boxer giyen erkeklerin külot giyen erkeklerden daha yüksek sperm konsantrasyonuna sahip olduğunu buldu.

Çalışma ekibi “Testis Isı Stresinin Nedenleri, Etkileri ve Moleküler Mekanizmaları” adlı araştırma dar kıyafetlerin neden olduğu ısı stresinin sperm kalitesini bozabileceğini ve kısırlık riskini artırabileceğini ortaya koydu.

SICAK BANYOLAR

Sıcak suya uzun süre maruz kalmak örneğin banyo ve saunalar testis sıcaklığını yükseltebilir ve sperm sağlığını etkileyebilir. Ürolog Dr. Emin Özbek’e göre “Saunalar ve sıcak koşullara maruz kalmak uzun zamandır çeşitli kültürel uygulamaların bir parçası olmuştur ve rahatlık sağlamıştır. Ancak bu tür ortamlardaki yüksek sıcaklıklar geçici olarak sperm üretimini ve kalitesini etkileyebilir. Testisler vücut sıcaklığından biraz daha düşük bir sıcaklığı korumak için vücudun dışında konumlandırılmıştır bu sperm üretimi için idealdir.

ENFEKSİYONLAR

Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve idrar yolu enfeksiyonları gibi enfeksiyonlar iltihaplanmaya neden olabilir ve sperm kalitesine zarar verebilir. Dünya Sağlık Örgütü bel soğukluğu gibi tedavi edilmeyen enfeksiyonların kısırlığa yol açabileceği konusunda uyarıyor.

VARİKOSEL

Varikosel skrotumdaki damarların genişlemesi sonucu aşırı ısınmaya ve sperm üretiminin bozulmasına neden olur. Bilim insanları yapılan bir araştırmada doğurganlık sorunları yaşayan erkelerin yüzde 40’ının varikoselden muzdarip olduğunu gösteriyor. Cerrahi müdahale sıklıkla tartışılsa da bazı uzamanlar yalnızca belirli bir ksırılık sorunu yaşayan erkek gurubunda kullanılmasını savunsa da “Male Infertility and Varicocela: Myths and Rality” adlı çalışmada açıklandığı gibi bu durum erkeklerin kısırlığa en sık katkıda bulunan etkenlerden biri olmaya devam ediyor.

DİZÜSTÜ BİLGİSAYARLAR

Dizüstü bilgisayarları uzun süre kucağınızda tutmak ısı üretir ve skrotal sıcaklığı yükseltir, bu da sperm için zararlı olabilir. “Scrotal Temperature in Laptos Computer Users” adlı bir çalışma dizüstü bilgisayarlardan gelen ısının skrotal hipertermi riskini arttrdığını ve sperm üretimini olumsuz etkilediğini buldu. Bir masaya geçmek ve soğutma pedi kullanmak bu riski azaltabilir.

UYUŞTURUCULAR

Uyarıcı maddeler sperm sayısını ve kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) bu maddelerin erkeklerin sperm hareketliliğini azaldığını buldu. Ayrıca bu maddeler testoteron seviyelerini düşürüp, doğurganlığı etkileyebilir. Bir doğurganlık kliniğinin bulgularına göre özellikle tütün ürünlerinin sperm sayısında, semen hacminde ve sperm hareketliliğinde azalma arasında bağlantı görmüştür.

CEP TELEFONLARI

Cep telefonlarının testislere yakın bir yerde cebinizde tutmak onları radyo frekanslı elektromanyetik dalgalara maruz bırakır ve bu da spermlere zarar verebilir. “Environmental International”da yayınlanan araştırma cep telefonu radyasyonu ile sperm canlığının azalması arasında bir ilişki buldu. Bu inceleme hem hayvan hem de insan sperminin cep telefonu radyasyonuna maruz kaldığında azalmış hareketlilik, yapısal anormallikler ve artmış oksidatif stres gösterdiğini ortaya koydu.

SİGARA İÇMEK

Sigara içmek akciğer dışında spermlere de zarar verir. “Tütün İçmenin Erkek Doğurganlığı Üzerindeki Tehlikeli Etkileri” adlı çalışma sigara içmenin semen kalitesini azalttığını sperm yoğunluğu hareketliliğini, canlılığını ve mofolljisini etkilediğini ortaya koymuştur. Sigara içmek ayrıca üreme hormon sistemini ve sperm olgunlaşma sürecini de bozar.