Arkeolojik keşif; Hannibal’ın, Pireneler yolculuğuna dair ipuçları veriyor

20 Mayıs 2024

Kazılan bir Pirene yerleşimi, Kartacalı komutanın MÖ 218’de ordusu ve 40 filiyle dağ silsilesinden geçişini saptayabilir.

Romalı şair Juvenal, Hannibal’in “İspanya’yı imparatorluğuna eklediğini ve ardından Pireneler’i aştığını” yazdı. Ancak Kartacalı komutanın 40 savaş fili ve 25.000 kişilik ordusuyla birlikte bu sıradağları nereden ve nasıl geçtiği hâlâ gizemini koruyor.

Livy’nin Kitap 21’indeki tasvir sayesinde, Hannibal’ın ordusunun antik savaşın en büyük başarılarından biri olan Alpler’i geçerken izlediği rotaya ilişkin ipuçları çok ama antik kaynaklar onun Pirene yolunu göstermiyor. Ancak yeni bir arkeolojik keşif, Livy’nin MÖ 218’de kamp kurduğunu bildirdiği dağların üzerinden geçerek, bugünkü Fransa’nın Elne şehrine ulaştığı rotayı kesin olarak belirleyebilir.

İspanya’nın Katalonya bölgesinin kuzeyindeki Bellver de Cerdanya’da bulunan Tossal de Baltarga’da yapılan son kazılar, Hannibal’ın kuvvetlerinin geçerken bölgedeki stratejik bir yerleşimi yok etmiş olabileceğini düşündürüyor. Frontiers in Environmental Archaeology dergisinde yayınlanan bir makaleye göre, binanın kömürleşmiş kalıntıları, yetiştirdikleri hayvanlardan pişirdikleri yemeklere, yaptıkları kumaşlara ve sahip oldukları hazinelere kadar köyün ayrıntılarını ortaya çıkarırken, aynı zamanda bir saldırıya dair kanıtlar da sunuyor.

Araştırmanın baş yazarı Dr. Oriol Olesti, “Tossal de Baltarga’nın yıkımı, Pireneler’in İkinci Pön Savaşı’na ve Hannibal’ın birliklerinin geçişine dahil olduğu MÖ 3. yüzyılın sonlarına doğru gerçekleşti. Bölgedeki şiddet olaylarının bu savaşla ilgili olması muhtemeldir. Genel yangın, kasıtlı ve çok etkili bir insan yapımı yıkıma işaret ediyor, alandaki tüm binalar küle dönmüş. İçlerinden birinde tamamen yanmış bir köpek bulduk” dedi.

Tossal de Baltarga, Cerdanya ve Segre nehri vadisini işgal eden ve yakınlardaki Castellot de Bolvir’de önemli bir yerleşime sahip olan bir İber halkı olan Ceretlerin bir tepe kalesiydi. Yanmış alanın savunma duvarları yokmuş gibi görünüyor ancak nehir ve ulaşım yolları mükemmel bir manzaraya sahipti.

Olesti; “Bu vadiler ekonomik ve stratejik açıdan önemli bölgelerdi. Hannibal’ın Pireneler’den geçerek yerel kabilelere, muhtemelen Ceretalılara karşı savaştığını biliyoruz. Bu sefere ait çok fazla arkeolojik kalıntı korunmuş değil. Tossal de Baltarga muhtemelen en iyi örneklerden biri” açıklamasında bulundu.

Hiçbir insan kalıntısı bulunmamasına rağmen, altı hayvan alevlerden kaçamadı: dört koyun, bir keçi ve bir at. Olesti, “Yaptığımız yeniden yapılandırma, ahırın kapısını açıp hayvanları kurtarmaya vakit kalmadan ani bir yıkıma işaret ediyor. Bu sadece beklenmedik bir yerel yangın olabilir, ancak gizli bir altın küpenin varlığı, yerel halkın bir tür tehdit, muhtemelen bir düşmanın gelişi beklentisine işaret ediyor. Ayrıca, küçük bir ahırda bu kadar çok hayvanın olması, tehlikenin yaklaştığını gördüklerini gösteriyor” dedi.

The Times’in haberine göre, klasik tarihçiler Polybius ve Livy’nin yazdıkları, 27 yaşındaki Hannibal’ın Akdeniz’in kontrolü için Kartaca ve Roma arasındaki önemli savaşlarda nasıl ön saflarda yer aldığını anlatıyor; İspanya’nın güneydoğusundaki Cartagena’da bulunan Qart Hadasht’taki kışlık karargâhından Roma’ya doğru yola çıktı. Hannibal, 50 kadar Afrika filinden bazılarını İber yarımadasında Romalılara karşı savaşması için kardeşi Hasdrubal’a verdi ve geri kalanını Pireneler’e ve Alpler’den İtalya’ya doğru ünlü geçişine götürdü. Fillerin sadece birkaçı yolculuktan sağ çıkabildi.

 

 

FOTO KAYNAK: https://www.linkedin.com/pulse/crossing-alps-hannibal-vs-federica-mary-manning/