Borçlanmanın veya vergi artışlarının sona ereceğini garanti etmedi

4 Aralık 2024

Maliye Bakanı, İngiliz Sanayi Konfederasyonu’na ‘daha fazla borçlanma ve daha fazla vergi ile geri dönmeyeceğini’ söyledi ancak o zamandan beri taahhütte bulunmayı reddetti.

Rachel Reeves, Bütçesinde ulusal sigortaya 25 milyar Sterlinlik bir zam yaptıktan sonra işletmelere daha fazla vergi artışı uygulamayacağına dair verdiği sözü tutmadı. Maliye Bakanı geçen hafta İngiliz Sanayi Konfederasyonu’na “daha fazla borçlanma ve daha fazla vergi ile geri dönmeyeceğini” söyledi. Anca,k Sir Keir Starmer ‘başbakana sorularda’ , bu sözlerini tekrarlamayı reddederken, diğer kabine bakanları da bu vaatle aralarına mesafe koydu.

The Times’ta yer alan habere göre Reeves, Avam Kamarasında Muhafazakâr milletvekilleri tarafından dört kez sıkıştırıldığında taahhüdünü tekrarlamayı reddetti. Muhafazakâr milletvekili Nick Timothy şunları söyledi: “Geçtiğimiz Çarşamba günü başbakan bu sözleri tekrarlamayı reddetti. Peki bugün bu sözleri tekrarlayacak ve daha fazla borçlanmayı ya da daha fazla vergiyi dışlayacak mı? Evet mi hayır mı?”

Reeves cevap verdi: “Ekim ayındaki bütçede, bir önceki hükümetin bıraktığı 22 milyar sterlinlik kara deliği doldurmak zorunda kaldık. Bir daha asla böyle bir bütçeyi tekrarlamak zorunda kalmayacağız.”

Hazine’nin gölge baş sekreteri Richard Fuller sordu: “Oliver Twist gibi o da daha fazlası için geri gelecek mi?” Reeves doğrudan cevap vermekten kaçındı.

Gölge Maliye Bakanı Mel Stride, Reeves’e iş dünyası liderlerine söylediklerinde ciddi olup olmadığını sordu. Reeves, bütçedeki vergi artışlarının kamu hizmetlerini finanse etmek ve hesapları dengelemek için gerekli olduğunu söyledi ancak taahhüdünü tekrarlamayı reddetti.

Stride, Reeves’in soruyu yanıtlamakta başarısız olduğunu söylediğinde Reeves şöyle yanıt verdi: “Hiçbir Maliye Bakanı, ilk beş ayında beş yıllık bütçe hazırlamaz. Ancak şunu söyleyebilirim ki bir daha asla böyle bir Bütçe sunmak zorunda kalmayacağız çünkü bu Bütçede önceki hükümetin kötü yönetimi, düşüşü ve kaosundan sonra geçmişe sünger çekmek için kararlar aldık.”

Reeves’in işverenlerin ulusal sigorta oranını arttırma kararı iş dünyası liderlerinden önemli bir tepki aldı. İngiliz Perakende Konsorsiyumu bu kararın işten çıkarmalara, düşük ücretlere ve mağaza kapanmalarına yol açacağı uyarısında bulundu.

‘Başbakana sorularda, Reeves’in vaadiyle arasına mesafe koymuş görünen Starmer, “Bu kürsüde önümüzdeki beş yılın bütçesini yazacak değilim ama çalışan insanların maaş bordrolarına dokunmayacağımızı söylemiştik. Bütçeyi kabul ettik. Geleceğe yatırım yaptık ve bu sözümüzü tuttuk” ifadelerini kaydetti.

Perşembe günü hükümet, seçim öncesinde İşçi Partisi’nin öncelikleri olacak yeni hedefleri içeren değişim planını yayınlayacak. Bu hedefler arasında, Starmer’in daha önceki merkezi vaadi olan, G7 gelişmiş ülkeler grubunda en yüksek sürdürülebilir büyüme oranını sağlamak yerine yaşam standartlarını yükseltme vaadi de yer alacak.

İşçi Partisi, büyüme vaadinin seviyesinin düşürülmediği konusunda ısrar etti. Ancak mali denetleme kurumu Bütçe Sorumluluk Ofisi, önümüzdeki beş yıl içinde büyümenin cansız olacağı uyarısında bulundu.