Mortgage oranları düşerken, konut fiyatları ocak ayında arttı

Konut kredisi veren Nationwide Building Society’nin verilerine göre konut fiyatları Ocak ayında yüzde 0.7 arttı. Bu oran, ekonomistlerin tahmin ettiği yüzde 0,1’lik artıştan daha fazla olup, aralık ayında bir önceki aya göre gerçekleşen yatay bir okumayı takip ediyor.

Ortalama olarak fiyatlar şu anda 12 ay öncesine göre yüzde 0,2 daha düşükolmakla birlikte, geçen ocak ayından bu yana kaydedilen en küçük yıllık düşüş. Konut fiyatlarındaki yıllık deflasyon oranı geçtiğimiz yaz yüzde 5’in üzerine çıkarak on yıldan uzun bir süredir görülen en büyük yıllık düşüşü kaydetmişti.

Nationwide’ın baş ekonomisti Robert Gardner, “Son zamanlarda mortgage oranlarının düşmeye devam etmesiyle potansiyel alıcılar için bazı cesaret verici işaretler oldu. Bu durum, yatırımcıların İngiltere Merkez Bankası’nın önümüzdeki yıllarda faiz oranlarını düşüreceği konusunda daha iyimser hale gelmesiyle, oranların gelecekteki seyri konusunda yatırımcılar arasındaki görüş değişikliğini takip ediyor.”

Ancak, mortgage oranlarındaki hızlı artış ve fiyatlardaki düzeltme korkusu, geçen yıl alıcıların güvenini azalttı; ev inşaatçıları ve emlakçılar neredeyse 18 aydır talebin düşük olduğunu bildirdi. Geçen ay 257.656 sterlin olan ortalama Birleşik Krallık konut fiyatı, Aralık ayındaki 257.443 sterlinlik ortalamadan daha yüksek olmasına rağmen, Ağustos 2022’deki zirveden bu yana neredeyse yüzde 6 oranında düştü.

Mortgage oranları son aylarda istikrarlı bir şekilde geriledi. İngiltere Merkez Bankası’nın geçen yıl yüzde 5,25 ile 15 yılın en yüksek seviyesine ulaşan faiz oranlarını yakında düşürmeye başlayacağı beklentisiyle kredi verenler arasında yeni yıl fiyat savaşı hız kazanıyor. İndirimler, önceki yıllara göre daha küçük olması beklenen mortgage piyasasındaki rekabetten de kaynaklanıyor.

Düşük mortgage oranları alıcılar için satın alınabilirlik baskılarını hafifletiyor. Nationwide, yüksek borçlanma maliyetlerinin geçen yıl konut piyasası faaliyetlerini engelleyen önemli bir faktör olduğunu söyledi. Geçen yılın sonunda, ortalama gelir elde eden ve yüzde 20 depozito ile tipik bir ilk kez konut satın alan bir borçlunun aylık ipotek ödemesi, gelirinin yüzde 38’ine denk geliyordu bu da uzun dönem ortalaması olan yüzde 30’un oldukça üzerindeydi.

Gardner, ekonomistler aynı fikirde olmasa da ,fiyatlardaki son artışa rağmen bu yıl faaliyetlerde ya da fiyatlarda “hızlı bir toparlanmanın” olası olmadığını düşünüyor.

Capital Economics kıdemli ekonomisti Andrew Wishart şunları söyledi: “Ocak ayında konut fiyatlarının aylık bazda yüzde 0,7 ile beklentilerin üzerinde artış göstermesi, ekonomi ve konut piyasasına ilişkin kamuoyu duyarlılığındaki iyileşmeyi yansıtmakta ve konut fiyatlarının bu yıl yüzde 3 oranında artacağı yönündeki konsensüs tahminimizi desteklemektedir.”

Pantheon Macroeconomics’in baş Birleşik Krallık ekonomisti Samuel Tombs, bu yıl fiyatların yüzde 5 artacağını öngörüyor. Tombs, “Tüketici temkinliliğinin devam etmesinin yanı sıra bu yıl satışa sunulan konut arzındaki artış, konut fiyatlarındaki yükselişin kontrolden çıkmamasını sağlayacaktır” dedi.

İlk kez ev alacaklar için yüzde 20’lik bir depozito şu anda ortalama yıllık gelirin yüzde 105’ine denk geliyor. Bu oran 2022’deki rekor seviye olan yüzde 116’dan daha düşük ancak mali kriz dönemindeki seviyeyle karşılaştırılabilir.

Nationwide, kazançlara göre fiyatların “hala çok yüksek” olduğunu söyledi. Konut fiyatının kazanca oranı 5,2 kat ile uzun dönem ortalaması olan 3,9 katın oldukça üzerinde.