Araştırmacılar, insanlara sivri farelerden bulaştığına inanılan, öldürme potansiyeline sahip yeni bir virüsün peşine düştü.
“Langya” adıyla bilinen Langya Henipavirüsü’nün (LayV) halihazırda Çin’in doğusundaki 35 kişiye bulaştığı açıklandı. Öte yandan bu kişilerden hiçbiri ölmezken, ciddi bir hastalık görülmediği de kaydedildi. Uzmanlar şimdilik virüsün insanlar arasında yayıldığına dair herhangi bir kanıt bulunmadığını da söylüyor.
Langya nereden geldi?
İlk olarak 2018’in sonlarında Çin’in kuzeydoğusundaki Şantung ve Henan’da görülen virüs, geçen hafta resmi olarak tanımlandı. Çin, Singapur ve Avustralya’dan uzmanların oluşturduğu araştırma ekibi, Langya’ya ilişkin ilk incelemelerini hakemli bilimsel dergi New England Journal of Medicine’de 4 Ağustos’ta yayımladı. Çoğu yakın zamanda keşfedilen vakaların çoğu çiftçiydi.
Zoonotik olan bu virüs, hayvanlardan insana bulaşabiliyor. Çalışmada, test edilen 25 yabani küçük hayvan türünden virüsün ağırlıklı olarak sivri farelerde (yüzde 27) bulunduğu ortaya kondu. Virüs aynı zamanda köpek ve keçilerde görülse de yetkililer, “sivri farenin LayV’nin doğal bir kaynağı olabileceğini” düşünüyor.
Hastalar arasında yakın temas maruz kalma olmadığı belirlendi. Ayrıca yakın temaslılar arasında virüsün yayılmadığı tespit edildi. Ancak yetkililer yine de insandan insana bulaşma ihtimalini henüz elemedi.
Semptomları neler?
35 hastanın 26’sında ateş, asabilik, öksürük, yeme bozukluğu, kas ağrıları, baş ağrısı ve mide bulantısı görüldü. 26 kişide rastlanan tek patojenin LayV virüsü olduğunu gören bilim insanları, ateşli hastalığa bu virüsün sebep olduğu sonucuna vardı. Ayrıca bazı hastalarda karaciğer ve böbrek yetmezliği de vardı.
Langya yeni pandemi olur mu?
Çalışmada imzası olan isimlerden Wang Linfa, araştırmaya dayanarak “panik olmaya gerek yok” mesajı verdi. Singapur’daki Duke-NUS Tıp Okulu’nda araştırmacı olarak görev yapan Wang, virüsün söz konusu vakalarda ağır hastalığa neden olmamasına işaret etti.
Öte yandan Wang, doğada bulunan virüslerin insanlara ilk bulaştığı dönemlerde öngörülemeyen sonuçlara yol açabileceğini ve bu yüzden dikkatli olunması gerektiğini vurguladı. Öte yandan Langya’nın üyesi olduğu Henipavirüs ailesindeki Hendra ve Nipah virüslerinde ağır vakalarda ölüm oranı yüzde 75’e kadar çıkabiliyor.
Bu yüzden uzmanlar, hastalığın nasıl yayıldığı ve daha büyük bir ölçekte ne kadar şiddetli olabileceği üzerinde daha fazla bilgi edinmek için Langya’yı yakından takip edecek.
Aşısı var mı?
Henipavirüsler için henüz herhangi bir aşı veya tedavi yöntemi yok. Bu virüslere yakalanan kişilere destekleyici bakım veriliyor. Tayvan Hastalık Kontrol Merkezi, Langya’nın tespit edilmesine yarayacak testler geliştirildiğini duyurdu.