‘Zenginlere daha yüksek vergi’ çağrısı yaptı

21 Mayıs 2025

Rayner, bahar açıklamasından önce Reeves’e servet vergisi artışlarını değerlendirmesi çağrısında bulundu. Başbakan Yardımcısı’ndan, Maliye Bakanı’na gönderilen ve sekiz olası önlem öneren not, harcama planlarıyla ilgili rahatsızlığı ortaya koyuyor.

Angela Rayner’ın, Maliye Bakanı Rachel Reeves’e bir dizi servet vergisi artışını değerlendirmesi çağrısında bulunduğu ortaya çıktı. Bu hamle, Bakanın hükümet içinde sıkı harcama planlarına yönelik artan rahatsızlığını gözler önüne seriyor.

Mart ayındaki bahar açıklamasından önce Başbakan Yardımcısı’nın Reeves’e gönderdiği notta, yıllık yaklaşık 3 ila 4 milyar sterlin değerinde sekiz olası vergi önlemi önerildi. Bu öneriler arasında emeklilik için ömür boyu ödenek sınırının geri getirilmesi ve bankalar için kurumlar vergisi oranının artırılması da yer alıyordu.

Ancak bu öneriler kabul edilmedi. Reeves, mart ayında kendi belirlediği mali kurallar doğrultusunda kamu harcamalarında kesintilere gitmeyi tercih etti.

Daily Telegraph tarafından elde edilen ve tartışma belgesi olarak çerçevelenen not, Rayner’ın, giderek Starmer çizgisindeki merkezciler tarafından şekillendirilen kabine içinde İşçi Partisi’nin sol kanadı adına konum aldığı şeklinde değerlendiriliyor.

“Gelir Artırımı için Alternatif Öneriler” başlıklı belgede, önerilen önlemlerin İşçi Partisi’nin 2024 seçim bildirgesinde yer alan “çalışan insanlar için vergi artışı yapılmayacak” taahhüdünü ihlal etmeyeceği savunuldu.

Öneriler arasında, küçük ölçekli Aim borsasında listelenen hisseler için miras vergisi muafiyetinin kaldırılması, 500 sterlinlik temettü vergisi muafiyetinin iptali ve yüzde 45’lik ek gelir vergisi oranının uygulandığı eşik seviyesinin dondurulması yer aldı.

Rayner ayrıca, yüksek gelirli kişiler için temettü vergisi oranlarının artırılmasını ve damga vergisinden kaçınmak için şirket yapıları kullanan emlak yatırımcılarının hedef alınmasını önerdi.

Eski Muhafazakâr Maliye Bakanı Jeremy Hunt, görevdeyken emeklilik için ömür boyu ödenek sınırını kaldırmıştı. Muhalefetteyken İşçi Partisi bu sınırı geri getirme sözü vermişti ancak genel seçim öncesi bu taahhüt geri çekildi. Notta, bu değişikliğin 800 milyon sterlin gelir sağlayabileceği belirtildi.

Not, Reeves’in 26 Mart’ta ki mali açıklamasından iki hafta önce gönderilirken, yaz aylarında yapılacak harcama gözden geçirmesinde beklenen kesintiler üzerine kabine içinde baskıların arttığı bir dönemde gündeme geldi.

Rayner’ın, mart ayındaki bir kabine toplantısında bu konudaki endişelerini doğrudan dile getirdiği anlaşılıyor. Toplantıda bazı bakanların, gelir artırıcı seçeneklerin yeterince değerlendirilip değerlendirilmediğini sorguladığı bildirildi.

Hükümet kaynakları, politika belgelerinin bakanlıklar arasında gayriresmî olarak paylaşılmasının alışılmadık bir durum olmadığını ve bu tür önerilerin resmî bir onay olarak değerlendirilmemesi gerektiğini belirtti.

Bu gerilim, bazı İşçi Partili milletvekilleri arasında ekonomik politikanın yönüne dair daha geniş bir rahatsızlığı yansıtıyor. Maliye Bakanı’nın özellikle, yurt dışı yardımlarını azaltma ve kişisel bağımsızlık ödemeleri için daha sıkı uygunluk testleri getirme kararları eleştiriliyor.

Reeves şimdiye kadar yeni vergi artışı çağrılarına direnmiş olsa da, kamu maliyesine ilişkin tahminler kötüleştikçe sonbahar bütçesi öncesinde gelir seçeneklerini yeniden gözden geçirmesi bekleniyor.

BBC Breakfast programında bu konuda sorulan bir soruya yanıt veren Çevre Bakanı Steve Reed, kabinenin “hükümetin değişim planının arkasında birleştiğini” söyledi.

Reed, İşçi Partisi’nin zaten zenginler üzerindeki vergileri artırdığını ve en zenginlerin daha fazla vergi ödemesini sağlayacak olan “non-dom” vergi statüsünde yapılan değişiklikleri örnek gösterdi.

Muhafazakârlar ise söz konusu notu, İşçi Partisi’nin vergilendirme konusundaki içgüdülerinin bir kanıtı olarak gördü. Gölge Maliye Bakanı Mel Stride, “Maliye Bakanı sonbaharda yeni bir vergi saldırısını tekrar tekrar reddetmeyi reddetti, şimdi nedenini biliyoruz; İşçi Partisi’nin üst kadrosu, Başbakan Yardımcısı da dahil olmak üzere, yeniden daha fazlasını almak istiyor” dedi.

Bir hükümet sözcüsü ise şu açıklamayı yaptı: “Sızıntılar hakkında yorum yapmıyoruz.”