4 milyon haneye 725 Sterlinlik yıllık gelir artışı geliyor

10 Temmuz 2025

İşsizlere verilen yardımlarda 1980’den bu yana en büyük kalıcı artışı içeren yasa tasarısı Parlamento’da ilerliyor.

Parlamento’da bir aşamayı daha geçen yasa tasarısıyla, İngiltere genelinde yaklaşık 4 milyon hane yıllık ortalama 725 sterlinlik nakit gelir artışı elde edecek. Sosyal yardım sisteminde kapsamlı reformları içeren tasarı, “Değişim Planı”nın temel adımlarından birini oluşturuyor.

Yasa yürürlüğe girdiğinde, 25 yaş ve üzeri tek kişilik haneler için Evrensel Kredi’nin (Universal Credit) temel ödeneği, 2029/30 yılına kadar enflasyonun üzerinde kalıcı olarak artırılacak. Bu, 1980’den bu yana işsizlere yönelik ana yardım ödeneğinde yapılan en büyük reel artış olacak.

Sistemdeki dengesizlik gideriliyor

Evrensel Kredi tasarısı, temel ödenek ile sağlık ek ödeneği arasındaki dengesizliği gidererek iş gücünden uzaklaştıran “ters teşvikleri” ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Hükümet, sosyal yardım sisteminin insanları bağımlılığa sürüklediğini belirterek, sistemin daha adil hale getirileceğini duyurdu.

Tasarı, Avam Kamarası’ndan geçerek Lordlar Kamarası’na gönderildi. Onay sürecinin ardından Kraliyet Onayı’na sunulacak.

“Deneme hakkı” yasal güvenceye alınıyor

Engelli bireyler ve sağlık sorunları yaşayan vatandaşlara, işe başlama konusunda daha fazla hak tanınıyor. Yeni “Deneme Hakkı Garantisi” ile, işe dönmek isteyen bireyler, başarısız olmaları halinde tekrar değerlendirmeye alınma korkusu yaşamadan iş deneyimi kazanabilecek.

Çalışma ve Emeklilik Bakanı Liz Kendall konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:

“Bu reformlar, uzun yıllardır insanları bağımlı bırakan bir sistemi düzeltme ilkesine dayanıyor. Milyonlarca haneye ek destek verirken, engelli bireylere de güvenli biçimde iş dünyasına adım atma imkanı sunuyoruz. Bu düzenlemeler, insanların daha iyi bir geleceğe sahip olması için gerçek bir fırsat yaratıyor.”

200 bin kişi yeniden değerlendirmeye alınmayacak

Hayatı boyunca çalışamayacağı tespit edilen ve “Şiddetli Durum Kriteri”ne (Severe Conditions Criteria) uyan yaklaşık 200 bin kişi, Evrensel Kredi kapsamındaki sağlık değerlendirmelerine tabi tutulmayacak. Ayrıca yaşam sonu bakım (SREL) kapsamında olan kişiler ve mevcut sağlık yardımı alanların ödenekleri, 2026/27’den itibaren her yıl enflasyon oranında artırılacak.

Kişisel Bağımsızlık Ödemesi (PIP) sistemi de gözden geçiriliyor

Bakanlık, engelli bireylerle birlikte çalışarak Kişisel Bağımsızlık Ödemesi (PIP) değerlendirme sistemini yeniden tasarlayacak. Bu süreç, Engellilik Bakanı Stephen Timms liderliğinde yaz aylarında yürütülecek ve uzmanlardan, STK’lardan ve milletvekillerinden geri bildirim alınacak.

3,8 milyar sterlinlik istihdam desteği

Bu reformlar, sağlık sorunları yaşayan bireylerin istihdama katılımını teşvik etmek için 3,8 milyar sterlinlik ek destekle güçlendirilecek. “İşe Giden Yollar (Pathways to Work)” garantisi kapsamında, bireylere özel sağlık, eğitim ve istihdam programları hızla yaygınlaştırılacak.

Öne çıkan düzenlemeler:

• Evrensel Kredi temel ödeneği, önümüzdeki dört yıl boyunca enflasyonun üzerinde artırılacak.
• Sağlık ek ödeneği, yeni başvurular için 2026 Nisan’dan itibaren haftalık 50 sterline indirilecek.
• Ağır ve kalıcı hastalıklara sahip bireyler, yeniden değerlendirme sürecinden muaf tutulacak.
• Gençlere istihdam veya eğitim garantisi, “Get Britain Working” programı kapsamında yürürlüğe girecek.