Kendimizin farkına vardığımız ilk zamandan bu yana, vücudumuzun en sağlam yerinde (kafatasında) taşıdığımız, bizi diğer canlılardan ayıran en önemli organımız beynimizi, ne kadar tanıyoruz?
Onun mucizevi işleyişinden, çalışma sisteminden ve gücünden ne kadar haberdarız? Yaradanın bir lütfu olan bu gücün ne kadarını kullanıyoruz? Hepimiz, beynimizin var olduğunu bilir ve bizi yönettiğine inanır, ona tam teslimiyetle hayatımızı sürdürürüz.
Oysaki beynimizi tanımaya, işleyişini anlamaya başladığımızda, beynimizin bizi kontrol ettiğini değil, tam tersi bizim beynimizi ve bu bağlamda, kendimizi kontrol etme gücüne sahip olduğumuzu görürüz. Bedenimizi bir otomobil gibi düşünürsek, beynimiz de otomobili hareket ettiren şofördür.
Beynini kontrol etmeyi bilen bir insan, şoförü istediği şekilde yönlendiren yolcudur.
Yolcu geçip arkada uyumayı tercih ederse, şoför kendi gitmek istediği yönde ilerler ve yolcu uyandığında, büyük bir hayal kırıklığı yaşayarak gitmek istediği yerin orası olmadığını anlar.
Peki beynimiz nasıl işler?
Eşi benzeri olmayan özelliklere sahip, üç fiziki beyin ve akıl sistemimiz vardır.
1- Sürüngen Beyin (Reptilian)
2- Duygusal Beyin (Limbik)
3- Görsel Beyin (Neo-cortex)
SÜRÜNGEN BEYİN:
Beynimizin alt ve arka tarafında yer alan hayatımızı sürdürmekle ilgili reflekslerimizi oluşturmakla görevlidir. Yemek, içmek, barınmak, üremek gibi konularla ilgilenir ve alışkanlık geliştirir.
Düşünemez ve öğrenemez. Sürüngenler bu beyne sahiptir. İşte, bizim bilinçli zihnimizle iyi, başarılı, sağlıklı olmayı istememİze rağmen, bunlara ulaşmamıza engel olan, beynimizin bu kısmıdır. O sadece hayatta kalmakla ilgilenir, mutluluğun ne demek olduğunu dahi bilmez ve ilgilenmez.
DUYGUSAL BEYİN:
Bu bölüm sürüngen beyni sarmalayan ikinci beyin bölümüdür. Memelilerin %98 ‘inde vardır. İnsanların, köpeklerin, kedilerin ve yunusların ortak özelliğidir. Burası, duygusallığı temsil eder.
Burası ‘AN’ da yaşar. Plânlama yapamaz, geleceği oluşturamaz, kesinlikle değişimi sevmez, seçenekleri görmez.
Mantık değil, kararlarda duygular hakimdir. Sürüngen beyin ve duygusal beynin birbiriyle olan iletişimi güçlüdür.
GÖRSEL BEYİN:
Sadece insanda bulunan ve bizi diğer memelilerden ayıran beyin sistemidir. Mantık beynidir.
Hayal kurabilme, gelecek görüntüsü oluşturma yeteneği, planlama, seçenek oluşturma bu bölümün özelliklerindendir. İnsan olma mucizesinin sorumlusudur.
Üretmeyi sever, düşünebilir, sorgulayabilir, keşfeder, meraklıdır. Problem çözen, yazı yazan, okuyan, öğrenen bölüm görsel beyindir.
Beynimizin bu üç bölümü tek başına çalışmaz, birbiriyle etkileşim halindedir. Her şeyden önce üç beyin sistemine de ihtiyacımız olduğunu kabul etmek gerekir.
Seçenekler yaratıp, hayal etmemizi sağlar fakat değişimden hoşlanmayan ve tüm iyi niyeti ile bizi bilinmeyenden korumaya çalışacak olan duygusal beyin sistemi, her zaman devreye girecektir.
İşte önemli olan tam da o anda bunu fark edip, kontrolü elimize alabilmektir.