Kafkas Londra Cemiyeti, 155 yıl önce Çarlık Rusya tarafından sürgüne gönderilen ve büyük çoğunluğu açlık ve susuzluktan ölen 1864 sürgünlerini andı. Çerkesler 21 Mayıs 1864’te Çarlık Rusyası tarafından soykırıma uğramış ve yurtları Kafkasya’dan Anadolu’ya sürgün edilmişti. Günümüzde dünya üzerinde ‘Çerkes soykırımını’ tanıyan tek ülke Gürcistan. Türkiye’de ise 21 Mayıs ‘yas günü’ olarak anılıyor.
Şehir merkezindeki Waterloo Place’de, Regent Street ve Pall Alışveriş Merkezi’nin kavşağında Kafkas Kırım Anıtı önünde düzenlenen törende saygı duruşunda bulunulduktan sonra, konuşma yapıldı, Çerkes soykırımının tanınması istendi. Soykırımın tanınması yönünde talepler dile getirildi, sürgünde hayatını kaybedenler için dua okundu. 1864 yılında yaşanan sürgünü ve soykırımı protesto eden Çerkesler zaman zaman sloganlar attı. Ardından topluca St James’s Parkı’na geçildi. Burada da yapılan konuşmalar ardından St James Parkı’ndaki göle ölenler anısına çiçekler bırakıldı.
Grup adına yapılan açıklamada, “21 Mayıs 1864, sembolik olarak Çerkes Soykırımını Anma yıldönümü nedeniyle bugün Kafkas Kırımı Anıtı önünde saygı duruşunda bulunuldu. Konuşmalar yapıldıktan sonra savaşta ölenler ve soykırımına maruz kalan Çerkezler için dua edilerek bu etkinlik gerçekleştirildi. Çerkesler, Türkiye’ye 150 yıl önce geldiler. Osmanlı İmparatorluğu zamanında hem askeri güç olarak önemli bir yer teşkil ettiler, hem de sarayda padişaha yakın çevrelerde yer aldılar. Büyük çoğunlukta Osmanlı padişahlarının anneleri, eşleri, çocukları çerkes kökenli olup, genellikle Çerkes kültürüyle yetiştirildiler. Çerkeslerin, iki yıl önce maruz kaldığımız darbenin önlenmesinde çok önemli rolleri oldu. Hem resmi hem de sivil örgüt içerisinde sağlam durdular. Türkiye’yi teslim etmediler. Çerkesler topluma ve yerleştikleri toprağa her zaman sadıktırlar. Ürdün’de Kraliyet çevresi, Çerkeslerden oluşur. Önemli bir konumları vardır. Şu an Suriye, Libya, Lübnan ve İsrail, Amerika, Kanada ve Kosova’da yaygın bir halde Çerkes soydaşlarımız yaşamaktadır. Çerkes diasporasının büyük bir kısmı Türkiye’dedir. Bu rakam 3 milyone yakındır. Kafkasya’da 155 yıl yıl önce gerçekleştirlen soykırımında halkın yüzde 95’i topraklarını terk etmek zorunda kaldı Şu an oradaki nüfus 1 milyon civarındadır. Kafkasya ve diğer Rus Cumhuriyetleri de dahil olmak üzere. Çerkesler at kültürüyle: ata binicilik, at yetiştiriciliği ve aile düzeniyle tanınmış bir millettir. Önemli bir söz vardır Çerkezler’de: ‘Candan önce onur gelir.’‘ Çerkezler’de, ‘onur’, ‘şeref’, ‘hasiyet’ çok önemlidir.
ÇERKES SÜRGÜNÜ NEDİR?
Kafkasya’da yüz yıldan uzun süren Rus-Çerkes Savaşları 21 Mayıs 1864 tarihinde sona erdi. Ancak bu tarih Çerkesler için de ‘sonun başlangıcı’ oldu. Çarlık Rusyası, savaşı kaybeden Çerkesleri sürgüne tabi tuttu. Resmi olmayan rakamlara göre yaklaşık 1,5 milyon kişi, Rusya’nın çeşitli liman kentlerinden toplu halde Osmanlı topraklarına sürüldü.Yol şartlarının çok ağır olmasının yanı sıra salgın hastalıklar ve açlık, yine resmi olmayan kaynaklara göre 400 bin ila 500 bin kişinin hayatına mal oldu.