Kanser ilacı dirençli bakterileri yok ediyor

15 Temmuz 2016

Yapılan deneylerde, deneme aşamasında olan bir kanser ilacının dirençli bakterilerle birlikte HIV ve ebola gibi ölümcül virüsleri yok ettiği ortaya çıktı.

Bilim insanları, bu ilacın evrensel bir grip tedavisi niteliğini taşıyabileceğini ve mevcut ilaçlara dirençli hale gelen bakterileri ortadan kaldırabileceğini söylüyor. İlaç, hücrelere yerleşen virüsleri ve kanser hücrelerini öldürürken, vücudun geri kalanına hiç zarar vermiyor. İlk aşamada yapılan testlerin olumlu olmasından sonra, bir ilaç firması HIV gibi tedavi edilemeyen virüsler üzerinde deney yapmak için ilacı Birleşik Krallık’a getirme planları yapıyor.

‘US Army’ ise, ilacı ebola gibi virüslere karşı son savunma hattı olarak kullanmak ve ‘E.coli’ ve ‘MRSA’ gibi antibiyotiklere dirençli bakterilere karşı kullanmak için yürütülen bir projeyi destekliyor. ‘AR-12’ olarak bilinen ilaç, ilk olarak 10 yıl kadar önce ağrı kesici olan ‘Celebrex’ ilacı üzerinde deneyler yapan Ohio State University’den bir bilimci tarafından keşfedildi. Yapılan klinik deneyler ilacın tablet halinde güvenli bir şekilde kullanılarak tümörleri yok edebileceğini gösterdi. İlaç ayrıca Birleşik Krallık’ta da az rastlanan bakteriyel enfeksiyonlarda kullanılmak için onaylandı.

Virginia Commonwealth University ekibi tarafından yönlendirilen araştırmacılar, ilacın kabakulak ve kızamıktan ölümcül bakterilere kadar birçok hastalığı hedef aldığını keşfetti.İlaç, hastalıklı hücrelerin kırılmasını önlüyor ve çoğalmaları için gereken maddeleri sağlıyor. Journal of Cellular Physiology dergisinde bir makale yayınlayan bilim insanları, bu yöntemin kuduz, kızamıkçık, sivrisineklerin bulaştırdığı ateşli bir hastalığa yol açan dang ve tedavisi çok zor olan sarı humma virüsü gibi her türden virüsler üzerinde işe yaradığını söylüyor.

İlacın ayrıca tavşanlar üzerinde yapılan deneylerde ebola benzeri yüksek ateşli bir hastalıktan iyileşme oranını %30’dan %60’a çıkardığı belirtiliyor. Ayrı yapılan bir araştırma ise, ilacın Birleşik Krallık’ta yaygınlaşan, antibiyotiklere dirençli ve doktorların tedavi edilememesinden korktuğu bakterileri yalnızca yok etmekle kalmadığını, ayrıca bu bakterilerin diğer antibiyotiklere karşı olan direncini de kırdığını gösteriyor.

Bu dirençli bakteriler, ileriki yıllar için insanlığı en çok tehdit eden şeyler arasında gösteriliyor. Tıp uzmanları, bu bakterilerin modern tıp algısını ortadan kaldırıp rutin operasyonların bile önemli oranda ölüm riski taşımasını sağlayabileceğini ifade ediyor.

Dirençli bakterilerin yol açtığı hastalıklar Birleşik Krallık’ta her yıl en az 10,000 kişinin ölümüne sebep oluyor ve bu bakterileri etkisiz hale getirecek bir şey bulunamaması halinde bu sayının 2050’li yıllara kadar on kat artacağı tahmin ediliyor. Uzmanlar, şimdi ilacı insanlar üzerinde de deneyerek başarılı sonuçlar almayı umuyor. İlacın haklarına sahip olan Arno Therapeutics adında Amerikalı bir ilaç firması, Nottingham’da ilk klinik deneylerini gerçekleştirme planları yapıyor.Bu firmada 10 yıldan fazladır çalışan Profesör Paul Dent, ilacın virüslere ve bakterilere kökten temizleyecek şekilde saldırdığını ve bu ilaca karşı direnç kazanmalarının çok düşük bir olasılık olduğunu belirtti.

Bu, ilacın sürekli mutasyona uğrayıp değişkenlik gösteren grip gibi virüsler için de yeni bir tedavi yöntemi olabileceği anlamına geliyor. Kanser tedavisi için yapılan klinik deneyler ilacın kullanımının güvenli olduğunu gösteriyor, fakat uzun vadede sindirim sistemindeki yararlı bakterilere de zarar verme ihtimali olduğu belirtildi. Araştırmada yer almayan University of Liverpool’dan Daniel Hawcutt, kanser tedavisi için yapılan deneylerde ilacın yan etkilerinin oldukça az olduğunu söyledi.