Yanlış koşullarda kullanılması ciddi sağlık riskleri doğuruyor

21 Ağustos 2025

Sıcak havalarda serinlemek için en çok tercih edilen yöntemlerden biri olan vantilatör, yanlış koşullarda kullanıldığında ciddi sağlık riskleri doğurabiliyor.

Sidney Üniversitesi’nde yapılan yeni bir araştırma, özellikle susuz kalındığında vantilatör kullanımının kalp üzerinde tehlikeli bir baskı oluşturabileceğini ortaya koydu. Bilim insanları, 20 gönüllüyü 39,2 derece sıcaklık ve yüzde 49 nem oranına sahip özel iklim odasında test etti. Katılımcılar dört farklı üç saatlik seansa alındı.

İki seansta sıvı desteği verilirken, diğer iki seansta susuz bırakıldılar. Denemeler hem vantilatörlü hem de vantilatörsüz ortamda gerçekleştirildi.

SU İÇİN UYARISI YAPILDI

Sonuçlara göre, susuz kalındığında vantilatör kullanmak kalbe binen yükü belirgin şekilde artırdı. Vantilatörün, terleme yoluyla sıvı kaybını yaklaşık yüzde 60 oranında yükselttiği ve bu durumun özellikle yeterince su içmeyen kişilerde kalp krizine varan riskler doğurabileceği belirlendi.

KALP VE DAMAR SİSTEMİNE ZARARI BÜYÜK

Araştırmayı yürüten Dr. Connor Graham, “Sıcak hava dalgalarında ölümlerin büyük kısmı klimaya erişimi olmayan ve yalnızca vantilatör kullanan kişilerde görülüyor. 39-40 derecelere kadar vantilatörler faydalı olabilir; ancak daha yüksek sıcaklıklarda kalp ve damar sistemine ekstra yük bindirir” dedi.

KİMLER HANGİ SICAKLIKTA KULLANMALI?

Bilim insanları, vantilatör kullanımında yaş ve sağlık durumuna göre dikkat edilmesi gereken sıcaklık sınırlarını şöyle açıkladı:

• 40 yaş altı sağlıklı yetişkinler: 39°C’nin altında kullanılabilir.

• 65 yaş ve üzeri yetişkinler: 38°C’nin altında tercih edilmeli.

• Bazı ilaç kullanan yaşlılar (örneğin oksibutinin): 37°C’nin üzerinde kullanılmamalı.

İngiltere’de Halk Sağlığı Servisi ve Meteoroloji Ofisi geçtiğimiz hafta beş bölge için “sarı sıcaklık uyarısı” yayımladı.

Uzmanlar, özellikle yaşlı ve kronik rahatsızlığı bulunan kişilerin yakından takip edilmesini, evlerin serin tutulmasını ve ısıya bağlı sağlık sorunlarının belirtilerinin bilinmesini tavsiye ediyor.

ISI YORGUNLUĞU BELİRTİLERİ

• Aşırı terleme, susuzluk, halsizlik

• Hızlı kalp atışı ve nefes alma

• Baş ağrısı, bulantı, kusma

• Soluk-nemli cilt, kas krampları

• Çocuklarda sinirlilik

ISI ÇARPMASI BELİRTİLERİ

• Çok yüksek vücut sıcaklığı

• Sıcak, kuru ve kızarık cilt

• Hızlı nabız ve nefes alma

• Kasılmalar, koordinasyon kaybı, bilinç kaybı

Uzmanlar, bu belirtiler görüldüğünde kişinin 30 dakika içinde soğutulması gerektiğini, aksi halde acil tıbbi yardım çağrılmasının hayati önem taşıdığını vurguladı.