13 Ocak 2024
https://www.youtube.com/watch?v=UUiN_GHePcY
Postane skandalı soruşturmasından öğrenilen on şey; Yöneticiler, masum alt posta müdürlerinin “peşine düşerken” Horizon BT sistemindeki hataları görmezden geldi.
Bu hafta, ITV dizisi Mr Bates vs The Post Office’in yayınlanmasından bu yana Postane soruşturmasının ilk günleri yaşandı. Dokuz alt posta müdürü hakkında yürütülen cezai soruşturmada görev alan eski Posta Ofisi müfettişi Stephen Bradshaw Perşembe günü ifade verdi.
Cuma günü ise soruşturma kapsamında Burges Salmon şirketinin ortağı ve Postaneyi temsil eden avukat Chris Jackson dinlendi.
The Times’ta yer alan habere göre, bu hafta duruşmalardan on önemli şey öğrenildi
- Bradshaw 2010 yılında Horizon ile ilgili sorunları biliyordu
Avukatlar Bradshaw’a hatalı Horizon sisteminde sorunlar olduğunu ne zamandan öğrendiğini sordu. Edward Henry KC, Bradshaw ve güvenlik departmanının “Horizon’un başından beri çalışmadığı bilgisine boğulduğunu” söyledi. Henry, posta müdürlerinden Ulusal İş Destek Merkezi’ndeki (NBSC) yardım masasına “binlerce ızdıraplı ve şaşkın çağrı” geldiğini söyledi. Bradshaw ve departmanının “Horizon’un çalıştığına dair anlatıya uymayan her şeyi görmezden geldiğini” de sözlerine ekledi. Bradshaw soruşturmaya 2010 yılında Horizon sistemiyle ilgili sorunlara dair raporlardan haberdar olduğunu söyledi ancak “teknik açıdan kafası çalışmadığını” ve kendisini “küçük bir dişli” olarak nitelendirdiğini ekledi.
- Bradshaw’un tanık ifadelerinin bir kısmı kendisi tarafından yazılmamış
Bradshaw sorgulama sırasında, soruşturmaya sunulan bazı tanık ifadelerinin kendisi tarafından yazılmadığını kabul etti’ Postanenin Horizon IT sistemine olan “mutlak güvenini” beyan eden ve kendisi tarafından imzalanan bir ifadenin Cartwright King Solicitors tarafından yazıldığını ve “geriye dönüp baktığında” bunu daha önce açıklaması gerektiğini söyledi. Bradshaw, “Bu açıklamayı ben yazmadım – Cartwright King tarafından bize bunu yazmamız söylendi. Geriye dönüp baktığımızda muhtemelen ‘Bunlar benim sözlerim değil’ şeklinde başka bir satır daha olmalıydı” dedi.
Soruşturma başkanı Sir Wyn Williams’ın araya girerek Bradshaw’a yönelttiği, “bu şekilde bir ifadenin muhtemelen başka vakalarda güvenlik ekibinin diğer üyeleri tarafından da yapıldığını” söyleyip söylemediğini sorusunu: “Sayılır” diye cevapladı.
- Müdire yardımcısına Horizon’u suçlamaması şartıyla savunma teklif edildi
Soruşturmada, Horizon sisteminin iyi çalıştığını kabul etmesi halinde suçunu itiraf edebileceği söylenen bir posta müdür yardımcısının hikayesi anlatıldı. Soruşturmanın avukatı Julian Blake, Bradshaw’a Posta Ofisi’nin Horizon’un çalıştığını kabul etmesi koşuluyla bir posta müdürüne savunma teklif etmesinin olağandışı olup olmadığını sordu. Bradshaw; “Bunun gerçekleştiğine inanıyorum” dedi. Ancak, bunun üzerinde çalıştığı bir davada gerçekleşip gerçekleşmediğini teyit etmedi. Soruşturmada, ertelenmiş hapis cezası alan Cumbrialı posta müdiresi Katherine McQue’nun davası da ele alındı. Horizon’da yanlış bir şey olmadığını kabul ettikten sonra dolandırıcılık suçunu kabul etti.
