Çocuk dünyaya geldiğinde ilk önce anne-babasıyla iletişim kurar. Anne-babanın çocuğa olan sevgisi, ilgisi, gözlemlemesi, ihtiyaçlarını karşılaması onu bir birey haline getirecektir.
Çocuk her gelişim döneminde farklı gereksinimlere sahiptir. Bunların önemli bir bölümü aile tarafından karşılanır. Gereksinimleri karşılanmayan çocuk sağlıksız büyür. Kişilik gelişimi yaşam boyu süren, genetik ve çevresel faktörlere bağlı olarak şekillenen bir olgu olsa da, çocukluk dönemi kişiliğin gelişmesi ve şekillenmesi açısından çok önemlidir..
Bir başka ifade ile çocukluk dönemi, gömleğin ilk düğmesidir. İlk düğme yanlış iliklendiğinde, sonrakilerde hep yanlış gidecektir. İnsan hayatında her dönem karşılanması gereken psikolojik ve fizyolojik ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçlar karşılanmadığında, sonraki dönemlerde çeşitli sıkıntılara sebep olur.
Anne – Babaların , Davranışlarını Etkileyen Başlıca Sebepler:
Anne ve babanın kendi çocukluk yıllarındaki yaşantıları,
• Ailedeki çocuk sayısı, • Aile içinde eşler arasındaki ilişkinin niteliği.
• Toplumun kültürel değerleri,
• Ailenin sosyal-ekonomik durumu, Aşırı Otoriter Sert Tutum:
• Sürekli eleştirme, çocuğa olur, olmaz yasaklar koyma ve yaşanmaz kurallar ile çocuğu yetiştirme,
• Şiddet içeren söz ve fiiller,
• Çocukda iyi yönleri değil olumsuz yönleri ortaya çıkarma,
• Evde söz hakkı, özgürlük ve otorite bütünüyle anne babadadır, çocuğa söz hakkı tanınmaz. Bu tarz yaklaşımın sonucu olarak:
• Stresli, tedirgin çocuklardır. Kendine olan güveni hemen hemen yok gibidir
• Sessiz, çekingen başkalarının etkisinde kolayca kalabilen çocuklardır
• Sürekli eleştirildiği için aşağılık duygusu geliştirebilir
• Dıştan denetimlidirler. Kendi başlarına karar veremezler dışarıdan birilerinin onu yönlendirmesini beklerler.
• Tam tersi çocuk isyankarda olabilir Aşırı verici, koruyucu ve aşırı sevgi:
• Aile çocuğu sevgiye boğar,
• Aşırı koruyucu ve kollayıcıdır.
• Hiç bir isteği geri çevrilmez, sürekli kol-kanat gerilir.
• Onun adına kararlar verilir, çocuk için en doğrusunu anne baba bilir.
• Aile tarafından çocuğun her çağrısına cevap verilir
• Ağlamasın, üşümesin, hasta olmasın, yorulup incinmesin, mikrop kapmasın diye aile üyeleri ellerinden gelen tüm gayreti gösterir. Bu tarz yaklaşımın sonucu olarak :
• Aşırı bağımlı, özgüveni gelişmemiştir
• Sosyal gelişimi zedelenir
• Toplum tarafından kabulü zorlaşır
• Kendini gruba kabul ettirmek için isyankar olabilir
• Tek başına kararlar alamaz Sevgi Yokluğunda İse:
• Çocukta kendine ve çevreye karşı güvensizlik ve olumsuz duygular gelişir.
• Utangaç, içekapanık, özgüvensiz davranışlar sergiler. Kendisi de çevresine karşı sevgisiz ve acımasız olur.
Yazının ikinci bölümü için tıklayınız