30/10/2024 14.35- Güncellendi
Sermaye harcamaları için daha fazla borçlanmaya izin verecek mali kurallarında bir değişiklik yaptığını doğrulayan Reeves, Hükümetin günlük harcamaları finanse etmek için borçlanmayacağını kaydetti. Reeves, gelecek yıl her hükümet departmanına %2 verimlilik, etkinlik ve tasarruf hedefi belirledi; bu hedef, daha verimli olmak ve departmanları birleştirmek için teknoloji kullanarak gerçekleştirilecek. Reeves, “Bir bütçede 14 yıllık zararı düzeltemeyiz. Ekonomik büyüme, Parlamento süresince misyonumuzdur” ifadelerini kullandı.
Maliye Bakanı, 30 Ekim’deki ilk bütçesinde yeni bir “yatırım” borç kuralı getireceğini doğruladı; bu karar, uzun vadeli sermaye harcama projelerini finanse etmek için 50 milyar pounddan fazla borçlanma alanının serbest bırakılmasını sağlayacak.
Ancak Rachel Reeves, mali kurallarını değiştirdikten sonra hükümetin “vergi indirimlerini finanse etmek için borçlanmayacağı” konusunda finansal piyasalara güven vermek için bütçede on milyarlarca poundluk bir alan oluşturacak.
Borç kuralı değişikliği hakkındaki spekülasyonlar, Perşembe günü devlet borçlanma maliyetlerinde küçük bir artışa neden oldu. Yatırımcılar, Hazine’nin borçlanma miktarındaki artışın devlet tahvillerinin değerini düşürebileceğinden endişe ediyor. Referans on yıllık tahvillerin getirisi 1 baz puan artarak %4.21’e yükselirken, pound dolar karşısında %0.3 değer kazanarak 1.29 dolara çıktı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) yıllık toplantısının kulisinde konuşan Reeves, “Bütçe açıklamalarında borç ölçüm şeklimizi değiştireceğimizi onaylayabilirim. Bu Parlamento döneminde borcun ekonomimizin payı olarak düşmesini sağlayacağız, ancak yatırım kuralında yapacağımız değişiklikler, ülkemize ve vergi mükelleflerimize uzun vadeli getiri sağlayacak şeylere yatırım yapmak için para serbest bırakacaktır” dedi.
Hazine kaynakları, Reeves’in yeni mali kuralı olarak GSYİH’nin yüzdesi olarak kamu sektörünün net mali yükümlülüklerini hedef alacağını belirtti. Mali Araştırmalar Enstitüsü’nden gelen tahminlere göre, bu değişikliğin, Reeves için 53 milyar pound serbest bırakacağı, öne sürülüyor. Mevcut borç kuralı, hükümetin Bütçe Sorumluluğu Ofisi tarafından yapılan tahminlerin beşinci yılında kamu sektörü borcunu azaltmasını gerektiriyor.
Yeni kuralın sıkı “koruma önlemleri” tarafından yönetileceğini belirten Maliye Bakanı, ek borçlanmanın kamu sektörü maaş anlaşmalarını finanse etmek veya hükümetin günlük işleyişini desteklemek için kullanılmayacağını söyledi. Reeves, “mevcut tüm alanı kullanmayacağını” ve hükümetin borcun önümüzdeki beş yıl içinde düşmesini sağlamak ve yatırımcılara güven vermek için “önemli” bir mali yastık tutacağını ifade etti. Analistler, hükümetin 30 milyar pounddan fazla alanı korumak için 25 milyar pounda kadar borçlanabileceğini öne sürdü.
Hükümet ayrıca, günlük harcamaları gelirle dengelemeyi hedefleyen bir “istikrar kuralı” ile de bağlı olacak. Reeves, “Piyasalardaki insanların önümüzdeki hafta göreceği şeyin, harcamalar üzerinde gerçek bir kısıtlama getiren çok sıkı bir kural olmasını umuyorum. Bu yatırım, günlük harcamaları veya vergi indirimlerini finanse etmek için değildir” dedi.
The Times’ın haberine göre değişikliğin, hükümetin temiz enerji teknolojileri, eğitim ve fiziksel altyapı gibi yatırım projelerine harcamak için borçlanmasına olanak tanıması planlanıyor.
Reeves, değişikliğin IMF tarafından memnuniyetle karşılandığını, IMF’nin bu hafta hükümete, defterleri dengelemeye çalışırken yatırım harcamalarını kesmemesi konusunda uyarıda bulunduğunu söyledi. Maliye Bakani, mevcut sermaye harcamalarının önümüzdeki beş yıl içinde GSYİH’nin %2.5’ten %1.7’ye düşme eğiliminde olduğunu belirterek, düşen yatırım harcamaları trendini tersine çevirmek istediğini ifade etti. Bu durum, Muhafazakar harcama planlarına dayanıyor.
Reeves, “Eğer bu yolda devam edersek, bir gerileme yolunu benimseyeceğiz. Şu anda Britanya siyaseti için gerçek tartışma, yatırımın yanında mı yoksa gerilemenin yanında mı olduğunuzdur. Kamu sektörü net yatırımlarının ekonomimizin payı içindeki düşüşlerini böyle bir şekilde görmek istemiyorum. Mevcut mali kurallarımız altında, o yoldan dönmemiz mümkün olmayacaktır” dedi.