Williams, duruşmayı yarıda kesti ve Bradshaw’a, “Postanenin, Horizon’u suçlamadığınız sürece savunmanızı kabul edeceğimizi söylemesinin uygun olduğunu düşünüyor musunuz?” diye sordu. Bradshaw “Muhtemelen hayır” diye cevap verdi.
- Zorbalık ve ‘mafya gangsterleri’ gibi davranma suçlamaları
Avukatlar Perşembe günü soruşturmada Bradshaw’un soruşturma altındaki postacıları sorgularken zorba ve tehditkar bir dil kullandığını söyledi. Jacqueline McDonald adlı bir posta müdiresi, 50.000 sterlinlik eksik iddiasıyla ilgili soruşturma sırasında Bradshaw tarafından “zorbalığa uğradığını” iddia etti. Postane müfettişi, kendisinin ve meslektaşlarının “tehdit ve yalanlarla alt posta müdürlerinden ödül” toplamak isteyen “mafya gangsterleri gibi davrandıkları” iddialarını reddetti.
Eski posta müdiresi Shazia Saddiq’i temsil eden avukat Christopher Jacobs, Bradshaw tarafından “takip edildiğini” söyledi. Soruşturmada okunan tutanaklara göre Bradshaw’un bir telefon görüşmesinde Saddiq’e “kaltak” dediği ve başka bir posta müdiresine de “bir sürü yalan” söylediğini söylediği iddia ediliyor. Blake, kullanılan dilin “1970’lerin televizyon dedektiflik programlarında” duyulabilecek türden olduğunu söyledi ve Bradshaw’a sordu: “Bu ifade uygun muydu?”
Soruşturmada Bradshaw ve güvenlik ekibindeki meslektaşlarının bir Postane çalışanının evinin aranması olayına karıştıkları iddia edildi.
- Engelli postane müdiresi görüşme için çağrıldığında sandalye verilmedi
Soruşturma da, büyük ölçüde Bradshaw’un kendisine davranış biçiminden kaynaklandığı iddia edilen “sakatlayıcı anksiyete ve depresyon” yaşayan Merseyside’lı postane müdiresi Rita Threlfall’un hikayesini dinlendi. Tekerlekli sandalye kullanan Threlfall, 2010 yılında Bradshaw ile mülakat yapmak üzere bir araya gelmiş ve bu görüşmede bir sandalye istemişti. Ancak kendisine sandalye verilmediği için merdivenlerde oturmak zorunda kaldı. Soruşturma da, Threlfall’un mülakatının tekerlekli sandalye erişimi olmayan üst katta yapıldığını, bu nedenle “küçük bir koli asansörüne” yerleştirildiği duyuldu. Threlfall’un avukatı Jacobs, yaşananların Threlfall’u “sarstığını” ve “bu soruşturmada ifade veremeyecek kadar travmatize olduğunu” söyledi.
- Bradshaw’ın ev araması sırasında polisi aramakla tehdit ettiği iddia edildi
Postane çalışanının tanık ifadesini okuyan Blake, Bradshaw ve bir iş arkadaşının çalışanın evine girdiğini ve daha sonra çalışandan formları imzalamasının istendiğini söyledi. Soruşturmada okunan ifade şu şekilde: “Bradshaw, eğer izin vermezsem beni tutuklayıp gözaltına alacak polisi arayacaklarını ve döşeme tahtalarını kazıp kaldırarak evimi mahvedeceklerini söyleyerek beni tehdit etti.” Blake daha sonra , Bradshaw’un evin dışında bekleyen başka bir meslektaşını aradığını ve Postane çalışanının “evinin ve arabasının tamamen arandığını” söyledi.
