“Döner” tescil başvurusu Avrupa ve İngiltere’de paniğe yol açtı !

5 Temmuz 2024

Türkiye’nin Türk dönerini tescil ettirmek için Avrupa Birliği’ne (AB) yaptığı tescil başvurusu, Avrupa’da paniğe yol açtı.

İngiltere Çevre, Gıda ve Köy İşleri Departmanı başvuruya itiraz hakkının bulunduğunu duyurdu. Uluslararası Döner Federasyonu’nun Türk dönerinin “Geleneksel Ürün Adı” tescili için AB Komisyonuna yaptığı başvuru ilanı, Nisan ayında AB Resmi Gazetesi’nde yayınlanmıştı.

İlanda, dönerin hazırlanması ve pişirilmesine ilişkin ayrıntılı kriterlere yer verilmişti. The Times gazetesi, Türkiye’nin bu hamlesinin Almanya’daki bazı kesimler tarafından “Almanya’nın kültürel kimliğine saldırı” olarak nitelendiğini yazdı.

Haberde, AB’nin Türk dönerini tescil etme kararı alması halinde Almanya’daki dönercilerin tariflerini değiştirmeleri gerekeceği ya da kendi dönerlerine başka isim vermek zorunda kalacağı ifade edildi.

Almanya başta olmak üzere Avrupa’da döner en popüler yiyecek olarak öne çıkıyor. Almanya genelinde ise 15 binden fazla döner dükkanı var. Artan döner fiyatları geçen aylarda Alman Meclisi’nde gündem olmuştu.

Son olarak Berlin merkezli Alman Kebapçılar Birliği, Türkiye’nin AB’ye yaptığı tescil başvurusuna itiraz ederek Gıda ve Tarım Bakanlığı’na bu duruma müdahale etme çağrısında bulundu.

Almanya’daki dönerciler, ülkede dönerin Türk dönerinden farklı olduğuna ve farklı bir kültürel geleneği yansıttığına dikkat çekiyor. Türkiye’nin tescil başvurusu, yıllık 7 milyar Euro büyüklüğündeki Avrupa döner pazarında da tartışmalara yol açıyor.

Avrupalı dönerciler, dönere standart getirilmesinden rahatsız. Türkiye’nin döner hamlesi Yunanistan’da da tepkilere neden olmuştu. Bazı kesimler Türkiye’yi “döneri tekeline almaya çalışmakla” eleştiriyor.

İtiraz tarihi 24 Temmuz’da sona eriyor Londra merkezli sektörün ticari kuruluşu Kebab Alliance Direktörü İbrahim Doğuş, İngiltere Çevre, Gıda ve Köy İşleri Departmanı’nın kendilerine ulaşarak, Türkiye’nin yaptığı başvuruya itiraz hakkı bulunduğunu söyledi. Başvuruya itiraz için son tarihin 24/7/2024 olduğunu belirten Doğuş, döner üreticisi, ihracatçısı veya perakendecilerin Kebab Alliance’la irtibata geçmesini istedi.

Gıda ve Tarım Bakanlığı Defra’dan, Kebab Alliance’a gelen bilgilendirme mektubu

İngilizcesi

I am writing to you from the Geographical Indications Policy team in Defra. We are responsible for the delivery of Geographical Indications protections (registrations, producer control and enforcement) across the UK. We have been informed by the European Commission that they have received an application from Turkey for the registration of “Doner” to be protected as a Traditional Speciality Guaranteed (TSG) under the EU Geographical Indications Scheme. EURLex – 52024XC02873 – EN – EUR-Lex (europa.eu)

If registered, this would mean that only products made in accordance with the product specification (and periodically verified as compliant) could be sold as “Doner” in the EU and NI, and EU/ NI retailers of product under that name would have to comply with additional labelling rules.

The EU registration process affords those who would be affected by the registration (whether in the EU/NI or outside) a right to object. The deadline for raising an objection to the application is 24/7/2024 and Defra are keen to understand whether there are any UK based producers, exporters or retailers of “Doner” who would be affected and whether they intend to object.

Türkçesi

Sevgili İbrahim,

Size, Çevre, Gıda ve Tarım Bakanlığı’nın (Defra) Coğrafi İşaret Politikaları ekibinden yazıyorum. Ekibimiz, Birleşik Krallık genelinde Coğrafi İşaretlerin korunmasını (tescil, üretici kontrolü ve uygulama) sağlamakla sorumludur.Avrupa Komisyonu, dönerin, AB Coğrafi İşaretler Şeması kapsamında, Geleneksel Ürün Adı olarak koruma altına alınması için Türkiye tarafından başvuruda bulunulduğunu tarafımıza iletti. Tescilin gerçekleşmesi halinde, sadece ürün tarifine uyan (ve belli aralıklarla uygunluğu doğrulanan) gıdalar, AB ve Kuzey İrlanda’da “Döner” adı altında satılabilecek.

Ayrıca, AB ve Kuzey İrlanda’da bu isim altında ürün satışı yapan satıcıların, ek olarak etiketleme kurallarına da uyması gerekecek. AB’deki tescil sürecinde, bu durumdan etkilenecek olanlara (AB ve Kuzey İrlanda’da bulunsa da bulunmasa da) itiraz etme hakkı tanınıyor. İtirazda bulunmak için son tarih, 24/7/2024 olarak belirlendi. Defra, Birleşik Krallık’ta bu durumdan etkilenecek ve itiraz etme niyetinde olan döner üreticileri, ihracatçıları ya da satıcıları bulunup bulunmadığını öğrenmek istiyor.

 

Megan Lawson (she/her) Geographical Indications Team | Policy Advisor| Agri-Food Chain Directorate| Department for Environment, Food and Rural Affairs

Telephone: 02030253805 |

Mobile: 07386689667 |

Megan.Lawson@defra.gov.uk |

2 Marsham Street | London | SW1P 4DF

 

Kebab Alliance is the voice of the Kebab Industry in the UK and was created in November 2022