Maliye Bakanı Reeves konuşmasında neleri açıkladı? Kilit noktalar

Yol ve hastane inşa projelerini iptal etti veya erteledi, kışlık yakıt ödemelerini sadece en yoksul emeklilerle sınırlandırdı ve 30 Ekim’deki ilk bütçesinde vergi konusunda “zor kararlar” alınması gerektiği uyarısında bulundu.

Şu anda gölge Maliye Bakanı olan selefi Jeremy Hunt, O’nu kamu maliyesinin durumu hakkında “saçma sapan” bir hikaye anlatarak, ekonomiyi “çöpe atmakla” suçladı. Hunt, Kamu sektörü maaşlarını 9 milyar Sterlin arttırmayı tercih ettiğinin altını çizdi.

Reeves’in harcama denetiminin merkezinde, hükümet harcamalarının rezervlerin 21,9 milyar Sterlin üzerinde ve ötesinde olmasının beklendiğine ilişkin bir değerlendirme yer alıyordu.

Reeves, 30 Ekim’de ki bütçenin vergi, kamu harcamaları ve refah konusunda “zor kararlar” içereceğini açıkladı. Bu, İşçi Partisi’nin manifestosunda yer alanların ötesinde vergileri artıracağına dair şimdiye kadarki en güçlü işaretini temsil ediyor. Sermaye kazançları vergisinin arttırılması ve emeklilik vergi indirimine bir baskın yapılması düşünülüyor.

Reeves, bakanlıkların kamu sektörü maaş artışlarının maliyetinin yaklaşık üçte birini, gelecek yıl yaklaşık 3.2 milyar £’u üstlenmek zorunda kalacağını söyledi. Önlemler arasında, gelecek yıl 550 milyon sterlin tasarruf sağlayacak bir yaklaşım olan “gerekli olmayan tüm danışmanlık harcamalarının” durdurulması; hükümet genelinde 225 milyon sterlin tasarruf sağlayacak “idari verimlilikler” sağlanması ve ihtiyaç fazlası kamu binalarının elden çıkarılması yer alıyor. Hazine, Ruanda programının sona erdirilmesinin 1.4 milyar sterlin daha tasarruf sağlayacağını söyledi.

Reeves, önceki hükümetin 2040 yılına kadar İngiltere’de 40 yeni hastane inşa etme sözü verdiği Muhafazakârların Yeni Hastane Programının “tamamen gözden geçirileceğini” söyledi. Programın Ekim 2020’de duyurulmasından bu yana sadece bir yeni projenin hastalara açıldığını ve altı projenin inşaatına başlandığını belirten Reeves, son hükümetin ihtiyaç duyulan finansmanın “yakınından bile geçmeden” sözünü tuttuğunu sözlerine ekledi.

Muhafazakarlar, bir kişinin kendi bakımı için ödeyebileceği miktarı 86.000 £ ile sınırlayacak olan sosyal bakım üst sınırını Ekim 2025’te uygulama sözü vermişti. Bu zaman çizelgesi şimdi iptal edildi. İşçi Partisi’nin partiler arası bir çözüme aracılık etmek amacıyla bir kraliyet komisyonu kurması bekleniyor. Reeves, reformları finanse etmek için önümüzdeki iki yıl içinde ihtiyaç duyulan 1.1 milyar sterlinin sağlanmadığını söyledi.

Reeves, Muhafazakârlar tarafından vaat edilen ve insanların “yerine getirilmesini beklediği” 1 milyar sterlinlik finanse edilmemiş ulaşım projesi olduğunu kaydetti. Stonehenge yakınlarındaki A303 için planlanan çift şeritli yol ve tünel ile A27 Arundel bypass’ı da dahil olmak üzere birçok büyük yol iyileştirmesinin yapılmayacağını söyledi. Ayrıca ‘Demiryollarımızı Onarma’ programı kapsamında kapalı demiryolu hatlarının yeniden açılmasına yönelik planların da rafa kaldırılacağını ekledi.

Rishi Sunak, geçen yıl Muhafazakar Parti konferansında A-seviyeleri ve T-seviyelerini birleştiren bir yeterlilik olan İleri İngiliz Standardını duyurdu ancak Reeves “bunu ödemek için tek bir kuruş bile ayırmadığını” söyledi. Bunu yapmanın 200 milyon sterlin tasarruf sağlayacağını iddia ederek uygulamayı baltaladı.

Suçlama oyunu

Bütçe Sorumluluk Ofisi, aşırı harcamalardan haberdar olduktan sonra Muhafazakar hükümetin tahmin ve harcama planlarının “şeffaflığı ve güvenilirliği” konusunda endişeleri olduğunu söyledi. OBR Başkanı Richard Hughes, eski hükümetin rakamlarını nasıl hazırladığına ilişkin bir inceleme başlattığını duyururken, sorunları  geçen hafta öğrendiğini kaydetti. Bu inceleme, son hükümetin rakamlarını imzalayan Hazine’deki üst düzey memurları da zor durumda bırakma tehdidi taşıyor.

NatWest

Reeves ayrıca hükümetin NatWest’teki yüzde 20’lik hissesinin “Tell Sid” tarzı bir hisse satışına yönelik Muhafazakar planlarından da vazgeçti. Reeves hala hisselerden kurtulmayı planladığını ancak perakende bir satışın “vergi mükelleflerinin parasının kötü kullanımı” olacağını ve teklif edilecek indirimler nedeniyle potansiyel olarak yüz milyonlarca sterline mal olacağını söyledi.