- Bir Postane avukatı, belge açıklamalarında yaşanan gecikmeler için özür diledi
Cuma günü yapılan soruşturmada Postane’nin yasal temsilcisi, soruşturma boyunca belgelerin ifşa edilmesindeki çeşitli başarısızlıkların ardından “derin güvensizliği” anladıklarını söyledi. Chris Jackson soruşturmaya, Postanenin kendisinden “mevcut durum için özürlerini iletmesini” istediğini söyledi. Postane, soruşturma boyunca belgeleri kamu soruşturmasına açıklamamakla eleştirildi. En son gecikme geçen yıl Kasım ayında Postane’nin Horizon’un arkasındaki Fujitsu teknoloji uzmanı Gareth Jenkins’in ifade vermesinden önceki akşam 3.045 belgeyi açıklamasıyla yaşandı.
- Soruşturma avukatlarına, Postane’nin yeni olarak işaretlediği materyallerin kopyaları verildi
Belgelerin açıklanmasındaki gecikmelerin yanı sıra, soruşturmaya Postane tarafından üretilen “önemli hacimlerdeki” belgelerin mükerrer oldukları halde nasıl yeni materyal olarak işaretlendikleri de anlatıldı. Soruşturmaya, 5 Ocak tarihinde Postane’nin yasal temsilcileri olan Herbert Smith Freehills’in soruşturma avukatlarıyla temasa geçerek 942 belgenin daha keşfedildiğini söylediği aktarıldı. Geçen hafta açıklanan 942 belgeden 420’sinin mükerrer olduğu ortaya çıktı. Soruşturmanın baş avukatı Jason Beer KC’nin mükerrer belgelerin neden gönderildiği sorusuna Jackson; “Bilmiyorum” şeklinde yanıt verdi.
Beer, soruşturma öncesinde yapılan çok sayıda açıklama ve yazışmayı “kaotik” olarak nitelendirdi. Mükerrer belgeler daha önce de soruşturmada gecikmelere ve sorunlara neden olmuştu. Beer bir keresinde aynı belgeden on kopya, başka bir keresinde de “daha önce 50 kez” gönderilmiş bir belge aldığını söyledi.
- Paula Vennells’in Whatsapp mesajları soruşturmaya teslim edilmedi
Soruşturmada, aralarında eski genel müdür Paula Vennells’in de bulunduğu Postane yöneticilerinin WhatsApp mesajlarını kamu soruşturmasına sunmadıkları belirtildi. Jackson’a insanların telefonlarından neden veri toplanmadığı soruldu. Soruşturmaya, Postane yöneticilerinin WhatsApp’ı “idari” amaçlarla kullandıklarını ve “önemli” tartışmalar yapmadıklarını söyledi. Jackson, mesajlaşma uygulamasının bir toplantı zamanının ayarlanması gibi senaryolarda kullanıldığını da sözlerine ekledi. Beer, “Postanede hiç kimsenin Horizon ile ilgili önemli konuları tartışmak için WhatsApp kullanmamasının” kamuoyu için sürpriz olacağını söyledi.
- Postane, Yüksek Mahkeme’ye ‘yanlış’ bilgi vermekle suçlandı
Soruşturmayı yürüten bir avukat, Postane’nin Yüksek Mahkeme’ye “yanlış” bilgi verdiğini iddia etti. Soruşturma kapsamında Beer’in, 2019 yılında 555 posta müdürü tarafından açılan bir grup davası için Yüksek Mahkeme’ye sunulan elektronik bilgilendirme anketinde bir dizi yanlışlık olduğu yönündeki suçlamaları dinlendi. Womble Bond Dickinson’ın ortaklarından Andrew Parsons tarafından imzalanan bir doğruluk beyanında, elektronik bilgilendirme anketinde yer alan bilgilerin ya aşırı basitleştirildiği ya da yanlış olduğu belirtildi. Beer tarafından Yüksek Mahkeme’ye ve davacılara verilen bilgilerin yanlış olup olmadığı sorulduğunda Jackson soruşturmaya şunları söyledi “Şu anda bilinenlerle, evet.”