2024 Bahar Bütçesi ‘benim param ve bütçem’ için ne anlama gelecek?

Hükümetin gelir vergisi oranlarından ziyade Ulusal Sigorta’da (NI) kesintiye gidebileceği bildirildi.

Üst düzey hükümet yetkilileri, Maliye Bakanı’nın, NI’den 2p daha kesinti yapmayı planladığını ret etmiyor.

Maliye Bakanı, ‘2023 Sonbahar Açıklamasında’ 27 milyon çalışan için Ocak ayında yürürlüğe giren 2p NI kesintisini duyurdu. Serbest meslek sahiplerinin NI oranları Nisan ayında düşecek.

Resolution Foundation düşünce kuruluşuna göre, gelir vergisinin ana oranının 1 penny düşürülmesi 7 milyar sterline mal olacak. Alternatif olarak hükümet, insanların vergi ödemeye başlamadan önce kazanabilecekleri miktardaki mevcut dondurmayı veya daha yüksek oranları iptal ederek benzer bir miktar harcayabilir.

Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Institute for Fiscal Studies (IFS) düşünce kuruluşu, hükümeti vergileri azaltmanın tehlikeleri konusunda uyardı.

Hükümet, Nisan ayından itibaren İngiltere’de ücretsiz çocuk bakım yerlerinin genişletileceğini duyurmuştu. Ocak ayında Maliye Bakanı mevcut çocuk yardımı kurallarının adil olmayabileceğini kabul etti.

Halihazırda, 50.000 £’dan fazla kazanan hak sahipleri, ailelerinin çocuk yardımının bir kısmını kaybediyor. Ancak, iki ebeveynin birlikte 50.000 £’dan fazla kazandığı bir aile, yardımın tamamını alabiliyor. Maliye Bakanı gelir eşiğini yükseltebilir.

Birleşik Krallık genelinde tek kullanımlık elektronik sigara yasağı ilan edildi. Hükümet yeni bir elektronik sigara vergisini de değerlendiriyor. Elektronik sigara ürünleri halihazırda katma değer vergisine (KDV) tabi  ancak tütünden farklı olarak ayrı bir vergi alınmıyor.

Akaryakıt vergisi 2011 yılından bu yana dondurulmuş durumda ve bunun devam etmesi bekleniyor.

Başbakanın ayrıca Mart 2024’te sona erecek olan litrede 5 penny yakıt vergisi indirimini de uzatması bekleniyor.

IFS, akaryakıt vergisinin dondurulmaya devam edilmesinin 2027-28 yıllarında 6 milyar sterline mal olacağını tahmin ediyor. Hazine, 2022’den bu yana akaryakıt vergisinin dondurulmasının sürücülere iki yılda yaklaşık 10 milyar sterlin ve ortalama bir sürücü için yaklaşık 200 sterlin tasarruf sağladığını söylüyor.

Hükümet, business sınıfı yolcular için Hava Yolcu Vergisini artırabilir. Ödenen miktar uçuş mesafesine ve bilet sınıfına göre değişiyor.

Hükümet ayrıca Birleşik Krallık’ta yaşayan ancak vergi amaçlı olarak asıl ikametgahları başka bir yerde olan kişiler tarafından kullanılan “non-dom” vergi statüsünü de kaldırabilir. Yerleşik olmayan kişiler yalnızca Birleşik Krallık’ta kazandıkları para üzerinden Birleşik Krallık vergisi ödemektedir.

London School of Economics ve Warwick Üniversitesi tarafından yapılan araştırmaya göre, bu statünün kaldırılması yılda 3.6 milyar sterlin gelir sağlayabilir.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından enerji şirketlerinin karlarının artmasıyla, 2022 yılında petrol ve gaz şirketleri için bir talih kuşu vergisi getirildi. Enerji Karları Vergisi, Birleşik Krallık’ta petrol ve gaz çıkarılmasından elde edilen karlara uygulanıyor ve ilk yılında 2.6 milyar sterlin topladı. Uygulamanın Mart 2028’e kadar devam etmesi bekleniyor. Ancak raporlar sürenin uzatılabileceğini gösteriyor.

Hükümet halihazırda tatil amaçlı kiralamaları kısıtlıyor.

Bütçe, İngiltere’de yerel halkın konut piyasasından fiyatlandırılmasını önlemek için tasarlanmış yeni kontroller içerebilir.

Ev sahiplerinin evlerini kiraya vermek için belediyeden izin almaları gerekebilir.

Financial Times’ın haberine göre, Maliye Bakanı %99 ipotekli konut kredisi uygulamasını başlatabilir.

Bu, ilk kez ev alacakların konut sahibi olmalarını kolaylaştırabilir zira sadece %1 depozitoya ihtiyaç duyacaklar.

Ancak eleştirmenler, düşen ev fiyatlarının, mülklerinin değerinden daha fazla borçlu olmaları anlamına gelmesi durumunda böyle bir planın borçluları risk altına sokabileceği konusunda uyardı.

Birleşik Krallık ekonomisi üst üste iki üç aylık dönem boyunca küçüldükten sonra 2023 yılının sonunda resesyona girdi.

Ancak İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey durgunluğun çoktan sona ermiş olabileceğini söyledi.

Ekonomi şu anda büyüyor olsa bile, birçok hane halkı iki yıldır artan fiyatların ardından hala mali olarak zorlanıyor.

Bütçenin savunma harcamaları gibi bazı bölümleri Birleşik Krallık’ın tamamını etkilerken, eğitim gibi diğerleri ise sadece İngiltere’yi etkiliyor. Bunun nedeni; İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’nın bazı harcamalar konusunda kendi kararlarını verebilmeleri. Hükümet sadece İngiltere’yi etkileyen alanlarda ekstra harcama yapacağını açıklarsa, diğer uluslar da eşdeğer miktarda ekstra para alıyor.

İskoçya, Birleşik Krallık’ın geri kalanından farklı olan kendi gelir vergisi oranlarını belirleyebiliyor. İskoç hükümeti, Aralık ayında 2024-2025 vergi yılı için bütçesini belirledi ve Nisan ayından itibaren iki vergi artışı açıkladı.

Galler hükümeti de bugüne kadar hiç kullanılmamış olsa da bazı sınırlı gelir vergisi yetkilerine sahip.