Yoğun şehir ve iş hayatı, ekonomik zorluklar, maddi manevi sıkıntılar, ailevi sorunlar bizleri günümüzde çok sıklıkla kullandığımız bir kelime ile karşı karşıya getiriyor: Stres!
Stres, vücudun denge durumunu tehdit eden herhangi bir uyarana karşı verdiği tepkidir. Stres altında olan vücut, dengesinikorumakiçin bir dizihormonsal tepkime başlatır.
Stres anında kan akımı kaslara ve beyne yönelir, düşünce ve hafıza keskinleşir. Sindirim yavaşlar, mide asidi artar, tükürük salgısı artar, ter bezlerinin çalışması artar, solunum hızlanır, kalp atımı hızlanır, artar, depolanmış olan yağ ve şeker kana karışır, tansiyon artışı, baş ağrısı, mide bulantısı, aşırı kaygı ya da kayıtsız kalma, yorgunluk, gerginlik, nefes darlığı, terleme, aşırı yemek yeme ve ardından duyulan suçluluk gibi durumlar gözlenir.
Stres ve Beslenme İlişkisi Stresli dönemlerde vücuttan C vitamini atımı artar. Bundan dolayı bu dönemlerde C vitamini alımı önemlidir. Limon, portakal, mandalina, maydanoz, tere, roka önemli C vitamini kaynaklarıdır. Bu dönemde 4-5 porsiyon taze meyve sebze tüketilmesi stresle başa çıkmada organizmaya yardımcı olacaktır. Stres döneminde serotonin hormonu azalır. Serotonin hormonu uyku durumunu, ruh halini, iştahı, enerji düzeyini etkileyen bir hormondur ve azaldığında mutsuzluk hissi oluşur.
Stres döneminde artan iştah sonucu şekerli yiyeceklere yönelim gözlenir, şeker beyinde endorfin salgısını artırır ve mutluluk hissi oluşur. Fakat stres döneminde basit şekerlere yönelmektense triptofan içeren süt, muz, tavuk, hindi, avokado, yumurta, kurubaklagiller, sarımsak, domates gibi besinlere yönelmek daha sağlıklı bir tercih olacaktır. Triptofan bir amino asittir ve serotonin hormonu seviyesinin yükselmesini sağlar.
Stresle artan kan basıncı için potasyumdan zengin muz, patates, kayısı,avokadogibi yiyecekler tercih edilmelidir. Ayrıca posa miktarı yüksek olan kurubaklagillervetazesebzemeyve tüketimi stres döneminde yavaşlayan sindirim sistemini hareketlendirecek ve vücudun, stresin sindirim sistemine olan olumsuz etkisi ile başa çıkmasına yardımcı olacaktır. Vücudun stresle baş etmesinde Omega-3 yağ asitlerinin önemiçokbüyüktür.Omega-3yağ asitleri stres hormonlarının seviyelerinidüşürmedekatkı sağlayacaktır. Omega-3 yağ asitlerinden zengin olan yağlı, soğuk deniz balıklarından somon ve ton balığının yanı sıra uskumru, sardalye gibi balıkların haftada en az 2 kere tüketilmesi gerekmektedir.
Kahve, koyu çay ve kola gibi uyarıcı içecekler stresi arttırıcı özelliğe sahiptir. Bu içecekler yerine su, süt, ayran, meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir. Fizikselaktivitevücuttamutlulukhissi oluşturan hormonun salgılanmasını sağlar. Bu nedenle özellikle stresli dönemlerde fiziksel aktivite ihmal edilmemeli, günde en 30 dakika yürüyüş yapmaya gayret gösterilmelidir.