Londra’nın her yeri ULEZ

Bu yazı 7 Eylül 2023 tarihinde yayınlanmıştır

Dostlar Londra’da “Düşük Emisyon Bölge – Ultra LowEmissionZone (ULEZ)” genişledi. ULEZ artık 29 Ağustos 2023’ten itibaren Londra’nın tüm ilçelerini kapsadı. Eğer aracınız emisyon standartlarını karşılamıyorsa günlük £12,50 ödemek zorundasınız. Buna ULEZ sakinleri de dahildir. Ancak araç park halindeyse ve kullanmıyorsanız ULEZ ücretini ödemenize gerek yok.

29 Ağustos’ta 10 numara’daki Başbakanlık’ın önünde, ULEZ’e karşı protestolar yapıldı. Özellikle Londra Belediye Başkanı Sadık Khan’ı hedef alan protestolarda; “Hava sorunu yok, kirli başkan sorunu var”, “Khan, parası olanın havayı kirletebileceğini söylüyor” pankartları açıldı ve Khan’ın görevden alınması istendi.

Londra Belediyesi ise ULEZ’in eski tip araçların yol açtığı sera gazı emisyonuna karşı bir mücadele olduğunu, emisyon değerlerini düşürmek isteyen diğer bölgeleri de destekleyeceklerini duyurdu. ULEZ uygulamasını eleştirenler ise ULEZ’de araç kullanmak için getirilen 12,5 sterlinin zenginlere dokunmayacağını belirterek parası olanın havayı kirletmesinin adil olmadığını öne sürüyorlar.

Ayrıca ULEZ’in daha eski otomobile sahip düşük gelirlileri mağdur ettiği de dile getiriliyor. Londralıların bir kısmı, standartlara uymayan eski araçları maddi durumu iyi olmayan insanların kullandığını ve bu kararın fakir halk üzerinden para kazanma projesi olduğunu belirtiyor. Londra’nın dışında yer alan Uxbridge’te yaşayanlar, ULEZ’den kazanılacak paranın aslında büyük şirketlerden alınması gerektiğini savunuyor ve hava kirliliğinden bahsedildiğinde 12,5 sterlinin öneminin olmadığını vurguluyor.

Guardian’a konuşan 52 yaşındaki Yeşiller Partisi destekçisi Matthew Marsh ise büyük ölçüde çevre projelerinden yana, ancak ULEZ’e verdiği destek en iyi ihtimalle geçici. Marsh, “Proje kağıt üzerinde kötü değil, ancak yaşam maliyeti krizi yaşadığımız şu an doğru zaman değil. Şu anda bence yaydıkları kirlilik nedeniyle Heathrow Havaalanı’na da daha fazla odaklanmaları gerekiyor; ancak her zamanki gibi maliyetler büyük kirleticilerden ziyade sıradan insanlara düşüyor” diyor.

Daha önce de yazmıştım ULEZ’e en çok sevinenin yıllarca doğayı kirleten araba tekelleri ve tüketici (araç) kredisi verecek bankalar olduğunu sanıyorum. Londralılar borç harç aracını yenilemek zorunda kalacaklar. Bunun yerine toplu ulaşımı bedava yapsaydınız o zaman yolların özel araçlardan boşaldığını görecektiniz. İsterseniz 1 hafta deneyin efemmm…

***

British Museum’daki eserlerimiz iade edilsin! Milyonlarca eserin sergilendiği British Museum’dan yaklaşık 2 bin parçanın çalındığı düşünülüyor. British Museum’un envanterindeki dünya mirası eserlerin çalınması sonrası birçok ülkeden müzeye “Eserlerimizi geri verin” çağrısı yükseliyor. BBC’ye göre; “Çin’in Twitterı'” olarak bilinen Weibo’da geçen hafta en çok konuşulan konulardan biri bu hırsızlık olayı oldu.

Binlerce kullanıcı Çin topraklarından götürülen eserlerin iadesi için çağrı yaptı. Global Times’da yer alan yazıda, British Museum’daki Çin’e ait tüm kültürel eserlerini “ücretsiz” olarak geri verilmesi istendi. BBC konu hakkında yorum almak için British Museum’a ulaştı ancak henüz bir yanıt alamadı. Yunan hükümeti Elgin Mermerleri olarak bilinen heykellerin iadesi çağrısını bu hafta tekrarladı. Yunanistan Kültür Bakanı Lina Mendoni, hırsızlık olayının, “Elgin Mermerleri’nin kesin iadesine yönelik kalıcı ve adil talebi” güçlendirdiğini savunan bir açıklama yaptı. Nijeryalı yetkililer de benzer şekilde Benin Bronzları’nın iade edilmesi çağrısında bulundu.

Ya Türkiye’den Anadolu topraklarından çalınıp British Museum’a getirilen eserler? “Türkiye’nin de çalınan eserlerin iadesi için bu koroya katılmalı” derim. Antalya’dan kaçırılan Halikarnas Mozolesi, Nereidler Anıtı (Ksanthos), Bodrum’dan kaçırılan Artemis ve Mausolos heykelleri, Adıyaman’dan kaçırılan Samsat Steli, Zeugma mozikleri, Hitit kabartmaları, binlerce mezar taşı, lahit, sunak, heykelcikler, gözyaşı ve parfüm şişeleri, yüzük, takı ve paralar…

Nam-ı diğer Halikarnas balıkçısı şair Cevat Şakir, Kraliçe’ye bir mektup yazarak “Halikarnas Mozolesi’nin güzelliği ve yeri, Bodrum’un mavi göğü ve parlayan ışıkları altındadır. British Museum müzesinin karanlık salonlarına yakışmamakta, bu nedenle geri getirilmeli, yerine konmalıdır” der. Müze müdürü de “Hakikaten böyle bir sanat şaheserinin masmavi bir gök ve ışık altında daha da kıymet kazanacağı kararını verdik. Bu nedenle Halikarnas Mozolesi’nin bulunduğu salonun duvarlarını maviye boyatıyor ve ilave projektörlerle aydınlatıyoruz!” diye yanıtlar. Çalınan eserlerin tutulması uluslararası hukuka da aykırıdır. Lâmı cimi yok biz eserlerimizi istiyoruz. Hemen şimdi efemmm!