İngiltere’de kiracılardan gelen sosyal konut şikâyetleri son bir yılda %43 artış gösterdi. Konut Ombudsmanı’nın yayımladığı yıllık rapor, on binlerce kiracının kötü yaşam koşulları nedeniyle başvurduğunu ortaya koydu.
Konut Ombudsmanı Servisi, 31 Mart 2025’e kadar olan dönemde kiracılardan gelen şikâyetleri inceleyerek 7.082 karar verdi. Bu, bir önceki yıla göre %30 artış anlamına geliyor. Şikâyetlerin büyük kısmı onarım eksiklikleri, kötü yaşam koşulları ve antisocial davranışlar üzerine yapıldı.
Çarpıcı Örnekler
The Guardian’da yer alan habere göre, raporda yer alan vakalar arasında en dikkat çekici olanlardan bazıları şunlar:
- Manchester’da bir aile, oturma odasının tavanındaki deliği iki yıl boyunca çöp poşetleriyle kapatarak yaşamak zorunda kaldı. Duvarda asbest riski bulunuyordu.
- Londra’da bir aile, çocuğunun yatak odasında pencerenin dört yıl boyunca tahtalarla kapalı kaldığını bildirdi. Oda hem karanlık kaldı hem de soğuk hava akımı nedeniyle güvensiz hale geldi.
- Başka bir Londra sakini, üç yıl boyunca ısınma ve sıcak su olmadan yaşadı.
- Tekerlekli sandalye kullanan bir kadın, iki yıl boyunca dar kapılar nedeniyle kendi yatak odası ve banyosuna giremedi.
Ödenen Tazminatlar
Ombudsman, kiracılara toplam 5,4 milyon sterlin tazminat ödenmesine hükmetti. Ortalama tazminat tutarı geçen yılın £1.151 seviyesinden £947’ye düştü. Bu, bazı ev sahiplerinin sorunları kendi iç süreçlerinde daha hızlı çözmeye başladığını gösteriyor.
En Fazla Şikâyet Alan Kurumlar
- L&Q Housing Association: 77 ciddi ihlal vakası
- Lambeth Belediyesi: 40 ciddi ihlal vakası
- Peabody Trust: 34 ciddi ihlal vakası
Toplamda 120 ev sahibi kurumun hakkında yapılan şikâyetlerin en az %75’i haklı bulundu.
“Öfke Sosyal Gerilime Dönüşebilir”
Konut Ombudsmanı Richard Blakeway, raporda şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bazı sosyal konut sağlayıcıları üzerindeki baskılar çok yoğun. Bu durum kiracıların hayatlarını olumsuz etkiliyor. Aynı hatalar tekrar tekrar yaşanıyor. Şikâyetlerin işlenmesinde bazı iyileşmeler olsa da hâlâ yüksek bir başarısızlık oranı söz konusu. Bu öfke, sosyal gerilime dönüşebilir.”
Hükümetten Açıklama ve “Awaab Yasası”
Barınma Bakanlığı sözcüsü ise, yeni yasalarla ev sahiplerinin daha hızlı sorumluluk almasının sağlanacağını belirtti:
“Tehlikeli evleri kiraya vermek ve insanların hayatını riske atmak kabul edilemez. Yeni yasalar, sorunların hızla çözülmesini zorunlu kılacak.”
“Awaab Yasası”, 2020’de Rochdale’de küf nedeniyle yaşamını yitiren iki yaşındaki Awaab Ishak’ın ardından çıkarıldı. Yasa, küf ve rutubet gibi acil sorunların 24 saat içinde onarılmasını zorunlu kılıyor. Ancak hükümetin yasayı tam kapsamıyla 2027’ye kadar ertelemesi, insan hakları savunucuları ve kiracı dernekleri tarafından eleştiriliyor.